Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye'nin birçok alanda dijital dönüşümünü hızlandırmayı hedeflediklerini belirterek, "Desteklerimizin hızlandırıcı etkisiyle 2030’a dek 10 milyar dolar veri merkezi ve yapay zeka yatırımını harekete geçireceğiz." dedi.

Google Cloud Day Türkiye etkinliği Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Turkcell Genel Müdürü Ali Taha Koç , Google Cloud Ülke Müdürü Önder Güler ve sektör profesyonellerinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Bakan Kacır, Türkiye'de gerçekleştirilmesi planlanan hiper ölçekli bulut altyapısına yönelik Turkcell'in 1 milyar dolarlık Google Cloud'un ise 2 milyar dolarlık yapacağı yatırıma ilişkin etkinliğin açılışında yaptığı konuşmada değerlendirmelerde bulundu.

Kacır, küresel gelişmeleri doğru çözümlemenin yarının dünyasına bugünden hazırlanmanın anahtarı olduğunu söyledi.

Dijitalleşmenin bilgiye erişimden ekonomiye, yönetimden sosyal yaşama kadar farklı alanlarda derin ve çok katmanlı etkiler oluşturduğunu belirten Kacır, "Bulut bilişim, yapay zeka, 5G ve nesnelerin interneti gibi yenilikçi teknolojilerin sağladığı hız, çeviklik ve ölçekleme imkanını başarılı bir inovasyon kültürü ve vizyoner bir yönetim anlayışıyla birleştiren kurumlar, her geçen gün sertleşen küresel rekabet ortamında öne çıkıyor." ifadelerini kullandı.

Söz konusu dijitalleşmeyle büyük dönüşüm hamlesinde atılan adımların hiçbirinin dijital dünyanın kıymetli kaynağı veriyi yeni dönemin stratejik sermayesi olarak gören bir yaklaşımla ele almadan kalıcı ve sürdürülebilir olamayacağına dikkati çeken Kacır, veriyi ekonomik değere dönüştürme kapasitesinin teknoloji firmalarının piyasa değerlerini belirleyen kritik bir unsuru haline geldiğine şahit olunduğunu belirtti.

Kacır, verinin stratejik değerinin artışına vurgu yaparak, "Veri, stratejik değer artışında aynı zamanda geleneksel veri yönetişim mekanizmalarını geride bırakarak, güvenliği, mahremiyeti ve veri egemenliğini merkeze alan yeni nesil bir yaklaşımı benimsemeyi zorunlu kılıyor." dedi.

"Ülkemizi dünyada söz sahibi bir aktör konumuna taşıdık"

Kacır, yapay zeka uygulamalarıyla birlikte, verinin kime ait olduğu, nerede tutulduğu, kimler tarafından hangi amaçlarla işlendiği sorularının yanıtına yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

"Teknoloji odaklı kalkınmayı esas alan bizim gibi ülkeler için salt bir ekonomik tercih değil, doğrudan dijital egemenliğe ve milli güvenliğe dönük kararlardır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde teknoloji geliştirme ve üretmede katettiğimiz muazzam mesafe, veri politikalarımızı daha da önemli kılıyor. Savunma sanayisinden uzay teknolojileri ve otomotive pek çok sahada ülkemizi dünyada söz sahibi bir aktör konumuna taşıdık. Güçlü, rekabetçi ve çevik üretim kabiliyetine sahip sanayimizle Avrupa değer zincirlerinin kalbindeyiz."

Kacır, 2002’de, tüm Türkiye’de, yalnızca 2 teknoparkın olduğunu söyleyerek, "Bugün 60 şehrimizde, 113 teknoparkta faaliyet gösteren 12 binin üzerinde firma, AR-GE ve inovasyon odaklı çalışmalar yürütüyor. 1700’den fazla AR-GE ve tasarım merkezinde müteşebbislerimiz, mühendislerimiz yenilikçi ürünler geliştiriyor." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin, toplumun tüm kesimlerinin teknoloji geliştirme yolculuğuna dahil olmasını sağlayan özgün modeli olduğuna dikkati çeken Kacır, Türkiye'nin teknoloji girişimlerini başlatmak, büyütmek ve dünyaya açmak için en doğru adreslerden biri olarak öne çıktığını kaydetti.

