Uluslararası Saraybosna Üniversitesinde ceza hukuku profesörü olarak görev yapan Şimiç'in savaş suçu kurbanlarının anısına yazdığı "Parçalanan Ruhlar" adlı Türkçe şiir kitabı okurlarla buluştu.

Şimiç, akademik çalışmalarında savaş suçları, mağdurlar için adaletin tesisi ve çatışma sonrası daha adil bir toplumun inşası üzerine odaklanıyor.

Cambridge, Louisville, İstanbul Ticaret Üniversitesi ve Bochum Ruhr Üniversitesi gibi dünya çapında tanınan üniversitelerde dersler veren Şimiç'in "Parçalanan Ruhlar" kitabının 2. baskısı, 1995 temmuz ayında gerçekleştirilen Srebrenitsa katliamının yıl dönümünde yayınlandı.

"Hissettiklerimi bilimsel bir dille ifade etmenin imkansız olduğunu fark ettim"

Şimiç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bosna Hersek ve birkaç başka ülkede savaş suçları mağdurlarının yaşadıkları üzerine bir araştırma yürütürken, kurbanların hikayelerinden çok etkilendiğini dile getirdi.

Kurbanların yaşadıklarına ses vermek amacıyla ilk olarak akademik bir eser yazmak istediğini aktaran Şimiç, "Ancak yaşadıklarımı, tanıklık ettiklerimi ve hissettiklerimi bilimsel bir dille ifade etmenin imkansız olduğunu kısa sürede fark ettim. Bu nedenle bu fikirden vazgeçtim. Sonunda bir gün oturdum ve bu kitabı bir solukta yazdım." dedi.

Prof. Dr. Şimiç, savaş suçlarının ardında bıraktığı acılara işaret ederek, şunları kaydetti:

"Savaş suçları hem bireyler hem toplum üzerinde derin yaralar bırakır. Toplumsal dokuyu parçalar, değerleri yok eder, insanlar arasındaki bağları bozar. Mağdurların yaşadığı acılar ise onların üzerinde silinmez izler bırakır. Benim çalıştığım ve bu kitabı yazmama ilham olan mağdurlar, bir insanın bir başkasına yaşatabileceği en korkunç işkenceleri yaşamıştı. Bu acılar sadece bedenlerine değil, ruhlarına da işledi. Ruhları, acının ve ıstırabın ağırlığı altında yavaş yavaş çözülmeye, varoluşunun anlamını yitirmeye başladı. Geriye kalan yaşamları ise yeni bir azaba dönüştü."

"İnsan zekasının nasıl bir suç makinesine dönüşebileceğini anlayamayacaklar"

Hayatta en zarif çözümün travmaları unutmak olduğunu vurgulayan Şimiç, "İnsan unutmak için değil, hatırlamak için yaratılmıştır. Bunun da bir sebebi var. Unutmak, en az iki açıdan yanlıştır. Birincisi, bu şekilde mağdurların başlarına gelen korkunç şeylerin yaşanmadığını varsaymış oluruz. İkincisi ve daha önemlisi, unutarak en doğru şeyi atlamış oluruz; bu da gerçeği tespit etmektir. Ancak gerçeği kabul ederek doğru şekilde devam edebiliriz. Acı da olsa gerçek, bu tür trajedilerin üstesinden gelmenin tek yoludur. Yalan ve kandırmaca kulağa daha güzel gelebilir. Ama ancak acı ve sarsıcı gerçekler insanları hatalarının farkına varmaya ve bunları tekrarlamamaya yönlendirebilir." ifadelerini kullandı.

Goran Şimiç, savaş suçlarına dair verilen mahkeme kararlarının kimse tarafından okunmadığına dikkati çekerek, şu bilgileri verdi:

"Dünyada insanların yüzde 99'undan fazlasının, bu tür davaların tek bir kararını bile okumayacağından eminim. Bu yüzden de insan zekasının nasıl bir suç makinesine dönüşebileceğini anlayamayacaklar. Mağdurların yaşadığı acının boyutunu ve sonuçların ne kadar yıkıcı olduğunu asla kavrayamayacaklar. Bu açıdan bakıldığında, bence bu kitabı herkes okumalı."

Kitabının eğitim müfredatında yer alması gerektiğini sözlerine ekleyen Şimiç, "Çünkü yarının gençleri, çatışmalarla veya onların sonuçlarıyla yüzleşecek kişilerdir. Hazır olmaları gerekir. Ne yazık ki toplumlarımızdaki çatışmalar sona ermeyecek. Aksine daha da ağırlaşacak ve sonuçları çok daha yıkıcı olacaktır. Umarım geleceğimiz bu noktaya gelmez ama bu en çok gençlerimize bağlı. Tarihi ve yapılanları okuyup, bizim hatalarımızı öğrenip, ders çıkartmaları gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.

"Toplum, bu adaletsizliğin sonuçlarını en az seviyeye indirmekle yükümlüdür"

Şimiç, savaş suçu mağdurlarının toplumun bir yükü olmadığının altını çizerek, şöyle devam etti:

"Onlar bizimle birlikte yaşayan, kendi suçları olmadan bir felaketin içine çekilmiş, hayatları mahvolmuş insanlar ve bu hayat bir şekilde devam etmeli. Toplum, onlara yardım etmeden, onların hayatını yeniden inşa etmeleri veya ruhlarını iyileştirmeleri mümkün değil. Toplum, onlara bu adaletsizliğe uğramalarına göz yumduğu için borçludur. Bu nedenle onlara yeniden yaşama tutunabilecekleri bir zemin sunmalı, hayatlarının geri kalanını en iyi şekilde yaşayabilmelerini sağlamalıdır. Çünkü onlar için acı kaçınılmaz oldu. Artık hiçbir adalet, yaşadıkları felaketin sonuçlarını ortadan kaldıramaz. Ama toplum, bu adaletsizliğin sonuçlarını onlar ve kendisi için mümkün olan en az seviyeye indirmekle yükümlü. Her birimiz bu konuda katkı sunabilir ve sunmalıyız."

Kitabının Türkiye'deki gençler arasında ilgi gördüğünü aktaran Şimiç, "Türkiye'nin yeni nesli, günümüzün nadir görülen bir kuşağıdır. Bu yükü taşıyabilecek, sadece kendi geçmişini değil, aynı zamanda yakın hissettikleri herkesin geçmişini de unutmadan, geleceğe yürüyebilecek bir potansiyele sahip. Ben Türk gençliğinden büyük umut besliyorum. İnanıyorum ki geçmişi hatırlayarak, adaleti ve hakikati savunarak, sadece kendi toplumları için değil, hepimiz adına ışığı taşıyacak olanlar onlar olacak." dedi.