Friedrich Ebert Vakfının desteğiyle, Bielefeld Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Andreas Zick öncülüğünde bir grup akademisyen tarafından iki yılda bir hazırlanan "Almanya’da demokrasiyi tehdit eden aşırı sağcılar ve tutumları" başlıklı rapor, aşırı sağcı düşüncelerin bölgelere ve yerel kültürlere göre gösterdiği farkları ortaya koydu.

Önceki araştırmaların özellikle kırsal kesimde ve Almanya’nın doğusunda aşırı sağcı tutumların daha yoğun görüldüğünü ortaya koyduğu belirtilen raporda, son dönemde ülkenin doğu ve batı bölgeleri arasındaki bu farklılıkların azalmaya başladığı aktarıldı.

Raporda, her ne kadar aşırı sağcı dünya görüşüne sahip olanların oranı ülkenin doğu eyaletlerinde batı eyaletlerine kıyasla biraz daha yüksek olsa da bu farkın istatistik açısından önem teşkil etmediği belirtildi. Doğu eyaletlerde aşırı sağcı dünya görüşünü açıkça paylaşanların oranı yüzde 4,9 olarak belirtilirken bu oran batı eyaletlerde yüzde 3 olarak tespit edildi.

Almanya’nın doğusunda yer alan eyaletlerde yabancı düşmanlığına ilişkin ifadeleri açıkça paylaşanların oranı yüzde 11,1, batısındaki eyaletlerde yüzde 6,9 olarak kayda geçti.

Yahudi karşıtı ifadeleri açıkça savunanların oranı doğu eyaletlerinde yüzde 0,4, batı eyaletlerde ise yüzde 2,6 oldu.

Doğu eyaletlerde nasyonal sosyalizmi açık şekilde küçümseyenlerin oranı yüzde 0,6 olarak tespit edilirken, batıda bu oran yüzde 1,6 ile daha yüksek çıktı.

"Doğu eyaletlerde yabancı düşmanlığı daha güçlü olsa da batı ve doğudaki aşırı sağcılık benzeşiyor"

Raporda katkısı bulunan Bielefeld Üniversitesi Öğretim Üyesi Andreas Zick ile Niederrhein Yüksekokulu Öğretim üyesi Prof. Dr. Beate Küpper, Almanya’nın doğusunda ve batısındaki aşırı sağcı gelişmelere ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Zick, iki Almanya’nın birleşmesinden sonra aşırı sağcılığın özellikle doğu eyaletlerde görüldüğünü hatırlattı.

Ancak batı ile doğu eyaletler arasında bu farkın azaldığını ifade eden Zick, “Batı ve doğudaki aşırı sağcılık artık eskisi kadar büyük farklık göstermiyor.” dedi.

Zick, yapılan araştırmada aşırı sağcı görüşlere katılanların oranının doğu eyaletlerinde hala biraz daha yüksek olduğunu ancak aşırı sağ eğilimin batı ve doğu eyaletlerde giderek daha fazla benzeştiğini kaydetti.

Doğu eyaletlerde yabancı düşmanlığı olarak tanımlanabilecek eğilimin daha güçlü olduğunu aktaran Zick, "Bu, ‘Alman olmayan’ şeklinde algılanan ve görülen insanlara karşı genel bir düşmanlık anlamına geliyor. Yani ‘diğerleri’, belki Almanya’da doğmuş, büyümüş olsalar bile ‘yabancı’ ilan ediliyor. Bu doğuda daha güçlü." ifadesini kullandı.

Batıda ise nasyonal sosyalizmin küçümsenmesi ve hatta diktatörlük fikrine açık olunması gibi başka eğilimler bulunduğunu anlatan Zick, bunların batıda daha fazla karşılık bulduğunu belirtti.

Zick, şu anda aşırı sağ konusunda doğu ile batı arasındaki klasik farkın giderek kaybolduğunu vurguladı.

Kentlerde ve kırsal alandaki farklılıklara da değinen Zick, kırsal ve küçük köylerin bulunduğu doğu eyaletlerde aşırı sağcıların yabancı düşmanlığını istismar ettiğini belirtti.

Araştırmalarda kültürler arası temaslar sağlandığında ön yargıların azaldığının ortaya konulduğuna işaret eden Zick, bu etkinin metropollerde ve şehirde daha çok görüldüğünü ifade etti.

Kırsal kesimde bu etkinin "frenlendiğini" aktaran Zick, "Almanya'da genel olarak çeşitliliğe açık olmanın azaldığını da söylememiz gerekiyor." dedi.

