İsviçre'nin Cenevre kentindeki bir otelde başlayan toplantıya İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve beraberindeki heyetler katıldı.

Uluslararası basının yoğun ilgi gösterdiği görüşmede, İran'ın nükleer programı ve İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışmalar ele alındı.

Görüşme öncesi Tahran'da İran devlet televizyonuna konuşan İran Dışişleri Bakanı Erakçi, "Biz, ABD'yi İran’a yönelik saldırıda İsrail'in işbirlikçisi ve ortağı olarak görüyoruz. Siyonist rejimin saldırıları devam ederken ABD müzakere talebinde bulunuyor ve birkaç kez mesaj gönderdiler. Saldırı durmadıkça müzakere söz konusu olamaz." ifadelerini kullanmıştı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin Dışişleri Bakanı Barrot'nun Cenevre'de Avrupalı ve İranlı mevkidaşlarıyla bir araya geleceğini, görüşmede İran'a nükleer konusunda diplomatik ve teknik müzakere teklifinin iletileceğini söylemişti.

Alman Bakan Wadephul ise İngiltere ve Fransa ile Cenevre'de İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yapılacak görüşme öncesi MDR radyosuna yaptığı açıklamada, "Mevkidaşlarımla beraber Cenevre'de bu görüşmeleri yürütmekten büyük memnuniyet duyuyorum ve başarılı olacağımızı umuyorum. Çünkü diplomatik görüşmeler her zaman askeri çatışmalarından daha iyidir." demişti.

Fransa Dışişleri Bakanı, İran'ın nükleer meselesinin askeri yolla çözülemeyeceğini belirtti

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Orta Doğu'da gerilimin azalması ve İran'ın nükleer programı dahil güvenlik sorunu teşkil eden sorunların çözümü için Cenevre'de bir araya geldiklerini söyledi.

"İran'ın nükleer meselesine kesin bir askeri çözüm olmadığına inandığımız için İran Dışişleri Bakanı ile bir görüşme başlatmak istedik. Askeri operasyonlar bu sorunu erteleyebilir ancak ortadan kaldıramaz." diyen Barrot, bu meselenin yalnızca müzakere yoluyla çözülebileceğini ifade etti.

Barrot, Cenevre'deki görüşmeyi kast ederek, "Bu diplomatik girişimin, müzakerelerin yolunu açması gerektiğini düşünüyoruz." dedi.

İran'ın nükleer programının "askeri amaçlı" olduğunu savunan Barrot, bunun İsrail dahil bölgedeki ülkelerin yanı sıra Avrupalı ülkeler için "varoluşsal tehdit" oluşturduğu değerlendirmesinde bulundu.

İran'ın "terör gruplarına", dronlar aracılığıyla Rusya'ya desteğinin ve Avrupalı vatandaşların keyfi olarak tutulmasının kendileri için sorun teşkil ettiğini dile getiren Barrot, "İran Dışişleri Bakanı, nükleer programı ve genel olarak tüm konularla ilgili konuşmaya devam etmeye hazır olduğunu belirtti." dedi.

Barrot, Tahran hükümetinden, İsrail'in İran'a saldırısıyla başlayan çatışma durumunun müzakere edilerek çözülmesi için ABD'yle de konuşmaya açık olmasını beklediklerini kaydetti.

"İran'ı da ABD ile görüşmelere devam etmeye çağırıyoruz"

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, görüşmelerde İran’ın nükleer silaha sahip olamayacağı konusunda net bir tutum sergilediklerini söyledi.

İran'la görüşme ve müzakereleri sürdürme konusunda istekli olduklarını bildiren Lammy, "İran'ı da ABD ile görüşmelere devam etmeye çağırıyoruz. Bu tehlikeli bir an ve bu çatışmanın bölgesel bir tırmanışa yol açmaması son derece önemli. Bu sadece hepimiz için değil, aynı zamanda yaşam maliyeti konusunda endişe duyan vatandaşlarımız için de ciddi sonuçlar doğurabilir." ifadelerini kullandı.

"Görüşmeleri sürdürme konusunda mutabık kaldık"

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, bugün İran temsilcileriyle yaptıkları görüşmelerde bölgesel gerilimin kimseye fayda sağlamadığı konusunda hemfikir olduklarını belirterek, "Nükleer konuların yanı sıra daha geniş kapsamlı konuları da görüşmek ve görüşmeleri sürdürme konusunda mutabık kaldık." dedi.

"ABD'nin bu müzakerelere ve bir çözüme dahil olması çok önemli"

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul da yaptığı açıklamada, İran tarafıyla ciddi görüşmeler gerçekleştirdiklerinden dolayı memnuniyetini dile getirdi.

