ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ikili görüşme için Güney Kore'nin Busan şehrinde bir araya geldi.

Xinhua'nın haberine göre Çin Devlet Başkanı Şi, bu sabah hareket ettiği Güney Kore'de ABD'li mevkidaşı Trump ile buluştu.

Bu, ABD Başkanı Trump'ın bu yılın başında yeniden iktidara gelmesinin ardından iki liderin ilk yüz yüze buluşması oldu.

Şi, görüşmenin başlangıcında yaptığı açıklamada, Çin ve ABD'nin dost ve ortak olması gerektiğini, bunun tarihin öğrettiği bir ders ve gerçekliğin bir gereği olduğunu belirterek, "Çin'in kalkınması, ABD'nin 'Amerika'yı yeniden büyük yapma' vizyonuyla çelişmiyor." dedi.

Dünyanın en büyük ekonomileri arasında zaman zaman sürtüşmelerin olmasının normal olduğunu ifade eden Şi, iki ülke liderinin ilişkileri doğru rotada ilerlemesine rehberlik etmesi gerektiğini vurguladı.

Çin-ABD ilişkilerinin sağlam bir temelde yürütmek ve her iki ülkenin kalkınmasına uygun bir atmosfer yaratmak için Trump ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu dile getiren Şi, "Çin ve ABD, iki ülkenin ve dünyanın yararına somut ve güzel işler yapmak için birlikte çalışabilir." ifadesini kullandı.

"Uzun vadede fantastik bir ilişki kuracağımıza inanıyorum"

ABD Başkanı Donald Trump da Çin lideri ile halihazırda pek çok konuda uzlaştıklarını, bu görüşmede de daha fazla konuda uzlaşmayı umduklarını belirterek, "Devlet Başkanı Şi, büyük bir ülkenin büyük lideri, uzun vadede fantastik bir ilişki kuracağımıza inanıyorum." diye konuştu.

Görüşmede Çin heyetinde, Devlet Başkanı Şi'nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Vang Yi, Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng, Ulusal Reform ve Kalkınma Komisyonu Başkanı Cıng Şancie, Ticaret Bakanı Vang Vıntao yer alırken ABD heyetinde Başkan Trump'ın yanı sıra Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Bakanı Howard Lutnick yer aldı.

ABD ile Çin arasındaki ilişkiler, son aylarda bir tarafta Washington yönetiminin tarife artışları ve teknoloji alanındaki kısıtlamaları ile diğer tarafta Çin'in küresel tedarikin büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik attığı adımlarla genişleyen bir dizi anlaşmazlıkta düğümlenmiş durumda.

Trump ve Şi'nin buluşmasında anlaşmazlık konularında nasıl bir mutabakata varılacağı, dünyanın en büyük ekonomilerine sahip iki ülkesi arası ilişkilerin yönünün belirlenmesi açısından kritik önem taşıyor.

Trump, Şi ile görüşmesinde birçok konuda anlaştıklarını söyledi

Trump, Çin Devlet Başkanı Şi ile Güney Kore’de yaptıkları görüşmenin ardından uçakta basın mensuplarına açıklamada bulundu.

"Bence harika bir toplantıydı." diyen Trump, şöyle konuştu:

"Birçok konuda hemfikiriz ve birçok önemli noktada sonuca vardık, bunu birazdan size sunacağız. Büyük miktarlarda soya fasulyesi ve diğer tarım ürünleri hemen, hemen satın alınacak. Dikkat ettiyseniz Başkan Şi, dün Çin'in buna başlamasına izin verdi. Çin'in çok büyük miktarlarda soya fasulyesi ve diğer ürünler satın almaya başlamasını takdir ettim. Bu, çok hoş bir jestti ve bunun gibi birçok şey."

Trump, görüşmede fentanil ve öncül maddelerinin kontrolü konusunda Çin tarafının sıkı çalışmayı taahhüt ettiğine dikkati çekerek, "Fentanil girişinden dolayı Çin'e yüzde 20 gümrük vergisi uygulamıştım. Bugünkü açıklamalarına dayanarak bunu yüzde 10 düşürdüm." açıklamasında bulundu.

"Nadir toprak elementlerini ve diğer her şeyi satın almaya devam ediyoruz"

Fentanil'e yönelik tarifedeki yüzde 10'luk düşüşün ardından ABD'nin Çin'e yönelik ortalama tarife oranının yüzde 47'ye indiğini belirten Trump, "Çünkü onların (Çin) gerçekten güçlü önlemler aldıklarına inanıyorum. Fentanil konusunda aldıkları önlemleri gördük ve çok güçlü önlemler alıyorlar. Bu yüzden yüzde 10'a düşürüldü." diye konuştu.

