TSKB Genel Müdürü Uyar, AA muhabirine küresel ve yurt içi gelişmeleri değerlendirdi ve bankanın faaliyetleri hakkında bilgi verdi.

Türkiye ekonomisinin birinci önemli mücadelesinin enflasyonla olduğunu vurgulayan Uyar, sürdürülebilir bir büyüme fazına geçilebilmesi için mutlaka bu mücadelenin kazanılması gerektiğini belirtti.

Uyar, bankacılık sektörünün bir oyuncusu olarak buradaki gelişmeleri, politikaları, firmaların nasıl etkilendiğini yakından takip ettiklerini ifade etti.

"Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primindeki (CDS) düşüşle beraber bir miktar borçlanma alanında özellikle yılın ikinci yarısından itibaren daha olumlu bir seyir olduğunu görüyoruz." ifadesini kullanan Uyar, haziran sonu itibarıyla bir eurobond ihraç ettiklerini, temmuz ayında da sendikasyonlarını yenilediklerini ve her ikisinin de çok başarılı işlemler olduğunu söyledi.

Uyar, bu gelişmelerle borçlanma maliyetleri konusunda yüzde 1'e varan avantajlar sağlandığını kaydetti.

TCMB'nin enflasyonla mücadele konusunda koyduğu tüm ekonomik aktörlerin bildiği, öngörülebilir, net bir yol haritası olduğunu dile getiren Uyar, "Zaten bunun iletişimini çok başarılı bir şekilde yapıyorlar. Bu öngörülebilirlik ortamı, faaliyet ortamımızı, planlarımızı, stratejilerimizi yapmamız açısından olumlu bir şey." dedi.

Yüksek faiz ortamından dolayı finansman maliyetlerinin yüksek seviyelerde bulunduğunu, reel sektörün doğal olarak yakındığını söyleyen Uyar, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bankalarımızın karlılıkları, net faiz marjlarındaki daralmalar nedeniyle baskılanmış durumda. O tarafta bir takım komplikasyonlar var. Genel olarak reel sektörde, bankacılık sektöründe tüm paydaşların istediği bir an önce enflasyonun düşmesi ve paralel olarak faizlerin gerilemesi. TCMB'nin bu yol haritasına da uygun bir şekilde yol almakta olduğunu söyleyebilirim. TCMB'nin faiz indirimlerine başlaması bankacılık sektörünün net faiz marjlarını olumlu etkileyecektir."

Fed'in faiz indirim döngüsüne girmesinin yurt içinde bankacılık sektörünün borçlanma maliyetlerine pozitif yansıması bekleniyor

Uyar, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirim döngüsüne girmesinin küresel bankacılık sektörünün borçlanma maliyetleri açısından son derece önemli olduğunu belirtti.

Fed'in yılın geri kalanında iki kez daha faiz indirimi yapacağı öngörüsünde bulunan Uyar, bankanın 2026 yılı için tek faiz indirimi yapabileceğini ifade etti.

Uyar, ABD'nin makroekonomik verilerinde belirsizlik söz konusu olduğunu vurgulayarak, piyasalarda 2026 yılı için temkinli bir bakış açısı bulunduğunu kaydetti.

Avrupa tarafında daha stabil, istikrarlı bir durumun söz konusu olduğuna dikkati çeken Uyar, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz indirimlerini tamamladığını ve bankadan bir süre daha faiz indirimi beklemediklerini anlattı.

Uyar, bunun yanında Fed'in faiz indirimlerine gitmesinin yurt içinde de bankacılık sektöründe borçlanma maliyetlerine pozitif bir yansıması olacağı öngörüsünde bulundu.

Son iki yılda TSKB'nin iyi bir dönem geçirdiğini söyleyen Uyar, bu yıl içinde kurdan arındırılmış olarak dolar bazlı, döviz bazlı düşük çift haneli bir büyüme hedefleri olduğunu ve bu hedefi de gerçekleştirebileceklerinden tereddüt duymadıklarını belirtti.

Toplam aktif büyüklüklerinin 7 milyar dolar civarında, nakdi kredilerinin de 5 milyar dolar civarında olduğunu ifade eden Uyar, şunları kaydetti:

"Mesela bizim 2025 için hedef koyduğumuz yeni kredi kullandırımı hedefimiz 2 milyar dolar. Öyle baktığınız zaman 5 milyar dolarlık bir kredi büyüklüğünde 2 milyar dolar yeni kredi kullandırımı aslında bizim açımızdan iddialı bir hedef. Bu tabii geri ödemelerle baktığımız zaman, bu düşük çift haneli büyümeyi sağlayacak bir rakam aynı zamanda. Bu performansla da bu büyümeyi sağlayabileceğiz gibi gözüküyor. Bizim zaten daha çok sektörün geri kalanından, mevduat bankalarından, ticari bankalardan ayıran kısım buradaki istikrarlı yapımız. Bu ekonomik çalkantılarda dünyadaki belirsizlik ortamında dahi bu performansı gösterebilmek, bu büyümeyi sağlayabilmek, bu kaynakları ülkemize getirip reel sektöre kullandırabilmek fevkalade anlamlı diye düşünüyorum. Bu performansı da bu senede sağlayacağız."

