FKÖ Yürütme Komitesi, 19 Temmuz'da Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın FKÖ Yönetim Kurulu Başkanı sıfatıyla 2025 yılı içinde Ulusal Konsey için seçim yapılması kararı aldığını duyurdu.

İşgal altındaki Kudüs'te ilk kongresini yaptığı 1964 yılından beri seçimlere gitmeyen FKÖ Ulusal Konseyi'nin 350 üyesi bulunuyor.

Filistin Devlet Başkanı ve FKÖ Yönetim Kurulu Başkanı Abbas'ın, 2021 yılında başkanlık, yasama ve FKÖ Ulusal Konseyi seçimleri için kararname yayınladığı, ancak uygulamaya konulmadığı belirtiliyor.

Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin tutumu

Hamas ve İslami Cihad Hareketi başta olmak üzere Filistinli bazı gruplar, İsrail'i tanımanın şart koşulmasına bağlı olarak FKÖ Ulusal Konseyi üyeliğine yanaşmıyor.

Hamas'tan 23 Temmuz'da yapılan açıklamada, Abbas'ın Filistinli diğer grupların mutabakatı olmadan Ulusal Konseyi'ni tek başına yeniden yapılandırma niyetini reddettikleri ifade edildi.

Abbas'ın söz konusu kararla atabileceği adımın FKÖ ile Filistinli diğer gruplar arasında varılan ulusal ittifaklara aykırı olduğu savunulan açıklamada, seçimleri gerçekleştirmenin ayrıca Filistinli tüm grupların yer alacağı demokratik temel üzerine FKÖ'yü yeniden yapılandırma mutabakatlarına da aykırı olduğuna vurgu yapıldı.

Hamas açıklamasında, "Ramallah yönetiminin ulusal uzlaşma olmadan kader belirleyici kararlar alma tutumunu sürdürmesiyle bölünmeyi derinleştireceği gibi işgale karşı Filistin'in ulusal tutumunu zayıflatır ve ulusal birlik çabalarını baltalar." denildi.

Filistin'de yapılan 2006 seçimlerinde galibiyet elde eden Hamas'ın Gazze Şeridi'nde yönetime geldiği 2007'den bu yana, İsrail işgali ve ablukası altındaki Filistin topraklarında siyasi bölünmüşlük yaşanıyor.

Seçim kararı, FKÖ'nün reformuna dair bölgesel ve uluslararası koşulların sonucu

AA muhabirine konuşan Filistinli uzmanlar, Devlet Başkanı Abbas'ın aldığı kararın hem FKÖ hem de Filistin siyasi sistemin reformunu isteyen bölgesel ve uluslararası koşulların sonucu olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Kudüs Araştırmaları Merkezi Müdürü Ahmed Refik Avad, Ramallah yönetiminin Ulusal Konseyi'nin seçimleriyle ilgili aldığı kararın aslında FKÖ'nün yeniden yapılandırılmasını sağlayarak reformlar için öne sürülen bölgesel ve uluslararası koşullarının sonucu olduğunu ifade etti.

Ulusal Konsey seçimlerini farklı düzeylerdeki koşulları yerine getirmenin çabalarından biri olarak yorumlayan Avad, şunları söyledi:

"Burada sorulması gereken soru ise Ramallah yönetimi ve FKÖ'nün siyasi programını kendilerine referans görmeyen Filistinli grupların Ulusal Konsey'e girmeleri nasıl sağlanacak? Seçimlerin bu koşullarda yapılması durumunda iç siyasi tıkanıklık devam eder. Nitekim mevcut koşullarda, Ulusal Konsey'de yer alanlara FKÖ'nün vizyonunu benimsemeleri dayatması söz konusu."

Bölünmeye çözümün bir adımı olarak Filistinli her bireyin talebi olan seçimlerin bu koşullarda gerçekleşemeyeceğini dile getiren Avad, İsrail'in ve uluslararası toplumun Filistin yönetimini kabul edip etmeyeceğine dair ise şunları kaydetti:

"Bu, Gazze Şeridi'ndeki savaşın sonuçlarına bağlı bir şey. Oradaki gelişmelerin yanı sıra İsrail'deki siyasi durum, Filistin yönetiminin yaklaşımı ve ABD'nin Filistin yönetimi ile oynayacağı rolü de göz önünde bulundurmak lazım. Belirsiz pozisyonlar var, Filistin yönetimi ve FKÖ'yü tanıma veya onlarla işbirliğine dair hiçbir garanti yok."

