İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, okulların açılmasıyla İstanbul'daki trafik yoğunluğunun daha da artacağını söyledi.

Kentte ticari hızların 10 kilometre/saat seviyesine kadar düştüğüne dikkati çeken Ilıcalı, "Onun için biz de uzun zamandır tecrübemiz, birikimimizle sadece ajans ve televizyonlara değil, belediyenin yetkililerine de 'Acil önlem alınması gerekir.' diyoruz. Biz de o çalışmaların içerisine dahil oluyoruz. Birtakım projeler geliştiriyoruz. Böyle giderse bu sene daha zor geçecek. Bazı önlemler almak lazım." dedi.

"Otobüs şeritleri trafik yükünü hafifletecek"

Kentteki yolların yüzde 80'inden fazlasını özel araçların işgal ettiğini vurgulayan Ilıcalı, çok şeritli yollardan birinin toplu taşıma araçlarına ayrılmasının önemli bir çözüm olduğunun altını çizdi.

Prof. Dr. Ilıcalı, her geçen gün daha kötüye gidip artık trafiği durma noktasına getirmeden birtakım tedbirlerin alınması gerektiğine işaret ederek, şöyle devam etti:

"Bu tedbirlerden birincisi çok şeritli yollarda bir şeridi otobüs yoluna ayırmalıyız. Dünyada bunun uygulaması var. Gittiğim, uygulamanın olduğu her yerde bunun fotoğraflarını çekiyorum, videolarını çekip ilgililerle paylaşıyorum. Bu otobüs yolunun yanına, yolun genişliğine göre, bir tarafına bisiklet yolu yapılabilir. Bisikleti de ulaşım aracı olarak kullanırsak belli bir yüzdeye getirirsek büyük katkısı var. Tercihli otobüs yolu yaptığınız zaman bu otobüsün hızı artacak, sefer sayıları artacak. Bu yolda otobüsün haricinde belki ticari taksilere izin verebiliriz. Dolayısıyla çok önemli bir uygulama. Çok şeritli yolların rahatlıkla bir şeridini otobüse ayırabiliriz. Belli saatlerde, artık elektronik denetim denilen çok önemli teknoloji var. Trafiğin daha az olduğu yoğunlukta düşey tabelalarla beraber karma trafiğe dahil edersiniz. Ama yoğunluğun olduğu saatlerde yolu otobüse tercih ettiğimiz zaman otobüsün hızı artacak. Toplu ulaşıma olan talep artacak. Trafikteki bir kişinin yüzde 85 işgal eden özel araç sayısında büyük bir azalma olacak."

"Akıllı kavşak sistemi kapasiteyi yüzde 50 artırıyor"

Trafiğin yoğunlaştığı kavşaklarda yeni nesil kontrol cihazlarının konulması gerektiğini kaydeden Ilıcalı, ASELSAN tarafından geliştirilen teknolojinin pilot bölgelerde başarılı sonuç verdiğini anlattı.

Ilıcalı, mevcut kavşak kontrol sistemlerinin sabit sürelerle çalıştığını, bunun da trafik yoğunluğunu dikkate almadığını ifade ederek, "Burada mesela bugünkü mevcut kavşak kontrol cihazlarında vatandaş bakıyor, ışıkların süreleri hep sabit. Kırmızı 30 saniye, yeşil 20 saniye. Yaz, kış değişmiyor. 2024'te de aynı, 2025'te de aynı." diye konuştu.

Artan trafiğe göre sürelerin değişmesi gerektiğinden bahseden Ilıcalı, "Bu cihaz sensörlerle, kameralarla trafik hacimlerini alıyor, ölçüyor ve buna göre optimize ediyor. Belki buraya 35 saniye, öbür tarafa 25 saniye veriyor. Daha verimli olanı tercih ediyor. Kavşakları birbirleriyle haberleştiriyor, eğer bir kuyruk oluşmuşsa diğer taraftaki süreyi buna göre ayarlıyor." ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Ilıcalı, bu cihazlar konulmadan önce yoğun saatlerde bir kavşaktan 1 saatte 1000 araç geçerken şimdi aynı sürede 1500 aracın kullandığını aktardı.

Bu sisteme ilişkin 16 kavşakta örnek yaptıklarına dikkati çeken Ilıcalı, "Bu, en ileri geliştirilmiş bir yazılım. İstanbul'daki bütün kavşaklarda uygulansa yüzde 50-60 değil, yüzde 25-30 katkı sağlasa bile bugünkü yoğunluğun büyük kısmı ortadan kalkar. Şu anda cep uygulamalarında kırmızı görünen yollar yeşile döner." bilgisini verdi.

"Bisiklet ve deniz ulaşımı daha fazla kullanılmalı"

Deniz ulaşımının ve bisikletin toplu ulaşımda yeterince kullanılmadığını vurgulayan Ilıcalı, İstanbul'da bir günde yapılan 9 milyon toplu ulaşım yolculuğunun sadece 150 bininin denize ait olduğunu, bunu 400 bine çıkarmak gerektiğini bildirdi.

Mustafa Ilıcalı, bu konuda Avrupa'dan örnekler vererek, "Niye Avrupa'daki gibi bisikleti bir ulaşım aracı olarak kullanmıyoruz, neden sadece spor amaçlı belli yerlerde yapıyoruz? Bisiklete biniyorsunuz, yol bitiyor. Adam yurt dışında ne yapmış, sağa ve sola dönüşte bir mesafe kala hepsini aynı şeride alıyor, dağıtıyor. Ondan sonra tekrar devam ettiriyor. Çok rahat uygulanabilecek bir şey. Bir taraftan bisiklet yoluyla, tercihli otobüs yoluyla, deniz ulaşımıyla ve bu akıllı kavşak sinyalizasyon sistemiyle İstanbul'un acil trafiğine büyük katkı sağlanır." diye konuştu.

Orta ve uzun vadeli çözümler konusunda ise raylı sistemin önemini aktaran Ilıcalı, şunları kaydetti:

"İstanbul, rahmetli Kadir Topbaş zamanında yapılan master plana göre 1200 kilometre raylı sisteme ihtiyaç duyuyor. Bugün Ulaştırma Bakanlığının bunun yarıdan fazlasını yapmasına rağmen hala 4'te 1'i tamamlanmış durumda. Belediyenin orta ve uzun vadede kaynak ayırıp raylı sistem, metrobüs gibi yüksek kapasiteli sistemleri bir an önce geliştirmesi gerekiyor. Yoksa tekrar söylüyorum, her geçen gün bugünü aratır hale gelir. Trafik durursa çok farklı durumlar olur. Çok acil çözümlere ihtiyaç doğar. Bu duruma gelmeden Büyükşehir Belediyesinin bu hassasiyeti göstereceğine inanmak isterim."