❮❯

NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Antalya'daki NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününde basın mensuplarına açıklamada bulundu.

• Bakan Fidan: Barış ve istikrarın en temel değerleri Ukrayna ve Gazze gibi yerlerde tehdit altında

Fidan, "Türkiye olarak, özellikle bu çok önemli ve özel zamanda, bu önemli toplantıyı yapmaktan büyük bir ayrıcalık duyuyoruz." ifadesini kullandı.

Avrupa-Atlantik bölgesinde birçok önemli gelişmenin yaşandığına işaret eden Fidan, NATO ortakları olarak savunma işbirliğini ve Ukrayna'da barışın sağlanması konularını ele alacaklarını aktardı.

Fidan, Hollanda'nın Lahey kentinde haziranda düzenlenecek NATO Zirvesi'nin hazırlıklarını da yapacaklarını dile getirdi.

"İstanbul'da yürütülecek görüşmeler umarım yeni bir sayfa açmamıza yol açacaktır"

Fidan, NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın açılışında da selamlama konuşması yaptı.

NATO'yu ilgilendiren pek çok kriz ve çatışma bulunduğuna işaret eden Fidan, birlik ve dayanışmayı güçlendirmeyi görüşeceklerini paylaştı.

Bakan Fidan, transatlantik güvenliği açısından külfet paylaşımının gündemlerinde yer aldığını aktararak, "Bu bağlamda Sayın Genel Sekreter'in (Mark Rutte) vizyonunu paylaşıyoruz. İttifak çapında Texas'tan Ankara'ya uzanan bir güvenlik ağı oluşturmamız gerekiyor." diye konuştu.

Avrupa'nın güvenlik mimarisini güçlendirmek üzere tedbirleri konuşacaklarını dile getiren Fidan, Ukrayna'ya kalıcı ve adil barışın getirilmesinin de gündemde olacağını vurguladı.

Fidan, "Türkiye, her zaman barışa ulaşabilmek için diplomatik yolu savunmuştur. 3 yıllık ızdırabın ardından bir fırsat penceresi açıldığını görüyoruz. İstanbul'da yürütülecek olan görüşmeler, umarım ki yeni bir sayfa açmamıza yol açacaktır." ifadelerini kullandı.

Toplantıda sürece nasıl destek vereceklerini konuşacaklarını paylaşan Fidan, Avrupa-Atlantik güvenliğini 360 derecelik güvenlik yaklaşımıyla ele alacaklarını söyledi.

Terörle mücadelede somut dayanışma vurgusu

Terörizmin tüm müttefiklerin güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ettiğini vurgulayan Bakan Fidan, "Ayrıca bu belaya karşı dayanışmamızı somut adımlarla nasıl en iyi şekilde güçlendirebileceğimizi de tartışacağız." dedi.

Fidan, "Avrupa-Atlantik güvenliği ve savunmasının omurgası olan NATO, müttefikler arasında tüm güvenlik meselelerinde istişare, koordinasyon ve eylemde bulunmak için temel transatlantik forum olmaya devam edecektir." ifadelerini kullandı.

Bugünkü toplantının ve gelecek ay Lahey'de yapılacak NATO Zirvesi'nin, İttifak'ın bu temel karakterini daha da pekiştireceğini belirten Fidan, "Türkiye olarak, bugünkü toplantının yanı sıra, 2026 yılında bir sonraki zirveye de ev sahipliği yapacak olmamız, İttifak'a ve temsil ettiği değerlere olan sarsılmaz bağlılığımızı ortaya koymaktadır." değerlendirmesini yaptı.

Konuk bakanlara bu toplantı için Antalya'ya bir kez daha "hoş geldiniz" diyen Fidan, Genel Sekreter Rutte’nin "yetenekli liderliği ve moderatörlüğü altında" tartışmaları sabırsızlıkla beklediklerini kaydetti.

Avrupalı Dışişleri Bakanları toplantı öncesi konuştu

Avrupalı Dışişleri Bakanları da NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Letonya, Estonya, Kuzey Makedonya, Çekya ve Polonya Dışişleri Bakanları, Antalya'daki NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününe başlarken basın mensuplarına konuştu.