TSKB özellikle yenilenebilir enerji alanında şirketleri desteklemeye devam ediyor

TSKB'nin özellikle bu yıl yenilenebilir enerji alanında şirketlere sağladığı finansmanlara değinen Uyar, en son Koç Holding bünyesinde bulunan Entek Elektrik ile 40 milyon dolarlık kredi anlaşması imzaladıklarını bildirdi

Uyar, anlaşma kapsamında bu şirketin depolamalı Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) yatırımlarının finansmanına katkı sağladıklarını belirtti.

Bu sene Aksa Enerji’nin yüzde 100 bağlı ortaklığı Aksa Yenilenebilir Enerji ile de 80 milyon dolar tutarında yeni bir kredi anlaşmasına imza attıklarını ifade eden Uyar, "Kredi, Kırşehir Alıç Depolamalı güneş enerjisi santralleri (GES) Gaziantep Pamuk Depolamalı GES ve Şanlıurfa Müstakil Elektrik Depolama Tesisi projelerinin hayata geçirilmesinde kullanılacak." dedi.

TSKB ve Rönesans Enerji AŞ’nin iştiraki Rönesans REH Enerji Hizmetleri AŞ arasında yenilenebilir enerji yatırımlarını desteklemek amacıyla toplamda 54,4 milyon avro tutarında kredi anlaşması imzalandığını aktaran Uyar, "Finansman, İzmir’deki 35 megavatlık lisanssız RES ve Kırşehir’deki 15,6 megavatlık lisanssız arazi tipi GES projeleri için tahsis edilirken her iki proje de ilgili grup şirketinin öz tüketimine yönelik geliştirilecek. Yatırım kredisi, RES projesi için 42,5 milyon avro tutarında 8,5 yıl vadeli, GES projesi için ise 11,9 milyon avro tutarında 8 yıl vadeli olacak." diye konuştu.

Uyar, Dünya Bankası kuruluşlarından Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankasının (IBRD) kaynak sağlayıcısı olduğu, Türkiye’de tarım alanında sağlanan ilk proje finansmanı kapsamında TSKB ve Alarko Tarım Grubu'nun da 80 milyon avro tutarında kredi sözleşmesi imzaladığını bildirdi.

Türkiye’nin en büyük modern sera projesi yatırımı özelliği taşıyan bu projenin Eskişehir’de hayata geçirileceğini belirten Uyar, 850 dekar alana sahip Türkiye’nin en büyük modern sera projesi yatırımı ile sürdürülebilir ve güvenli gıdaya erişimin artırılması hedeflendiğini ifade etti

Uyar, "Polat Holding ve İş Enerji’nin ortak olduğu Polat Enerji, TSKB’nin 143 milyon avro tutarında teminat mektubu ile Almanya’nın önde gelen yatırım bankası BayernLB’den 127 milyon avro tutarında nakdi finansman sağladı." dedi.

"TSKB, 2002'den bu yana 476 projeyi tekil veya başka bankalarla konsorsiyum halinde finanse etmiş durumda"

Mevcut portföylerinin şu an yaklaşık yüzde 30'unun enerji üretimi tarafında olduğunu bildiren Uyar, bunun da ağırlıkla yenilenebilir enerji üretimi alanında bulunduğunu aktardı. Uyar, TSKB'nin bu açıdan sektörde öncü bir banka olduğunu kaydetti.

Bankanın 2002'den bu yana yenilenebilir enerji projelerini finanse ettiğini bildiren Uyar, şu bilgileri paylaştı:

"2002'den beri 476 projeyi tekil veya başka bankalarla konsorsiyum halinde finanse etmiş durumdayız. Yani Türkiye'nin toplam yenilenebilir enerji kapasitesinin kabaca yüzde 14'ünde bir şekilde TSKB'nin payı var diyebilirim. Burada enerji alanındaki bizim finansmanlarımız devam edecek. Bunun dışında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın bu sene ortaya koyduğu çalışmalarını tamamladığı ve yürürlüğe koyduğu yeni teşvik mevzuatı söz konusu. Buradan önemli bir yatırım tarafında hareketlik getireceğini düşünüyoruz. Bu tarafı takip ediyor olacağız. Bunun dışında bizim kalkınma bankacılığı dünyasında yeşil dönüşüm, teknolojik dönüşüm, sosyal dönüşüm gibi zaten çok belirli temalar var. Bütün bu temalarla ilgili bizim kaynak geliştirme çalışmalarımız var. Kaynaklar temin ediyoruz. Bu temalı kaynakları da yurt içinde plase ediyoruz. Yeşil dönüşüm, iklim bağlantılı finansman, bunlar zaten temel şeyler."

Uyar, Birleşmiş Milletler'in belirlediği sürdürülebilir kalkınma amaçları olduğunu vurgulayarak, bu amaçlar kapsamında 2021-2030 arası 10 milyar dolarlık sürdürülebilir kalkınma amaçları bağlantılı kredi kullandırma hedefleri olduğunu belirtti.