Görüşme sonrası nadir toprak elementleri konusunda hiçbir engelin kalmadığını dile getiren Trump, "Sanırım bunun sadece ABD'de değil dünya çapında bir durum olduğunu söyleyebiliriz yani nadir toprak elementleri üretmeye ve diğer ülkelerden gördüğünüz gibi nadir toprak elementlerini ve diğer her şeyi satın almaya devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Trump, Çin ile tarifeler konusunda çok yakında anlaşmaya varmak üzere olduklarını, arada çok fazla engelin kalmadığını, yıl sonuna kadar müzakerelerin süreceğini ve kalıcı anlaşmaya varmayı umduklarını belirtti.

⁠Çin, nadir toprak elementleri üzerindeki kontrolünü bir yıllığına askıya alacak

Çin’in küresel tedarikinin büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerinin kontrolüne dair aldığı tedbirler nedeniyle yaşanan anlaşmazlığın çözüldüğünü kaydeden Trump, bu sorunun da artık engel olmaktan çıktığını söyledi.

Trump, Çin tarafının nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik tedbirleri bir yıllığına askıya alacağını ve varılan anlaşmanın süresinin uzatılabileceğini dile getirdi.

ABD Başkanı Trump, Nisan 2026’da Çin’i ziyaret edeceğini ve Çin liderinin de bundan sonraki tarihte ABD’ye geleceğini bildirdi.

Trump, görüşmede Ukrayna konusunun da gündeme geldiğini, Çin’in ABD’nin savaşı durdurma çabalarına destek vermeyi taahhüt ettiğini ancak petrol konusunu ele almadıklarını belirterek, "Savaşı sonlandırmak üzere birlikte çalışacağız." dedi.

Tayvan sorunu gündeme gelmedi

ABD lideri Trump, ayrıca görüşmede Tayvan'ın gündeme gelmediğini ve tartışılmadığını söyledi.

Trump, "Genel olarak 0’dan 10’a, bir ölçeğe tabi tutmak gerekirse görüşme, 10 üzerinden 12 değerindeydi." ifadesini kullandı.

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile görüşme yapmadıklarını belirten Trump, "Hiç konuşamadık çünkü çok meşguldüm ve aslında bu yüzden (Şi ile görüşmek için) geldik. Bunu yapsaydık bu toplantının önemine saygısızlık etmiş olurduk diye düşünüyorum. Bu yüzden Kim Jong-un'a saygı duyarak geri döneceğim." dedi.

Trump'tan Pentagon'a "derhal" nükleer silah testlerine başlama talimatı

Bu arada, ABD Başkanı Donald Trump, Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) "derhal" nükleer silah testlerine başlaması talimatı verdiğini duyurdu.

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Diğer ülkelerin test programları nedeniyle Savunma Bakanlığı'na nükleer silahlarımızı test etmeye başlaması talimatını verdim. Bu süreç hemen başlayacak." ifadelerini kullandı.

ABD'nin "diğer ülkelerden daha fazla nükleer silaha sahip olduğunu" vurgulayan Trump, bunun kendisinin ilk döneminde gerçekleştirildiğini belirtti.

Trump, ABD'nin Rusya ve Çin'in silahlanma yarışında arayı kapattığı konusunda uyarıda bulunarak, "(Nükleerin) Muazzam yıkıcı gücü nedeniyle bunu elde etmekten nefret ettim ama başka seçeneğim yoktu. Rusya ikinci, Çin ise uzak bir üçüncü sırada ancak 5 yıl içinde eşitlenecekler." değerlendirmesinde bulundu.

Trump, fentanilin ABD'ye girişini durdurmak için Çin ile çalışacaklarını belirtti

Trump, ABD merkezli Truth Social sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Şi ile Güney Kore'deki görüşmesini "harika" şeklinde niteleyerek iki ülke arasındaki "saygının artacağını" belirtti.

Çin'in soya fasulyesi ve diğer ürünleri satın alması gibi birçok konuda Şi ile anlaştıklarını ifade eden Trump, Pekin'in nadir toprak elementleri ve kritik mineraller gibi kaynakların serbest akışının devam etmesini kabul ettiğini aktardı.

