Şirketin kurucu ortağı ve üst yöneticisi (CEO) Ali Emre Erişen, AA muhabirine, GITEX Global 2025 fuarı için geldiği Dubai'de sistemlerini anlattı.

EDIS olarak deprem, sel ve tsunami gibi doğal afetlerde erken uyarı verebilecek yazılım ve donanım teknolojisi geliştirdiklerini belirten Erişen, bunu geçen yıl Türkiye'de Marmara Bölgesi'nde kurmaya başladıklarını ve artık dünyaya açıldıklarını söyledi.

Erişen, Dubai'de firmalarla görüşmelerinin çok iyi gittiğini ifade ederek, "EDIS olarak ABD dahil 39 ülkeyle ilişkimiz başladı. Afet alanındaki işbirlikleri çok uzun süre alıyor, istasyon alt yapısının kurulumu bile ortalama 2 yıl sürüyor. Bir ülkeye girerken orada bilim kurulu oluşturmamız, kendi Türk bilim kurumumuzla entegrasyonunu sağlamamız, istasyon alt yapısı için fay hatlarına ve yerleşim alanlarının konumlarına göre en uygun konumlandırmayı tespit etmemiz gerekiyor. Her ülkenin durumu farklı, dünyada 96 ülkede deprem riski varken toplam 187 ülkede sel, hortum, deprem gibi çeşitli afet riskleri bulunuyor." diye konuştu.

Firmalarının Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknopark'ında faaliyet gösterdiğini aktaran Erişen, erken uyarı sisteminin nasıl çalıştığına ilişkin bilgi verdi.

Erişen, burada geliştirdikleri ivme ölçer, sel tespit ve bazı IoT cihazlarına ilişkin detayları anlatırken bunları dere yataklarına, fay hatlarına veya belirli bölgelerdeki barajlara yerleştirerek, buradan aldıkları datayı yapay zeka aracılığıyla işleyip, mevcut kullanıcılara erken uyarı gönderdiklerini bildirdi.

Erken uyarının sonrasında iletişimle alakalı da bazı çalışmaları yaptıklarını vurgulayan Erişen, şöyle devam etti:

"Fabrikalardaki otomasyonu durduruyoruz, makinelerde kırılmalarını önlüyoruz, işletmelerin çalışanlarına afet anında gerekli bilgilendirmeyi yapmalarını sağlayarak bilgi kirliğini önlüyor ve iş devamlılığı katkısı sağlıyoruz. İşletmelerin afet sonra devamlılığı için çok önemli bir katkı sunuyor EDIS. Diğer taraftan devlet ve kurumlara raporlar sunarak afetten sonra mobil kullanıcılarımız için hayati risk olduğunu tespit ettiğimiz kişilere erişilmesi ve yardım ulaştırılması sağlıyoruz, elbette bunu kişisel verilerin erişimine uygun olarak yapıyoruz. Afetine göre değişmekle birlikte depremde dakikalar, sellerde saatler öncesinde uyarı yapabiliyoruz. Dünyada kullanılan teknolojiye göre daha hızlıyız. Dünyada depremde erken uyarı hesaplamasında rekor 10-12 saniyeyken bizimki 11-30 salise."

Yüzde 100 yerli ve milli olacak

Erişen, şu an Türkiye'nin ilk 100 büyük şirketinin hemen hemen hepsinde bulunduklarını dile getirerek, büyük fabrikalardan hızlı trenlere, metrolardan benzin istasyonlarına, evlerden havalimanlarına kadar herkesin potansiyel müşterileri olduğunu ifade etti.

Afetin herkesi etkilediğine dikkati çeken Erişen, şunları kaydetti:

"Dünya genelinde 5 ülkede erken uyarı sistemi depremde kullanılıyor. Bu Türkiye'de uzun yıllar denenmiş ama uygulanamamıştı. Çünkü Japonya'da sistemin erken uyarı verdiği süre Türkiye için yeterli değildi. Mesela, Japonya'daki fay hattı 200-500 kilometre açıklardayken Türkiye'de bu mesafe 30-40 kilometre. Bu süre zarfında hesaplamanın bir faydası olmuyordu. Dolayısıyla o sistemlerin alınarak masrafa girilmemesi düşünülmüştü ama bizim sistemlerimizde böyle bir durum söz konusu değil. Biz çok az istasyonda çok ciddi anlamda erken tespit yapıyoruz. Bunun yanı sıra bir ortağımız kullandığımız ivme ölçerlerin distribütörlüğünü yapıyor. Kendisiyle prensipte anlaştık. Erken uyarı sistemimizde kullandığımız ivme ölçerleri tamamen Türkiye'de yerli olarak üretmeye başlayacağız. Bununla alakalı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının HAMLE Programı'na başvurduk. Hedefimiz yakın zamanda erken uyarı sistemimizde kullandığımız ivme ölçerleri tamamen Türkiye'de üreterek, artık sensörleri de kendisi geliştiren yüzde 100 yerli üretim yaparak dünyaya açılan teknoloji ve inovasyon şirketi olmak."