Anadolu Ajansı (AA) ekibiyle İstanbul'u dolaşıp, kent hayatının zorluklarına ilişkin deneyimlerini aktaran 45 yaşındaki görme engelli Adem Sevindik, en büyük sorunlarının kendilerinin her açıdan görmezlikten gelinmesi ve ön yargılar olduğunu ifade etti.

Sevindik, "10-16 Mayıs Engelliler Haftası" kapsamında, Kadıköy sokaklarında kaldırımlardaki düzensizliklerden yönlendirme eksikliklerine, toplumsal davranışlardan engellilere yönelik bilinç düzeyine kadar birçok alanda yaşadıkları zorlukları AA ekibine anlattı.

45 yaşındaki görme engelli Adem Sevindik, İstanbul'da yaşadığı sorunları AA ekibiyle deneyimledi

— Erişilebilirlik problemi yaşıyoruz. Yol kenarlarındaki o duba denilen şeylere takılıp bazen düşüyoruz. Yol ortasına gelişigüzel park edilen skuterler bize sorun çıkarıyor

—… pic.twitter.com/VwzVJkS80Z

— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) May 12, 2025

Henüz 6 aylıkken geçirdiği menenjit nedeniyle görme yetisini kaybeden, şu anda bir kamu hastanesinde çalışan 45 yaşındaki Sevindik, Kadıköy sokaklarında bastonuna takılan dubaların, gelişigüzel park edilen skuterlerin, kaldırımlara koyulan masa ve sandalye gibi engellerin yaşamını çok zorlaştırdığını söyledi.

Sevindik, en çok erişilebilirlik problemi yaşadıklarını dile getirerek, "Yol kenarlarındaki o duba denilen şeylere takılıp bazen düşüyoruz. Yol ortasına gelişigüzel park edilen skuterler bize sorun çıkarıyor. Engelliler için tasarlanan, hissedilebilir yüzey dediğimiz sarı çizgilerin ve yolların üzerine gelişigüzel park edilen araçlar, motosikletler, esnafın dışarıya koyduğu mallar, sandalye ve masalar bize sorun çıkarıyor." dedi.

Otobüs duraklarında sesli sinyalizasyon sistemlerinin dışarıya tam anlamıyla verilmediğini aktaran Sevindik, toplumda farkındalığın da yetersiz olduğunu kaydetti.

Sevindik, "Yolda yürürken karşımızdan gelen kişi telefonuna veya tabletine bakıyor, bize çarpıyor. Sonra hem onlar zarar görüyor hem de biz zarar görüyoruz. Bastonumuz kırılıyor, o bastonlar da çok pahalı. Dışarıdan basit görünüyor ama değil." diye konuştu.

Engellilerin emekliliğiyle ilgili yasanın değiştiğini aktararak, "Engelli araçlarındaki ÖTV muafiyeti sınırı düşürüldü. Her istediğimiz arabayı alamıyoruz. Tabii ki önlem alınsın, bu istismar edilmesin ama hak kaybı da olmasın." ifadelerini kullandı.

"Artık o insanları takmıyor, onlara acıyorum"

Toplumdaki ön yargılardan da yakınan Sevindik, şöyle devam etti:

"Bizi görünce 'Ay Allah'ım bize verme.' diyorlar. Bunları duyuyoruz. Eskiden çok takardım, üzülürdüm ama artık o insanlara acıyorum. Çünkü biz ekmeğimizi kazanıyoruz. Ben, 24 yıldır memur olarak çalışıyorum. Çeşitli hastanelerde çalıştım. 2 kızım var, eşim de görme engelli ve o da çalışıyor. Gayet mutlu bir hayatımız var, şükür. Bazen çocuklarımın sınıfına gidip kendimi tanıtıyorum. Çok faydalı olduğunu düşünüyorum. İnsanlar bizi biraz araştırsın, ön yargılı olmasın. Toplumdan başka bir şey istemiyorum. Bizi yok saymasınlar. Çünkü her insan bir engelli adayıdır."

Adem Sevindik, yolda yürürken kendilerine çarpıp zarar verenlere asla "İnşallah siz de böyle olursunuz." demediğini söyledi.

"Allah düşmanıma vermesin ama lütfen bizi görmezden gelmeyin." diyen Sevindik, vatandaşlardan engellilere nasıl yardım edileceği konusunda araştırma yapmalarını istedi.

Sevindik, "Biz çok mutlu, neşeli insanlarız. Hatta insanlar morali bozuk olduğu zaman gelsinler, bizim neşeli hayatımızı görsünler. Bizimle birlikte mutlu olsunlar, çayımızı içsinler. Bizim derneğimiz var, her zaman bekleriz. Ben, bana yardımcı olan herkesi mutlaka derneğe davet edip bir çay ikram ediyorum, birçoğuyla hala görüşüyoruz. Mesela ben sokakta tanıştığım iki kişinin nikah şahidi oldum. Yani kendimizi anlatabiliyoruz. Anlatırsak mutlaka bu işten başarılı olarak çıkıyoruz." diye konuştu.

Metro ve tramvaylarda bariyer sorunu

Türkiye Görme Engelliler Derneği Genel Başkan Yardımcısı Fatih Karadayı ise bu konudaki en büyük sorunun önce kafalarda başladığını söyledi.

Karadayı, metro ve tramvaylarda bariyerlerin olmamasının önemli bir sorun olduğunu, 2021 yılında Ankara'da görme engelli bir arkadaşlarının rayların altında kalarak hayatını kaybettiğini aktararak, "Biz, dernek olarak 'Raylarda Ölmek İstemiyoruz.' konulu bir eylem yaptık, bazı sitelerde kampanyalar düzenledik ama sonuç alamadık." dedi.

Eşinin de görme engelli olarak rehber öğretmenliği yaptığını ve 2 çocukları olduğunu anlatan Karadayı, şöyle devam etti:

"Mesela, bir gün eşim çocuğumuz 3 yaşındayken markette alışveriş yapıyor, parayı ödüyor. Paranın üzerini kasiyer 3 yaşındaki çocuğa veriyor. Geçen gün ben yaşındaki kızımla metrobüse binerken oradaki güvenlik görevlisi kızıma 'Babanı gezmeye mi çıkarttın?' diyor. Bu türden bilgi ve eğitim eksikliği beyinden başlayınca karar verme mekanizmasını da etkiliyor ve bu problemler ortadan kalkmıyor."

Karadayı, sokakların engellilerin yaşaması için pek uygun olmadığını söyledi.

Metropol bir şehirde engellilerin birçok sorunla baş ettiğini kaydeden Karadayı, "Çünkü her zaman yürüdüğün yerde çukur kazılmış oluyor. Bir bakıyorsunuz bir skuter oraya park edilmiş oluyor, ayağınız takılıp düşebiliyorsunuz. Dolayısıyla maalesef erişilebilirlik noktasında 2005 yılında yasa çıkarılmış olmasına rağmen hala bir arpa boyu yok alamadık." diye konuştu.