Trump, paylaşımında "Çin, fentanilin ülkemize girişini durdurmak için bizimle özenle çalışacağını açıkça ifade etti. Fentanil krizini sona erdirmemize yardımcı olacaklar." ifadelerini kullandı.

Çin'in ABD'den enerji satın almayı kabul ettiğini ve Alaska'dan petrol ve gaz satın alınmasıyla ilgili büyük ölçekli bir alım yapılabileceğini belirterek varılan anlaşmaların "milyonlarca ABD'liye refah ve güvenlik sağlayacağını" kaydetti.

Trump, Güney Kore ziyareti sonrası Washington'a dönmek üzere yola çıktığını belirtti.

Çin lideri Şi, Trump'a "işbirliğinin uzun vadeli sonuçlarına odaklanma" çağrısı yaptı

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkesinin ABD'ye meydan okuma veya onun yerini alma iddiasında olmadığı, iki ülkenin siyasi, ticari ve ekonomik anlaşmazlıkları karşılıklı misillemelerle çözmeye çalışmak yerine "işbirliğinin uzun vadeli sonuçlarına odaklanması" gerektiği mesajını verdi.

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Şi, ABD Başkanı Donald Trump ile Güney Kore'nin Busan şehrinde gerçekleştirdiği görüşmede iki ülkenin dost ve ortak olması gerektiğini, bunun tarihin öğrettiği ders ve gerçekliğin gereği olduğunu belirtti.

İlişkilerde diyaloğun cepheleşmeye her zaman yeğlenmesi gerektiğini, iki ülkenin farklı kanallarda ve düzeylerde iletişimi sürdürerek karşılıklı anlayışı geliştirebileceğini kaydeden Şi, "Çin ve ABD, işbirliğinin uzun vadeli sonuçlarına odaklanmalı, karşılıklı misillemelerin fasit dairesine kapılmamalı." dedi.

İki ülkenin ulusal koşullarındaki farklılıklar göz önüne alındığında her konuda aynı düşünmelerinin beklenmemesi gerektiğini, dünyanın en büyük ekonomilerine sahip iki ülke arasında zaman zaman sürtüşmeler yaşanmasının normal olduğunu vurgulayan Şi, "Zorluklara, fırtınalara ve dev dalgalara karşı doğru rotayı korumalı, çalkantılı sularda dümeni doğru kırmalı, Çin-ABD gemisinin istikrarlı şekilde ilerlemesini sağlamalıyız." ifadesini kullandı.

Şi, Çin'in ABD'ye meydan okuma ve onun yerini alma niyetinin olmadığının altını çizerek, "Biz, Çin'in kendi işlerini iyi yürütmesine, kendimizi geliştirerek kalkınma fırsatlarını dünyanın tüm ülkeleriyle paylaşmaya odaklanıyoruz, başarımızın sırrı da bu." diye konuştu.

"Ekonomi ve iş ilişkileri, Çin-ABD ilişkileri için bir çıpa ve itici güç olmalı"

Çin'in tüm alanlarda reform sürecini derinleştirmeyi, dışa açılmayı genişletmeyi, yüksek kaliteli ekonomik kalkınma ile insani gelişimi ve ortak refahı geliştirmeyi sürdüreceğini vurgulayan Şi, bunun, Çin ile ABD arasında da işbirliğine daha fazla alan açacağını kaydetti.

Şi, Çin ile ABD arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerde son dönemde inişler ve çıkışlar yaşandığını ancak iki ülke heyetlerinin yürüttükleri müzakerelerde farklı sorunların çözümünde mutabakata vardığını belirterek, "Ekonomi ve iş ilişkileri, Çin-ABD ilişkileri için bir çıpa ve itici güç olmalı, bir engel ve sürtüşme sebebi değil." dedi.

Dünyanın çok sayıda problemle karşı karşıya olduğuna dikkati çeken Şi, Çin ve ABD'nin büyük ülkeler olarak sorumluluk üstlenerek iki ülkenin ve dünyanın yararına somut ve güzel işler yapmak için birlikte çalışmaları gerektiğine işaret etti.

İki lider, görüşmede ekonomi, ticaret, enerji ve diğer alanlarda işbirliğinin geliştirilmesi, iki ülke halkları arasında etkileşimin artırılmasının teşvik edilmesinde mutabık kaldı.

Gelecek yıl Çin'i ziyaret etmeyi dört gözle beklediğini dile getiren ABD Başkanı Trump, Çinli mevkidaşını ülkesine davet etti.