Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile T3 Vakfı öncülüğünde düzenlenen, AA’nın Global İletişim Ortağı olduğu dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST, İstanbul Atatürk Havalimanı’nda üçüncü gününde ziyaretçilerini ağırlamaya devam ediyor.

Etkinlikte yerini alan YTÜ, geliştirdiği iki özgün bilim projesini de tanıttı. "Robotik U Dili Projesi" savunma ve otonom araçlarda güvenli iletişim imkanı sunarken, epilepsi krizini önceden tahmin eden yapay zeka da, "TEKNOFEST İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması"nda finale kaldı.

YTÜ Elektronik Haberleşme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Sakarya'nın liderliğinde yürütülen çalışmalar, hem savunma sanayi hem de sağlık teknolojileri alanında yeni ufuklar açmayı hedefliyor.

"TEKNOFEST bir çığır açtı"

Prof. Dr. Ufuk Sakarya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TEKNOFEST'in gençlere sunduğu imkanlara değinerek, "Keşke bizim çocukluğumuzda da olsaydı. Üniversiteler altyapı sağlıyor, öğrenciler tezlerini bu altyapılar üzerinde yapıyor. TEKNOFEST bir çığır açtı, inşallah daha da büyüyerek ve güzelleşerek devam edecektir." dedi.

Türk Patent tarafından TEKNOFEST çerçevesinde düzenlenen patent yarışmasında finale kalan ilk projenin, "Robotik U Dili" olarak adlandırılan yeni nesil görsel haberleşme sistemi olduğunu belirten Sakarya, sistemin klasik QR kod gibi görsel dillerden farklı olduğunu söyledi.

Sakarya, "Normalde QR kod gibi görsel diller, hareket halindeyken bulanıklaşıyor ve okunmaz hale geliyor. Bizim geliştirdiğimiz patentle bulanıklığa rağmen kod içindeki bilgi çözülebiliyor. Bu, savunma sanayinden bankacılığa, etiketleme sistemlerinden trafik uygulamalarına kadar çok geniş bir kullanım alanına sahip." ifadelerini kullandı.

İHA'lar arasında RF tabanlı iletişimin düşman dinlemelerine açık olduğu için risk taşıdığını dile getiren Sakarya, geliştirdikleri sistem sayesinde iki hareketli platform arasında görsel haberleşmeyle güvenli iletişim kurulabileceğini, bunun kritik operasyonlarda hayati önem taşıyabileceğini kaydetti.

Sakarya, ayrıca geleceğin otonom araçlarında trafik işaretlerinin hızlı ve güvenilir şekilde algılanması için de sistemin önemli bir çözüm sunacağını bildirdi.

Epilepsi krizlerini önceden haber verebilen yapay zeka

Sakarya, ikinci projenin ise "İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması" kapsamında geliştirilen bir sağlık uygulaması olduğunu dile getirdi.

Epilepsi krizlerini önceden haber verebilen yapay zeka mimarisinin, beyin sinyallerini analiz ederek olası krizleri öngördüğünü ve hastalara erken uyarı sağladığını aktaran Sakarya, şöyle devam etti:

"Epilepsi krizini önceden duyurabilmek, hem birey hem de toplum için çok büyük fayda sağlayacak. Böylece hasta kendisini korumaya alabilir, çevresindeki insanlar da gerekli tedbirleri önceden alabilir. Yapay zeka özellikle önleyici tıpta çok kritik bir rol üstlenebilir. Erken teşhis, hem insan hayatını korur hem de sağlık maliyetlerini azaltarak topluma büyük katkı sağlar."

Projenin halen fikir haklarını geliştirme sürecinde olduğunu aktaran Sakarya, yapay zeka modelinin karmaşık beyin sinyallerini çoklu bantlarda işleyerek gelecekteki kriz ihtimalini sınıflandırabildiğini, öğrencilerin tez çalışmalarında da bu altyapının etkin biçimde kullanıldığını ifade etti.

Öğrencilerin bu projeyi geliştirmede en büyük öncü katkıya sahip olduğunu vurgulayan Sakarya, proje ekibindeki Selin Tepeli, Özlem Yılmaz, Mustafa Talha Arı ve Ebru Çiçek’e teşekkür etti.

Cihaz ani krizlerin risklerini minimuma indiriyor

Sakarya'nın verdiği bilgilere göre, epilepsi krizleri, ani ve öngörülemez şekilde ortaya çıkıyor. Bu durum hasta ve yakınları için ciddi riskler oluşturuyor. Bu EEG cihazı beyin dalgalarını toplayarak, yapay zeka algoritması verilerini analiz ediyor. Bu şekilde olası kriz tespit edilerek, kullanıcı ve yakınlarına bildirim gidiyor.

Cihaz, kriz öncesi haberdar ederek güvenliği artırırken, hasta ve yakınlarının stres seviyesini düşürerek yaşam kalitelerini arttırmayı hedefliyor. Her yerde, sürekli ve zahmetsiz takip imkanı sağlayan cihaz, ani krizlerin risklerini de minimuma indiriyor.

YTÜ’nün TEKNOFEST’te, Türk Patent ve "İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması" kapsamında sunduğu bu iki proje, savunmada güvenli iletişimden sağlıktaki erken teşhise kadar uzanan geniş bir yelpazede teknoloji üretme vizyonunun somut örnekleri olarak öne çıktı.