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze, İstanbul barış müzakerelerine dair beklentisinin yüksek olmadığını belirterek, "Rus tarafında barışa dair işaretler görmüyoruz." dedi.

Bu konulara dair görüşmelerin iyi bir gelişme olduğunu kaydeden Braze, herhangi bir karar alınıp alınamayacağının müzakereler sonrasında görüleceğini aktardı.

Braze, ABD Başkanı Donald Trump'ın Rusya ile Ukrayna arasındaki ateşkes isteğini desteklediklerini söyleyerek, "Ama aynı zamanda gerçekçi de olmalıyız. Rusya'nın barışa itilmesi gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Avrupa savunma harcamalarının artırılmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Braze, "Rusya, sadece Ukrayna yüzünden bir tehdit değil." görüşünü paylaştı.

Braze, Letonya'nın bu yılki savunma harcamalarının yüzde 4'e ulaştığını, ülkenin bu oranı gelecek yıl yüzde 5'e yükseltmeyi planladığını da vurguladı.

Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, ülkesinin 2026'da savunma harcamalarını yüzde 5,4'e yükseltmeye karar verdiklerini ifade etti.

Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı Timcho Mucunski, Hollanda'nın Lahey kentinde haziranda düzenlenecek NATO Zirvesi'nde örgütü mevcut jeopolitik zorlukların gereksinimlerine uyarlamanın önemine dikkati çekeceğini, sanayi yatırımları ve savunma bütçelerinin artırılması konularının konuşulacağını dile getirdi.

Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky ise ülkesinin gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) en az yüzde 3’ünü savunmaya ayırdığına işaret ederek, "barış istiyorsa (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'in İstanbul barış müzakerelerine gelmesi gerektiğini vurguladı.

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Putin'in İstanbul barış müzakerelerine kişisel olarak katılmamasını eleştirerek, kendisinin "zaman kazanmaya" çalıştığını savundu.

Sikorski, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin müzakereler için İstanbul'a gelmesini Kiev'in barışa hazır olduğu şeklinde değerlendirdi.

"Putin, hala Ukrayna'nın tamamına sahip olmak istiyor ve bunu başarabileceğini düşünüyor." ifadesini kullanan Sikorski, barışın tesis edilmesi için Putin'e baskı yapılması gerektiğini savundu.

Sikorski, Gayriresmi Toplantı hakkında Türkiye'ye bu misafirperverliğinden ötürü teşekkür etti.

Hollanda, İtalya ve İngiltere Dışişleri Bakanları da basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

Hollanda Dışişleri Bakanı Veldkamp, Antalya'daki bu toplantının haziranda Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenecek NATO zirvesine giden yolda "basamak taşı niteliğinde" olduğunu ifade etti.

Barış müzakerelerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Veldkamp, "Ukrayna ateşkesi ve barışı konuşmaya istekli. Ne kadar zor olursa olsun, bu görüşmelere açıklar. Zelenskiy, bu konuda hazır ve İstanbul’a gitmeye istekli." dedi.

Veldkamp, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ise görüşmelere katılmaya istekli olmadığını vurgulayarak "Bu da barışa ulaşmak için baskının nereye yöneltilmesi gerektiğini çok net bir şekilde ortaya koyuyor." ifadesini kullandı.

Rusya'ya yönelik 17. yaptırım paketi üzerinde teknik düzeyde anlaşmaya varıldığına dikkati çeken Veldkamp, "Bu, çok kapsamlı bir paket, karanlıkta kalan birçok geminin ve bazı şirketlerin ve bireylerin listeye alınmasını içeriyor. Baskının arttığını, yoğunlaştığını net şekilde gösteriyor." diye konuştu.

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani de İstanbul'daki barış müzakerelerine dair beklentilerinde iyimser olmak istediğini ancak Rus tarafına ilişkin kuşkularının olduğunu dile getirdi.