"Doğu ve batı AfD'nin argümanlarını ikna edici buluyor"

Niederrhein Yüksekokulu Öğretim Üyesi Küpper ise doğu ve batı eyaletlerde aşırı sağcı gelişmeleri değerlendirerek, "Genel olarak Doğu ve Batı Almanya'daki insanlar arasında şaşırtıcı derecede az fark var. Aşırı sağcı dünya görüşlerinin kapsamı bakımından aralarında bir fark yok." şeklinde konuştu.

Aşırı sağcılığın alt boyutlarına bakıldığında batı eyaletlerde biraz daha yüksek sayılarda görüldüğünü aktaran Küpper, "Klasik yabancı düşmanlığı hariç, yani bir şekilde ‘yabancı' olarak etiketlenen insanların değersizleştirilmesi ile karşı karşıyayız." dedi.

Küpper, doğu eyaletlerde aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin normalleştirme eğiliminin de daha belirgin olduğunu belirtti.

"Şaşırtıcı olan doğu ve batının AfD'nin argümanlarını ikna edici bulduklarını söyleme konusunda neredeyse hiç farklılık göstermemeleri." diyen Küpper, bunun da doğu ile batı arasındaki farkların seçim sonuçlarına bakıldığında sanılandan daha küçük olduğu anlamına geldiğini kaydetti.

Almanya'nın doğusundaki 5 eyalette en fazla oyu alan yeni bir AfD gençlik teşkilatı da kurdu

Almanya’da 23 Şubat 2025’te yapılan erken genel seçimlerde AfD, ülkenin doğusunda bulunan ve 1990'da iki Almanya’nın birleşmesinden önce "Doğu Almanya" olarak nitelenen eski Demokratik Almanya Cumhuriyeti (DDR) topraklarında bulunan 5 eyalette en fazla oyu almıştı.

Batı eyaletlerinde de oylarını artıran AfD, ülkenin batısında ilk kez tüm eyaletlerden yüzde 5’in üzerinde oy almış ve Baden-Württemberg, Bavyera ve Rheinland-Pfalz eyaletlerinde sandıktan 2. sırada çıkmıştı.

Erken genel seçimde yüzde 20,8 oy oranıyla ikinci sırayı alan AfD, ülkede yapılan son anketlerde yüzde 24-27 bandında yer alıyor.

Öte yandan AfD "Generation Deutschland" (Almanya Nesli) olarak yeni gençlik teşkilatı kurdu.

Giessen kentinde yapılan kongrede gençlik teşkilatı için 35 yaş sınırı getirildi. Daha önceki gençlik teşkilatı olan "Junge Alternative"den farklı olarak, yeni gençlik örgütünün her üyesi AfD'ye de üye olmak zorunda.

Yeni kurulan Almanya Nesli teşkilatının ilk başkanı da Brandenburg eyalet meclisi milletvekili Jean-Pascal Hohm oldu.

Hohm, seçilmesinin ardından "Almanya henüz kaybedilmedi" dedi ve "Almanya'nın Almanların ülkesi ve vatanı olarak kalmasını sağlayacak gerçek bir göç dönüşümü" için kararlılıkla mücadele edileceği mesajını verdi.

Brandenburg Anayasa Koruma Teşkilatı (İç istihbarat) tarafından aşırı sağcı olarak sınıflandırılan Hohm, siyaseten ön saflarda yer alanlarla yakın işbirliği içinde çalışmak istediklerini söyledi.

AfD'nin "Junge Alternative" adlı önceki gençlik teşkilatı, iç istihbarat servisi Anayasayı Koruma Teşkilatı (BfV) tarafından "kesin aşırı sağcı" olarak sınıflandırılmıştı. Bu kararın ardından AfD, söz konusu gençlik teşkilatını feshetmişti.

Ancak yeni teşkilatın yönetiminin neredeyse eski teşkilatta söz sahibi olanlarla aynı kişilerden oluşması dikkati çekiyor.

AfD Eş Başkanı Tino Chrupalla, Giessen'de iki gün süren kuruluş toplantısının açılışında "Yeni gençlik örgütünden partinin hizmetine girmesini bekliyoruz." dedi.

Almanya'da AfD'nin gençlik örgütü Generation Deutschland'ın kurulmasına verilen tepki çoğunlukla eleştirel oldu ve sivil toplumun belirgin bir şekilde harekete geçmesine yol açtı. AfD, yeni açılışla stratejik bir yeniden başlangıç iddiasında bulunurken, kamuoyunda yeni ismin arkasında eski aşırı sağcı yapıların hala etkili olduğu yönünde büyük endişeler dile getiriliyor.

Ayrıca AfD gençlik teşkilatının kuruluşunu yaklaşık 50 bin kişi protesto etti. 2 bin kişi, Giessen çevresindeki B49 kara yolunu kapattı.

Polis, yolun açılması için sözlü uyarılara yanıt vermeyen göstericilere karşı TOMA'larla müdahale etti.