Bu 10 milyar dolarlık sürdürülebilir kalkınma amaçlı kredi kullandırma hedefinin yüzde 60'ını şu an aşmış olduklarını bildiren Uyar, "Aynı şekilde 2030'a kadar 4 milyar dolar iklim bağlantılı kredi verme hedefimiz var. Burada da yüzde 30'un üzerinde bir performansımız var. Bunu da kendi koyduğumuz hedefi mutlaka gerçekleştireceğiz." diye konuştu.

Uyar, fosil enerji projelerine kredi konusunda banka olarak çok net taahhütleri olduğunu dile getirerek, "Kömür finansmanı yapmayacağımızı zaten taahhüt etmiş durumdayız." ifadesini kullandı.

TSKB, yeşil dönüşüme ayak uydurmak isteyen emisyonu yüksek ve karbon yoğun sektörlere de destek oluyor

Halihazırda geçiş finansmanı diye bir temaları olduğunu aktaran Uyar, şunları kaydetti:

"Demir-çelik olsun çimento gibi emisyonu yüksek, yüksek enerji tüketen karbon yoğun sektörlerimiz var. Bunlar çok yoğun enerji tüketen ve emisyonları yüksek sektörler. Tabii ki bu sektörlerde de firmalarımızın yol haritaları var. Kendilerini geliştirmek, burada yeşil dönüşüme ayak uydurmak, bu yol haritalarında, bu iyileştirici yatırımlarında biz mutlaka pay almaya, finansman sağlamaya çalışıyoruz. Bu konuda istekliyiz. Buna geçiş finansmanı diyoruz. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de karbon yoğun sektörler var ve biz iklim riskleriyle mücadelede etki sağlamak istiyorsak zaten öncelikle bu alanlarda mutlaka iyileşme sağlamamız gerekiyor. O yüzden bu alanlar da ilgi odağımızda. Bu alanlarda mutlaka iyileştirici yatırımlarında desteklemeye, pay almaya çalışıyoruz."

Türkiye Yeşil Fonu'nun ilk yatırımı gerçekleşti

Türkiye Yeşil Fonu Projesi'ne değinen Uyar, bu projenin TSKB'nin Dünya Bankası'nda sağladığı bir kaynağa dayandığını belirtti.

Uyar, proje kapsamında 155 milyon dolarlık bir kredi paketinin söz konusu olduğunu söyledi.

TSKB'nin genel olarak kalkınma finansmanı kuruluşlarında sağladığı kredilerin ağırlığında olduğu gibi burada da Hazine ve Maliye Bakanlığının bir garantisi olduğunu vurgulayan Uyar, şöyle devam etti:

"Bizi ayrıştıran nokta çok uzun vadeli kaynaklara erişebilmemiz. 30 yıla varan vadelerde kaynaklara erişebiliyoruz ve bunu nispeten daha uygun maliyetlerle sağlayabiliyoruz. Bunu sağlayabilmemizdeki en büyük destekçilerden biri de Hazine Bakanlığımızın garantisi. Dünya Bankasından sağladığımız bu kaynak yine bu kapsamda ve çok özel bir kaynak, 24 yıl vadeli bir kaynak, 12 yıl geri ödemesiz, uygun bir maliyet söz konusu. Bu kaynak, yeşil dönüşüm hikayesi olan firmaların gelişimine katkı verelim, kredi dışında başka bir uygun kaynak sağlayabilelim diye bize sağlanmış bir kredi. Bununla biz firmalarımıza öz kaynak yatırımı yapıyoruz. Firmaların içine sermaye aktarmış oluyoruz. Bu sermayeyle bu firmaların ilerlemelerine, yeşil dönüşümlerine, gelişmelerine, katma değer yaratmalarına destek olmuş oluyoruz."

Uyar, Türkiye Yeşil Fonu'nu kullandırmaya başladıklarını belirterek, İş Bankası Grubu iştiraklerinden İş Enerji’nin öncülüğünde gerçekleştirilen işbirliğiyle İş Enerji ve Maxis Girişim Sermayesi yönetimindeki Temiz Enerji Fonu ve Atlas Fonu ile TSKB’nin ana yatırımcı olduğu Türkiye Yeşil Fonu'nun Ateş Çelik’e ortak olduğunu ifade etti.

Ateş Çelik'e toplam 45 milyon avro tutarında yatırım gerçekleştirdiklerini belirten Uyar, bunun 20 milyon avroluk kısmının Türkiye Yeşil Fonu’nun katkısı olduğunu, 25 milyon avroluk kısmının ise Maxis Girişim Sermayesi’nin Temiz Enerji ve Atlas Fonları üzerinden sağlandığını vurguladı.

Uyar, şu bilgileri paylaştı:

"Yine havuzumuzda bizim beğendiğimiz, çok gelişme potansiyellerine inandığımız firmalarımız bulunuyor. Bu kaynağa verimli bir şekilde biz mutlaka kullanacağız, firmalarımıza destek olacağız. Ülkeye benzer kaynakların gelmesi açısından buradaki bizim performansımız çok önemli olacak."