"Turcorn’larımızın toplam değerlemesinin 100 milyar dolar seviyesini aşmasını stratejik hedef olarak koyduk"

Kacır, Türkiye'nin teknoloji girişimciliğinde Avrupa’nın parlayan yıldızı olarak nitelendirildiğini dile getirerek, "Girişimcilik dünyasında ekosistemin başarısı için önemli bir referans noktası, milyar dolar değerlemeyi aşan teknoloji girişimi, yani unicorn sayısıdır. 2019'da ülkemizde bu unvanı elde etmiş tek bir teknoloji girişimi bulunmuyordu. Bugün ise Türkiye’nin artık 7 unicorn’u bizim tabirimizle 7 Turcorn’u var." değerlendirmesinde bulundu.

2030 yılına kadar Türkiye'den 100 bin teknoloji girişiminin filizlenmesini hedeflediklerini belirten Kacır şunları kaydetti:

"Turcorn’larımızın toplam değerlemesinin 1 milyar dolar seviyesini aşmasını stratejik hedef olarak önümüze koyduk. Ülkemizdeki inovatif girişimlerin sahip olduğu verinin sınırlarımız içerisinde işlenmesini ve 86 milyon için yüksek katma değere dönüştürülmesini sağlayarak daha müreffeh ve tam bağımsız bir Türkiye’yi inşa etmemiz mümkün. Teknoloji geliştirme ve üretmede ufkumuzu küresel şampiyonlar ligine kilitlemiş bir ülke olarak; ülkemizin veri işleme ve yüksek başarımlı hesaplama kapasitesini geliştirecek adımları kararlılıkla atıyoruz. 80 binden fazla işlemci çekirdeği, 504 GPU kartı ve 14,5 petabyte veri depolama alanına sahip hesaplama kümemiz ARF’i hizmete aldık."

Kacır, özel sektör, kamu ve üniversitelerin ihtiyaç duyduğu yüksek performanslı hesaplama kapasitesini genişletmek üzere adımlar atıldığını hatırlatarak, "Katıldığımız EuroHPC Ortak Girişimi ile Avrupa genelinde kurulan yüksek başarımlı hesaplama altyapılarını araştırmacılarımızın erişimine sunduk. Teknoloji girişimlerimiz yapay zeka çözümleri için, Dijital Avrupa EuroHPC Ortak Girişimi süper bilgisayarlarından ücretsiz yararlanabiliyor. Ayrıca dünyanın en güçlü 20 süper bilgisayarından biri olan MareNostrum 5’teki işlemci kapasitesini kullanabiliyor." ifadelerini kullandı.

Özel sektörün veri merkezi yatırımlarını güçlendirmek için her türlü imkanı seferber ettiklerini kaydeden Kacır, gerek teşvik ve destek mekanizmalarıyla gerekse düzenleyici çerçeveyi öngörülebilir ve yatırım dostu bir yapıda şekillendirerek, şirketlerin, Türkiye'nin verisini sınırları dahilinde tutan, onu işleyen, saklayan ve değere dönüştüren güçlü altyapılar kurmasını sağladıklarını söyledi.

"Halihazırda yaklaşık 250 megavatlık veri merkezi altyapısı bulunuyor"

Kacır, 2012’den bu yana yalnızca yatırım teşvikleri ile veri tabanı ve veri işleme alanına yönelik yaklaşık 1 milyar dolar yatırımın önünü açtıklarını dile getirerek, "Attığımız tüm bu adımların neticesinde, ülkemiz sınırları içerisinde halihazırda yaklaşık 250 megavatlık veri merkezi altyapısı bulunuyor. Yürüteceğimiz proje ve desteklerle veri merkezi yatırımlarını 2030 yılına dek 1 gigavat seviyesine çıkarmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

HIT-30 programı ile Türkiye’yi yüksek teknoloji yatırımlarının çekim merkezi haline getirmek üzere yola çıktıklarını kaydeden Kacır, "Programda, yakın zamanda 1,5 milyar dolar destek bütçesi ile ilan ettiğimiz HIT–Veri Merkezi Çağrısı'yla, yüksek kapasiteli, güvenli ve enerji verimli veri merkezleri yatırımlarını hızlandırmak üzere adım attık."dedi.

