Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev, Bişkek'te baş başa ve heyetler arası görüşmeler yaptı.

Görüşmelerin ardından, Yılmaz ve Kasımaliyev'in başkanlığında, Türkiye-Kırgızistan KEK 12. Dönem Toplantısı düzenlendi.

Toplantı sonrasında iki ülke arasındaki anlaşmaların imza törenine geçildi.

Yılmaz ve Kasımaliyev, KEK Protokolü'nü ve bu kapsamda 77 maddelik yeni eylem planını imzaladı.

Törende, ayrıca, Kırgız Cumhuriyeti Bakanlar Kuruluna bağlı Devlet Arazi Kaynakları, Kadastro, Jeodezi ve Haritacılık Ajansı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arasında mutabakat zaptı ile Kırgız Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası ile Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) arasında mutabakat zaptı imza altına alındı.

Türk müteahhitlik firmaları Kırgızistan'da 95 projeyi hayata geçirdi

İmza töreninin ardından konuşan Yılmaz, 2024'te Bişkek'te düzenlenen ⁠Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 6. Toplantısı kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından kısa vadede 2, orta vadede 5 milyar dolar olarak belirlenen ticaret hacmi hedefine ulaşmak için çalışmaları kararlılıkla sürdürdüklerini söyledi.

Toplantıda, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri tüm boyutlarıyla ele aldıklarını belirten Yılmaz, ticari ilişkilerin yanı sıra sağlık, eğitim, enerji, sanayi, kültür ve turizm gibi güçlü işbirliğinin ve potansiyellerin olduğu alanlarda gelecek dönemde atılacak adımları kapsamlı şekilde değerlendirdiklerini ifade etti.

Yılmaz, ortak bir yol haritası niteliği taşıyan eylem planıyla, ikili ticari ilişkilerden sanayi ve enerjiye, ulaştırmadan tarıma, eğitimden sağlığa ve kültüre kadar uzanan geniş bir yelpazede somut hedefler ve yeni çalışma alanlarını belirlediklerini dile getirerek, şunları paylaştı:

"Eylem planından birkaç başlığı buradan paylaşmak istiyorum. Kırgızistan'ın öncelikli yatırım projelerine ilişkin potansiyel yatırımcılarla bilgilendirme toplantıları düzenlenecektir. Enerji alanında iki ülke, ortak bir sürdürülebilir enerji vizyonu çerçevesinde, enerji politikalarının koordinasyonunu sağlamak, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını teşvik etmek ve teknoloji transferi mekanizmalarını hayata geçirmek için gerekli adımları atacaktır. Bu alanda pilot projeler oluşturulacaktır. Bu işbirliği hem Kırgızistan'ın enerji arz güvenliğine hem de Türkiye'nin bölgesel enerji ortaklıklarını güçlendirme stratejisine katkıda bulunacaktır.

Ayrıca madencilik sektöründe, özellikle nadir toprak elementleri ve kritik öneme sahip mineraller alanlarında işbirlikleri geliştirilecektir. Sanayi ve teknoloji alanında, Kırgızistan'da sanayi parkları kurulması alanında ortak çalışmalar yapılacaktır. Kırgız Bilişim Forumu kapsamında yazılım geliştirme, start-uplar ve yatırımlar alanlarında Kırgız-Türk Bilişim Toplantısı düzenlenecektir. Akıllı şehir, dijital dönüşüm ve e-devletin geliştirilmesi alanında işbirliği güçlendirilecektir. Ulaştırma alanında, kara yolu taşımacılığında kullanılan geçiş belgeleri elektronik hale getirilecek, bürokrasi azaltılacaktır."

Tarım, su yönetimi ve hayvancılık ile yem üretimi alanlarında ortak girişim kurulması yönünde adımlar atılacağını aktaran Yılmaz, su yönetimi alanında işbirliğine özel önem verdiklerini, ortak su çalışma grubunun en kısa zamanda yeni bir toplantı düzenleyeceğini ve su alanında işbirliğine dair mutabakat zaptının hazırlanacağını vurguladı.

Cevdet Yılmaz, Organik Tarım ve İyi Tarım Uygulamaları alanında tecrübe paylaşımının artırılacağını bildirerek, kültür ve turizm alanında, karşılıklı turist hareketliliğini canlandıracak projelerin artırılacağını, iki ülkenin kültürel değerlerini ve tarihi bağlarını yansıtan ortak film gösterimleri ve festivallerin düzenleneceğini kaydetti.

Kazan-kazan ilkesine dayanarak enerji, ticaret, ulaştırma, sağlık ve tarım başta olmak üzere farklı sektörlerde geliştirilecek yeni işbirliği kanallarının tüm bölgenin yararına olacağını vurgulayan Yılmaz, "Kırgızistan'ın ihracatında 8'inci, ithalatında da 6'ncı sırada yer alan ülkemiz, önemli bir ticaret partneri konumundadır." diye konuştu.