Tajani, "Müzakereler ilk adım ancak ateşkes ve barışın sağlanması için Rusya'nın katılımına daha çok ihtiyacımız var." diye konuştu.

Barışın tesisi için gösterdikleri çabaya işaret eden Tajani, "Barıştan sonra işimiz Ukrayna ve Avrupa'yı korumak." dedi.

İtalya ve Türkiye arasındaki ilişkilerin oldukça olumlu ve iyi olduğunu vurgulayan Tajani, iki ülkenin de Akdeniz bölgesi için işbirliği içinde çalışmasının önemli olduğunu söyledi.

Tajani, ülkesinin hem Avrupalı ülkeler hem de dünyada geri kalan diğer tüm ülkeleriyle işbirliğine her zaman açık olduğunu aktardı.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy de dünya genelinde zorlu bir jeopolitik ortam olduğuna değinerek Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma harcamalarına önem vermeleri gerektiğinin altını çizdi.

Fransa Dışişleri Bakanı Barrot: "Acil" ve "koşulsuz" ateşkes bekliyoruz

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot ise müzakereler ile "Rusya'nın ABD'nin ve Avrupalıların kendisine yönelik enerji ve finansal alanda uygulamaya hazırlandığı ciddi yaptırımlardan kaçınabileceğini" söyledi.

Fransa Dışişleri Bakanı Barrot, söz konusu yaptırımlarla Putin'i savaşı sonlandırmaya zorlamak istediklerini belirterek, İstanbul’da yapılacak Rusya-Ukrayna barış müzakereleri hakkında, "Türkiye’de yapılacak bu teknik görüşmelerden, müzakerelerinin başlamasına imkan verecek, acil ve koşulsuz bir ateşkes sağlanmasını ümit edebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.

Bu süreçte 2022’de Ukrayna ve Rusya arasında İstanbul’da yürütülen müzakerelerin "başarısızlıkla sonuçlanmasına yol açan 3 tuzağa" düşmek istemediklerini kaydeden Barrot, bu tuzakları müzakerelerin ateşkes sağlanmadan yürütülmeye çalışılması, Ukrayna’nın silahsızlandırılmasının dayatılması ve Rusya’ya yönelik yaptırımların müzakerelerin başında kaldırılmak istenmesi olarak sıraladı.

Barrot, "Putin'in bu müzakereleri yok saymaya devam etmesi halinde" Rusya'ya karşı yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlandıklarını vurguladı.

Antalya’daki görüşmeleriyle ilgili X hesabından yaptığı paylaşımda ise Barrot, "Türkiye'deyiz, Ukrayna'nın yanındayız. Mesaj net: koşulsuz derhal ateşkes. Rusya devam ederse, yalnızlaşmayı ve yaptırımları seçmiş olur." ifadelerini kullandı.

Almanya, Rusya Devlet Başkanı Putin'in müzakere masasına oturmasını istedi

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile görüştüğünü belirterek sadece NATO ile ilgili değil, aynı zamanda dünyadaki siyasi durumu ilgilendiren tüm önemli konularda neredeyse tam bir mutabakat içinde olduklarını tespit ettiklerini söyledi.

Bunun sevindirici olduğunu aktaran Wadephul, “Bu durumda sadece, Rusya Devlet Başkanı Putin’in (elindeki) kartlarını fazla zorladığını anlaması gerekir. Dünya onun müzakere masasına gelme çağrısına cevap vermesini bekliyor.” dedi.

Wadephul, Ukrayna’nın müzakereye hazır olmasını memnuniyetle karşıladığını ifade ederek “Ukrayna Devlet Başkanı (Volodimir) Zelenskiy, ülkede (Türkiye’de) ve müzakereye hazır. Boş kalan tek sandalye Rus sandalyesidir.” diye konuştu.

Bunun Rusya’nın savaşı sürdürmek istediğini ve şu anda ciddi müzakereler istemediğini gösterdiğini savunan Wadephul, bunun sonuçları olacağını ve Avrupalıların ek yaptırımlar uygulama konusunda kararlı olduklarını yineledi.