Tüm bölgenin olağanüstü kritik bir durumda bulunduğunu ifade eden Wadephul, herkesin tansiyonun artmasını önlemek ve müzakerelerde ilerleme kaydetmek için ortak çaba sarf ettiğini söyledi.

Wadephul, "Bugünkü iyi sonuç, İran tarafının prensipte tüm önemli konuları konuşmaya devam etmeye hazır olduğu izlenimiyle odadan ayrılmamızdır. Biz Avrupalılar için buna dahil olmamız önemli ancak her şeyden önce ABD’nin bu müzakerelere ve bir çözüme dahil olması çok önemli." değerlendirmesinde bulundu.

İran’ın nükleer programına büyük endişeyle baktıklarını aktaran Wadephul, Almanya için, özel olarak yükümlü oldukları İsrail devletinin güvenlik çıkarlarının korunmasının büyük önem taşıdığını ve bunu diğer görüşmelerde de önceleyeceklerini kaydetti.

İran'dan saldırılar sona erdiğinde "diplomasiyi değerlendiririz" mesajı

Basına kısa bir açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise E3 ülkeleri ve Avrupa Birliği'nin İsrail'in ülkesine yönelik "çirkin" saldırılarını kınamamasından derin endişe duyduğunu belirtti.

"İran, saldırganlık sona erdiğinde ve saldırgan işlediği suçlardan dolayı hesap verdiğinde, diplomasiyi yeniden değerlendirmeye hazır." diyen Erakçi, bu bağlamda, "İran'ın savunma yeteneklerinin pazarlık konusu olmadığını çok açık bir şekilde belirttiğini" ifade etti.

Erakçi, "E3 ve AB ile görüşmelerin sürdürülmesini destekliyor ve yakın gelecekte yeniden bir araya gelmeye hazır olduğumuzu belirtiyoruz." dedi.

Fransa Dışişleri Bakanı Barrot "dış müdahaleyle rejim değişikliği dayatmayı" tehlikeli buluyor

Toplantının ardından Barrot, ülke basınına da açıklamalarda bulundu.

Barrot, İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışmanın dünya genelindeki istikrarı tehdit ettiğini söyledi.

İran nükleer programının kalıcı ve katı şekilde denetlenmesini sağlamak için diplomasi yoluyla bir müzakere gerektiğini vurgulayan Barrot, şöyle devam etti:

"Dışardan bir rejim değişikliği dayatmaya çalışmanın ne kadar yanıltıcı ve tehlikeli olabileceğini Afganistan'da, Irak'ta ve Libya'da da gördük, çok iyi biliyoruz. Kendi kaderine karar vermek halka kalmış ve böyle bir değişikliğin zamanını ve koşullarını belirleme konusunda İran halkına güveniyoruz."

Barrot, İran'ın nükleer programının Fransa ve Avrupa'nın güvenlik çıkarları için doğrudan tehdit teşkil ettiğini savunarak, "İran izin verildiğinden 10 kat daha fazla zenginleştirme yapıyor ve izin verildiğinden 30 kat daha fazla yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklarına sahip." dedi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'ye, İran'da tutuklu Fransız vatandaşları Jacques Paris ve Cecile Kohler'in tutukluluk hallerinin derhal son bulması gerektiğini söylediğini aktaran Barrot, "İranlı Bakan'ı müzakere yoluna katılmaya çağırdık." ifadesini kullandı.

Erakçi'yi, İsrail'in saldırılarının sona ermesini beklemeden tüm taraflarla müzakere masasına oturmaya çağırdıklarını kaydeden Barrot, bu saldırıların son bulması beklentisini de dile getirdi.

Barrot, Erakçi'nin Avrupalıların, İran ile diğer taraflar arasındaki görüşmeleri kolaylaştırmasına olumlu baktığını aktararak, ABD yönetiminin bölgedeki duruma müzakere yoluyla bir çözüm bulmak istediğini belirtti.

"(ABD) Bu yönde ilerlediğinde her zaman destekçisi olduk." diyen Barrot, ABD'yi İran hükümetiyle müzakereye başladığında desteklediklerinin altını çizdi.

Cenevre'deki görüşmede kaydedilen gelişmelerin ABD'yi bölgeye gelecek günlerde saldırılar düzenlemekten vazgeçirip geçirmeyeceğine ilişkin soruya Barrot, "ABD yerine konuşamam ve (bunu) ABD temsilcilerine sormaya davet ediyorum. İsrail'in önemli güvenlik sorununu ancak müzakereyle çözebileceğimize inanıyorum." yanıtını verdi.