Yatırımlar alanında da Türkiye'nin, Kırgızistan'da faaliyet gösteren 2 binden fazla Türk firması ve yaklaşık 2 milyar dolarlık yatırımıyla bu ülkenin 5. büyük doğrudan yatırımcısı konumunda olduğunu hatırlatan Yılmaz, Türk müteahhitlik firmalarının bugüne kadar Kırgızistan'da yaklaşık 1 milyar dolarlık 95 projeyi hayata geçirdiğini anımsattı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ticaret erbabımız, yatırımcılarımız, müteahhitlerimiz kısaca ticaret alanındaki tüm aktörlerimiz, müreffeh geleceğine olan güçlü inançları ile ülkelerimiz arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da güçlendirilmesi için ortak çalışmalarını sürdüreceklerdir. Bugün Türk-Kırgız iş dünyalarının bir araya geleceği geniş katılımlı Türkiye-Kırgızistan İş Forumu düzenlenecektir. Bu vesileyle iş insanlarımızın kuracağı temaslar, ikili ticaretimizin artırılmasına, yeni yatırım fırsatlarının değerlendirilmesine ve ticari ilişkilerimize olumlu katkılar sağlayacaktır.

Ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin en kısa zamanda kardeşlik ilişkimizi yansıtacak daha da yüksek seviyelere ulaşmasını temenni ediyorum."

Yılmaz, 12. Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı Eylem Planı ve mutabakat zabıtlarının hayırlı olmasını diledi, Kasımaliyev başta olmak üzere tüm Kırgız heyetine ev sahiplikleri ve verimli işbirliği iradeleri için teşekkür etti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Kırgızistan-Türkiye İş Forumu'nda konuştu

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Kırgızistan ziyareti kapsamında, Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev ile Kırgızistan-Türkiye İş Forumu'na katıldı.

Burada konuşan Yılmaz, son yıllarda karşılaşılan tüm jeopolitik gerilimler, salgın ve deprem gibi büyük sınamalara rağmen Türkiye ekonomisinin, Cumhuriyet tarihinin en yüksek milli gelir ve ihracat seviyelerine ulaşarak tarihi bir başarıya imza attığını söyledi.

2002 yılında 239 milyar dolar büyüklüğe sahip ekonominin 2025 sonunda 1,5 trilyon doları aşmasını öngördüklerini belirten Yılmaz, 2002 yılında 3 bin 600 dolar civarında olan kişi başı milli gelirin bu yıl sonu itibarıyla 17 bin doların üzerine çıkmasını beklediklerini, böylece Türkiye'nin Dünya Bankası sınıflandırmasına göre yüksek gelirli ülkeler sınıfına gireceğini ifade etti.

Yılmaz, savunma sanayisinde yüzde 20 olan yerlilik oranını, bugün yüzde 80'lerin üzerine çıkarmayı başardıklarını belirterek, "Bu alanda dost ülkelerle, kardeş ülkelerle, her zaman işbirliğine hazır olduğumuzu, ortak projelere, ortak çalışmalara hazır olduğumuzu özellikle ifade etmek istiyorum." diye konuştu.

"Son dönemlerde ihracatımız, ithalatımız, ticaret rakamlarımız gelişiyor"

Kırgız ekonomisinin 2023 ve 2024 yılında yüzde 9'luk büyüme kaydettiğini, bu yıl da yüzde 11'in üzerinde bir büyüme beklendiğini dile getiren Yılmaz, şöyle devam etti:

"2024 yılında Kırgızistan'da kişi başına düşen gelir, bir önceki yıla göre yüzde 25 artarken, ihracat yüzde 13 yükselmiş görünüyor. Kırgızistan hazırladığı planlarla, vizyon belgeleriyle bölgesel bir merkez olma vizyonunu çok açık bir şekilde ortaya koymuş durumda. Biz de hem iki büyüyen ekonomi olarak hem de dost ve kardeş iki ülke olarak bu ortamda ticari ilişkilerimizi en üst düzeye çıkarma gayreti içindeyiz. Son dönemlerde ihracatımız, ithalatımız, ticaret rakamlarımız gelişiyor. Geçmişte 1 milyar dolar ticaret hacmi konduğunda birçok insana bu hayal gibi gelmişti ama bugün oraları geçmiş durumdayız. Şimdi de 5 milyar dolar hedefi var önümüzde liderlerimizin koyduğu. İnanıyorum ki bu hedefi en kısa sürede birlikte çalışarak hem kamu olarak hem de özel sektör olarak birlikte çalışarak bunu başaracağız."

"Kırgız ve Türk iş dünyası temsilcilerinden oluşan bir danışma kurulu oluşturulması"

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Kırgızistan'ın Orta Asya'nın temiz enerji üssü olma potansiyelini taşıdığını, bu konuda da iş dünyaları arasında işbirliği potansiyelinin yüksek olduğunu belirterek, "Su, geleceğin en stratejik meselesi. Su konusunda da, suyun verimli kullanımı, suyun etkin kullanımı hep birlikte işbirliği yapacağımız alanların başında geliyor. Doğal kaynakların en etkili şekilde modern altyapılarla, ileri teknolojilerle kullanımını öngörüyoruz." diye konuştu.

Lojistikten dijitalleşmeye, yatırım ortamından, finanstan standartların uyumlaştırılmasına kadar birçok alanda iş dünyasının önünü açacak düzenlemeleri hep birlikte hayata geçireceklerini bildiren Yılmaz, şunları kaydetti:

"Ayrıca bugün yine bir karar aldık, iş dünyasının sorunlarını çözmek için oluşturulmuş bakanlıklar arası bir komisyon var. Onun daha etkin çalışması, iş dünyası fikirlerinin alınması anlamında, iş dünyası temsilcilerinden oluşan, Kırgız ve Türk iş dünyası temsilcilerinden oluşan bir danışma kurulu oluşturulması. Yapılacak düzenlemelerde iş dünyasının fikirlerinin daha fazla alınması, bu konuları da bugün istişare ettik ve buralarda da adımlar atacağız hep birlikte."