Bakan Kacır, asgari 30 megavat kapasitede yüksek nitelikli veri merkezlerinin kurulumu için kapsamlı destekler sunduklarını belirterek şöyle devam etti:

"Bulut tabanlı altyapıların ülkemizde kurulmasını hızlandırmaya dönük 1,6 milyar dolar bütçeli HIT–Yapay Zeka Çağrımızla, Türkiye’nin yapay zeka ekosistemini dünya ölçeğinde söz sahibi bir konuma taşımayı, sanayiden sağlığa, finanstan kamu hizmetlerine kadar tüm alanlarda dijital dönüşümü hızlandırmayı hedefliyoruz. Bu desteklerimizin hızlandırıcı etkisiyle 2030’a dek 10 milyar dolarlık veri merkezi ve yapay zeka yatırımını harekete geçireceğiz. HIT–Kuantum Çağrımızla da klasik hesaplama sınırlarını aşan ve geleceğin teknolojisi olarak görülen kuantum teknolojilerinde altyapımızı oluşturmayı amaçlıyoruz. Tüm bu çalışmalarla veri işleme ve depolamada ülkemizi bölgesel merkez konumuna taşımayı, yapay zekanın sunduğu çok yönlü fırsatlardan en üst düzeyde yararlanmayı arzuluyoruz."

Kacır, Google Cloud ve Turkcell işbirliğinin, Türkiye'nin vizyonuna hizmet eden önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, Turkcell Genel Müdürü Ali Taha Koç'tan projenin yatırımına ilişkin bir tarih istediğini belirtti ve söz konusu yatırım için 2026 yılının ilk yarısında olacağına dair söz aldıklarını kaydetti.

"Küresel teknoloji liderlerinin Türkiye’ye duyduğu güvenin göstergesi, bu yatırımdır. Artık işletmelerimiz, girişimcilerimiz, kamu kurumlarımız ve araştırmacılarımız, dünya standartlarında hiper ölçekli bulut altyapısına erişim imkanı elde edecek." diyen Kacır, yüksek performanslı, düşük gecikmeli ve güvenli dijital çözümleri Türkiye’den dünyaya sunabilme imkanına kavuşacaklarını söyledi ve Türkiye'nin dijital altyapısını güçlendiren, inovasyon kapasitesini yükselten bu adımın Türkiye adına önemli bir kazanım olduğunun altını çizdi.

"Türkiye'ye özgü mevzuat düzenlemelerini yapmaya devam edeceğiz"

Kacır, Türkiye'nin üç kıtanın buluşma noktası olduğunun altını çizerek, "Yetkin insan kaynağı, yatırımcı ve girişimci dostu mevzuatı, yüksek teknoloji ve katma değer odaklı büyüme modelini besleyecek altyapı hamleleriyle küresel teknoloji yatırımları için cazibe merkezi olmayı sürdürecek." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin genişletilmiş fiber altyapısı ile ilerleyen yıllardaki hedefine değinen Kacır, "Genişletilmiş fiber altyapımız, 5G yatırımları, yerli ve milli siber güvenlik çözümlerimizle, bulut sistemler ve veri merkezi yatırımlarıyla şirketlerimizin dijital ekonomiye entegrasyonunu hızlandıracağız. Gençlerimizi geleceğin yetkinlikleriyle donatmaya devam edeceğiz." diye konuştu.

Kacır, yapay zeka gibi öncü alanlardaki inovasyon kapılarını, Türkiye'nin ihtiyaçlarına göre şekillendirilmiş, risk temelli ve ölçülü bir düzenleyici mevzuat çerçevesiyle sonuna kadar açık tutacaklarını belirtti.

Başka ülke ya da uluslararası kurumların bu alandaki mevzuat çalışmalarını yakından takip ettiklerini kaydeden Kacır, "Türkiye’nin kendi ihtiyaçlarını, kendi fırsatlarını, kendi imkanlarını dikkate alan yaklaşımla Türkiye'ye özgü mevzuat düzenlemelerini yapmaya devam edeceğiz." dedi.