Wadephul, Amerikalıların da bunu düşündüğünü varsaydığını dile getirerek “Bu nedenle müzakere masasına oturmak için hiçbir zaman geç değildir. Bugünkü acil çağrı, Rusya'nın durumu yeniden gözden geçirmesi ve ABD Başkanı'nın müzakerelere hemen başlanması yönündeki girişimini olumlu bir şekilde ele almasıdır.” değerlendirmesinde bulundu.

Almanya Dışişleri Bakanı Wadephul, ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO üyelerinin savunma harcamalarını yüzde 5’e çıkarma talebine ilişkin de bu konunun bugün bir kez daha istişare edileceğini vurgulayarak “Ancak sonucu görmeliyiz ve sonuç gerçekten de Başkan Trump'ın istediği ve gerekli gördüğü yüzde 5'tir ve biz de onu bu konuda takip ediyoruz.” ifadesini kullandı.

Almanya’nın NATO’nun güçlendirilmesi konusunda kararlı olduğunu vurgulayan Wadephul, gerekli savunma harcamalarını da artırabilme imkanına sahip olmak için ülkesinde anayasanın değiştirildiğini belirtti.

Wadephul, Almanya'daki yeni hükümetin, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’yi Hollanda’da yapılacak NATO Zirvesi için yaptığı önerilerde desteklediğini ve Almanya’nın yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır olduğunu kaydetti.

Kuzey Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanlarından açıklamalar

Litvanya Dışişleri Bakanı Kestutis Budrys, ülkesinin savunma harcamalarını artırmaya öncelik verdiğini kaydederek, bu kapsamda Gayri Safi Yurt İçi Hasılalarının (GSYH) yüzde 4'ünü gelecek sene savunma bütçelerine ayırmayı hedeflediklerini söyledi.

Ukrayna'ya tam destek verdiklerini ve en az 30 gün sürelik bir ateşkese varılması gerektiğini vurgulayan Budrys, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in barışı ertelemek için oyalandığını savundu.

Finlandiya Dışişleri Bakanı Elina Valtonen, İstanbul'da düzenlenecek barış müzakerelerine ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, "Bu bir ateşkes meselesi. Savaşın nasıl sona erdirileceğini müzakere etme noktasına geldiğimizde, bir sandalye boş kalıyor ve o da (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin'in sandalyesi." ifadelerini kullandı.

Ukrayna'nın "savaşı başlatan taraf olmamasına rağmen, defalarca 30 günlük bir ateşkese hazır olduğunu, savaşı sona erdirmeye, Rusya ve diğer ortaklarla müzakere etmeye istekli olduğunu" açıkladığına dikkati çeken Valtonen, "barış müzakerelerine katılmaya istekli olmayan tek tarafın Rusya olduğunu" savundu.

Valtonen, "Türkiye, sadece burada Antalya'da bu yaz düzenlenecek NATO zirvesine hazırlıkları görüşmek üzere bir araya gelmemize olanak tanımakla kalmadı, aynı zamanda ateşkes müzakereleri için de bir yer teklif etti" ifadelerini kullanarak, "Şu anda beklediğimiz şey acil ateşkes." dedi.

Putin'in savaş ekonomisinin iyi durumda olmadığını belirten Valtonen, "Biraz daha baskı uygularsak, bu saldırganlığı durdurmaları için onları son noktaya getirebiliriz." değerlendirmesini yaptı.

Valtonen, Rusya'nın saldırganlığının Ukrayna ile sınırlı olmadığını ifade ederek, bu ülkeye yönelik uygulanan yaptırımların "doğru bir strateji" olduğunu söyledi.

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide de, Ukrayna'ya özgür, egemen ve bağımsız bir ülke olarak şimdi ve gelecekte kendi seçimlerini yapma haklarının verilmesi gerektiğini dile getirdi.

Eide, "eğer barışa hazır değilse daha fazla baskı ve daha fazla yaptırım olacağı" mesajının Putin'e verileceğini ifade etti.

Bakan Eide, hem Ukrayna için hem de savunma harcamaları konusunda daha fazlasını yapmaları gerektiğini kaydetti.