İSTANBUL/MOSKOVA/KİEV

Fener Rum Patrikhanesi'nde üç gün devam eden istişare toplantısının ardından, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin bağımsızlık talebine ilişkin karar verildi.  

• Bağımsızlık mücadelesi kiliseler arası ilişkileri gerdi
• Ortodoks dünyasında dinin siyasallaştığı tartışmaları

Toplantının sonunda Fener Rum Patrikhanesi'ni temsilen gazetecilere açıklama yapan Fransa Metropoliti Emanuel, Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin bağımsızlık (otosefal) talebine destek konusunda daha önce aldıkları kararı yenileyerek, talebi uygun gördüklerini ifade etti.

"Kiev'deki patrikhanenin yeniden kurulması hükmü" 

Patrikhane'nin kararında, Kiev'deki Stavropegion Patrikhanesi'nin yeniden kurulmasına ilişkin bir maddeye de yer verilerek, 1686 yılında imzalanan Moskova Patrikhanesi'nin Kiev Patrikhanesi'ni yetkisi altına alma hükmünün iptal edildiği bildirildi. 

Kararın, Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin tanınmasında ilk adım niteliğinde olduğu ve bağımsızlığın resmi olarak tanınmasının ilerleyen aylarda netleşeceği öğrenildi.

Moskova'dan karara tepki

Moskova Patriği Kirill'in Basın Sözcüsü Aleksandr Volkov, karara ilişkin açıklamasında, Fener Rum Patrikhanesinin kararının Ortodoksları böleceğini savundu.

Volkov, "Bu karar dağılmanın meşrulaştırılmasıdır. Fener Rum Patrikhanesi eylemleriyle kırmızı çizgiyi geçmekte ve Ortodoks birliğini felakete götürmektedir." ifadesini kullandı. 

Moskova Patrikhanesine bağlı Ukrayna Ortodoks Kilisesi Basın Sözcüsü Vasiliy Anisimov da Fener Rum Patrikhanesinin kararına tepki gösterdi. Anisimov, "Bu karar kiliseye karşı son derece düşmanca bir eylemdir." değerlendirmesinde bulundu.

Ukrayna karardan memnun 

Kiev Patriği Filaret ise Ukrayna devletini dış güçlerden koruması için Ukrayna kilisesinin birlik içinde ve tek olması gerektiğini savunarak, "Moskova çatışma istiyor, biz Ukraynalılar ise çatışma istemiyoruz. Çünkü Ukrayna'nın işlerine dışarıdan karışılmasını istemiyoruz. Uzun süre sabrettik ve biraz daha sabredebiliriz fakat birleşme şiddet içermeden gönüllü bir şekilde olacak." diye konuştu. 

Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko da yaptığı açıklamada, "Tanrı, Ukrayna halkının bağımsızlık mücadelesini gördü, dualarımızı duydu ve gayretimizi takdir etti." ifadesini kullandı.

Fener Rum Patrikhanesi ve Patrik Bartholomeos'un uzun süredir beklenen kararı verdiğini belirten Poroşenko, "Karar nihayetinde Moskova'nın emperyal yanılsamalarını ve şovenist fantezilerini yıktı." değerlendirmesinde bulundu. 

Ukrayna'daki Kiev Patrikhanesi'nin Rus Ortodoks Kilisesi'nden bağımsızlık talebi nedeniyle son dönemde Ortodoks kiliseleri arasındaki ilişkiler gerilmişti. Bu yıl içerisinde Ukrayna'daki Kiev Patrikhanesi bağımsızlık talebini, İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi'ne iletmişti. 

Kiev'in bağımsızlık talebini ele alıp karar vermede Ortodoks ilahiyatına göre yetkisi bulunan Fener Rum Patrikhanesi, Kiev'den gelen başvurunun ardından harekete geçerek bağımsızlık statüsünü hazırlamak üzere iki temsilcisini Kiev'e göndermişti. 

Moskova Patrikhanesi ise Kiev kilisesinin bağımsızlık talebinde Fener Rum Patrikhanesi'nin aldığı tavır nedeniyle sert tepki göstermişti.

Muhabir: Selin Çalık Muhasiloviç-Ali Cura