İsrail yönetiminin iki devletli çözüm önerisini düşürme ve Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkını zorla yerinden etmek istediğini belirten Avad, "Bu durumda olan İsrail Filistin yönetimine etkin bir rol verir mi? Ya da Arap veya Avrupa'nın İsrail'i Filistin yönetimiyle çalışmaya zorlayacak bir duruşları var mı?" diye konuştu.

"Önce Filistin iç cephesi güçlendirilmeli"

Yabus Siyasi Araştırmalar Merkez Müdürü Süleyman Beşarat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Ulusal Konsey seçimlerinin yapılması, FKÖ'nün kurum ve yapılarını harekete geçirmek için her zaman ulusal bir talep olmuştur." dedi.

Beşarat, "Ancak bu talep, zamanlaması itibarıyla Gazze'deki soykırım ve savaşla çelişiyor ve İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etme planlarıyla aynı zamana denk geliyor." ifadesini kullandı.

Ulusal Konsey seçimlerinden daha öncelikli gereken meselelerin olduğuna işaret eden Beşarat, İsrail planlarına karşı koyacak bir mekanizma bulmak için Filistin iç cephesini güçlendirme çalışmaları yapılması gerektiği yorumunda bulundu.

Beşarat, iç cephenin güçlendirilmesinden sonra tüm kurumların yenilenmesine geçilmesi gerektiğini belirterek, ardından da tüm kademeler için kapsamlı seçimlerin yapılması gerektiği görüşünü paylaştı.

Filistinli uzman, "Seçim çağrısı şu anda ve bu şekilde Filistinlilerin mutabakatıyla değil, tek tek ve belirli bir tarafın mutabakatıyla geldi. Eğer yapılırsa da hedefler ve niyetler konusunda bazı şüpheler olabilir." değerlendirmesinde bulundu.

İsrail'in Gazze'deki soykırımı, siyasi kutuplaşma ve Filistin siyasetindeki dış etkilere değinen Beşarat, yapılacak seçimlerin ve Ulusal Konsey'in, Filistinli tüm kesimlerin fikir birliğinde olmayacağı; yeni konseyin üstleneceği rol, hedefleri ve programı hakkında şüphelerin ortaya çıkacağı tahmininde bulundu.

Beşarat, "Bu seçim bölgesel talepler ve Arapların isteklerine bir yanıt olarak görüldüğü için siyasi sistemdeki bölünmeleri derinleştirecek ve bireycilik anlayışını pekiştirecektir." dedi.

Seçimleri etkileyen dış faktörlere dikkati çeken Beşarat, bu seçimlerin "Filistin davasının bileşenlerinin gerçek iradesini yansıtmayacağını" vurguladı.

Beşarat, "Baskılar sonucu reform adı altında atılan hiçbir adım uluslararası ve bölgesel kesimleri hatta İsrail'i bile memnun etmeyecektir. Çünkü halihazırda Filistin'in içinde bulunduğu durum zayıf." şeklinde konuştu.

ABD ve İsrail'in Filistin'in zayıflığından faydalanmak isteyeceğini belirten Beşarat, Filistin yönetiminin de ABD ve İsrail'den bazı tavizler talep edeceğini, bunun da Filistin tarafını birçok taviz ve ilkelerden vazgeçme durumuyla karşı karşıya bırakacağını aktardı.

Beşarat, Ulusal Konsey seçimlerinin FKÖ içindeki bireylerin konumunun güçlendirilmesinin ve başkanlık sisteminin nitelik ve biçiminin seçim yerine atama yoluyla değiştirilmesinin ön hazırlığı olabileceğini söyledi.

"Seçimlerin belirlenen zamanda yapılması mümkün değil"

Mesarat Stratejik ve Siyasi Araştırmalar Merkezi Müdürü Hani el-Mısri de Ulusal Konsey seçimlerini "ileriye doğru bir kaçış" olarak tanımladı.

Mısri, seçimlerin belirlenen süre içinde yapılmasının mümkün olmadığını belirterek, "Mevcut olağanüstü hal nedeniyle seçimlerin yapılamaması ve işgalci İsrail'in çıkardığı engeller de mazeret olacak." dedi.

Seçimin amacına ilişkin Mısri, "Seçim kararı Ulusal Konsey üyelerini seçmek değil atamak ve kilit grupları dışlamak amacıyla alınmış olabilir." diye konuştu.

Mısri, bu durumun İsrail'in FKÖ'nün program ve taahhütlerine bağlı kalma zorunluluğuna uymamasından hatta Filistin davasını tüm unsurlarıyla devre dışı bırakmak için şiddetli bir savaş yürütmesinden anlaşıldığını kaydetti.

Ulusal Konsey seçimlerine işaret eden Mısri, bunun durgun haldeki Filistin birliği meselesini canlandırması ihtimalini düşük gördüğünü söyledi.