Duke iu referuar mundësisë së mundshme turke në forcën e planifikuar ndërkombëtare të stabilizimit në Gaza, ministri turk i Punëve të Jashtme, Hakan Fidan, ka deklaruar se vendet do të vendosin për dërgimin e trupave në varësi të formulimit të një rezolute të pritshme të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, raporton Anadolu.

“Ajo që vendet me të cilat kemi folur kanë thënë është kjo, ato do të vendosin nëse do të dërgojnë ose jo trupa bazuar në përmbajtjen e përkufizimit në rezolutën që pritet nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së”, tha Fidan.

Ministri turk këtë e tha në një konferencë për media pasi organizoi një takim mbi Gazën në Stamboll, ku morën pjesë ministrat e jashtëm nga Indonezia, Pakistani, Arabia Saudite dhe Jordania, si dhe përfaqësues nga Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Katari.

Duke theksuar se diskutimet dhe përpjekjet e ndryshme janë duke vazhduar, Fidan tha se një çështje kyçe e theksuar nga vendet është krijimi i një force, mandati dhe legjitimiteti i së cilës përcaktohen brenda kornizës së një rezolute të Këshillit të Sigurimit të OKB-së.

“Vendet do të vendosin kryesisht bazuar në mandatin dhe autoritetin e forcës ndërkombëtare të stabilizimit. Unë besoj se do të ishte e vështirë për ta të dërgonin trupa nëse mandati bie ndesh me parimet dhe politikat e tyre”, shtoi ai.

Fidan tha se komentet e presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, mbi këtë çështje “tregojnë qartë” se Turqia është e gatshme të mbështesë paqen dhe të bëjë çdo sakrificë të nevojshme.

“Megjithatë, gjithashtu është e rëndësishme që dokumentet dhe korniza që do të dalin prej kësaj, të jenë, për ta thënë hapur, të një natyre që mund ta mbështesim. Prandaj, kontaktet dhe përpjekjet tona diplomatike për këtë çështje po vazhdojnë”, shtoi ai.

Ai theksoi se në procesin e përcaktimit të mandatit të forcës, fillimisht duhet të arrihet një konsensus i përgjithshëm për një draft dhe më pas ai duhet të miratohet nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së pa u vënë veto nga anëtarët e përhershëm të Këshillit të Sigurimit. Ai shtoi se Turqia dhe vendet partnere po vazhdojnë përpjekjet e tyre në çdo fazë të procesit.

- Ky është një “proces i ndjeshëm”

Duke theksuar se ky është një proces i ndjeshëm, Fidan tha se “duhet të jemi shumë të kujdesshëm gjatë këtij procesi”.

“Çdo hap i ndërmarrë për të zgjidhur çështjen palestineze nuk duhet të krijojë një bazë strukturore që teksa zgjidh një problem aktual mund të shkaktojë vështirësi të reja në të ardhmen. Ne po i kushtojmë vëmendje të madhe kësaj”, tha ai.

I pyetur se si do të formësohet qeverisja në Gaza dhe pikëpamjet e komunitetit ndërkombëtar për këtë çështje, Fidan tha: “Në thelb, ekziston një konsensus midis nesh për këtë çështje. As ne dhe as palestinezët nuk kemi ndonjë problem me të. Megjithatë, Izraeli dhe aktorë të tjerë ndërkombëtar me ndikim kanë një perspektivë të ndryshme. Negociatat diplomatike, mosmarrëveshjet dhe puna në terren janë duke u zhvilluar aktualisht për të pajtuar këto dy pikëpamje të ndryshme”.

Fidan theksoi rëndësinë e tekstit që do të hartohet dhe sistemit që do të krijohet, duke përfshirë edhe prioritetet e kujt do të trajtohen.

“Parimi ynë është që palestinezët duhet të qeverisin vetveten dhe palestinezët duhet të sigurojnë sigurinë e tyre”, shtoi ai.

Fidan kërkoi nga komuniteti ndërkombëtar të ofrojë mbështetje diplomatike, institucionale dhe ekonomike për ta zbatuar këtë në mënyrë efektive, duke theksuar se disa rregullime duhet të bëhen me kujdes dhe se ata po kërkojnë zgjidhje më krijuese.

“Aktualisht, ekziston një armëpushim, por kur përpiqesh të ecësh drejt një zgjidhjeje më të qëndrueshme, dallimet thellësisht të kundërta në thelb të çështjes palestineze rishfaqen. Këto janë mosmarrëveshje që kanë mbetur të pazgjidhura për vite me radhë. Përveç kësaj, pas dy vitesh gjenocidi dhe lufte, është formuar një mentalitet dhe perceptim i ri i sigurisë”, tha Fidan, duke shtuar se zgjidhja e këtyre çështjeve me një sistem të ri do të kërkojë kohë dhe se ata do të vazhdojnë të punojnë me partnerët.

- Qeverisja sipas planit të paqes në Gaza

I pyetur lidhur me qeverisjen e planifikuar në Gaza, Fidan tha se “çfarëdo dokumenti që përgatitet ose iniciativë që ndërmerret, para së gjithash, përkufizimi i vendosur dhe i pranuar prej kohësh i çështjes palestineze nuk duhet të ndryshojë”.

“Në fund të fundit, një shtet palestinez brenda kufijve të vitit 1967 dhe zbatimi i një zgjidhjeje me dy shtete është, sinqerisht, përkufizimi i njohur ndërkombëtarisht i çështjes palestineze sipas ligjit dhe praktikës ndërkombëtare”, shtoi ai.

Ai theksoi se Izraeli nuk e ka pranuar kurrë këtë pikëpamje dhe as nuk ka treguar gatishmëri për ta bërë këtë, ndërsa shumica dërrmuese e komunitetit ndërkombëtar, përfshirë Turqinë, e pranon atë.

Fidan gjithashtu tha se përparësia e tyre e parë është dhënia fund e krimeve kundër njerëzimit në Gaza dhe sigurimi i vazhdimit të armëpushimit sa më parë.

“Megjithatë, shpresojmë që ky të jetë një moment i përkohshëm, sepse përkufizimi i përgjithshëm i çështjes palestineze nuk duhet të lejohet të ndryshohet duke përdorur këtë situatë. Prandaj, këtu nevojitet kujdes diplomatik dhe vëmendje e kujdesshme”, shtoi ai.

Duke theksuar nevojën për rindërtim në Gaza dhe që njerëzit të kthehen, Fidan tha: “Teksa bëhet kjo, askush nuk dëshiron që të shfaqet një sistem i ri mbikëqyrjeje. Ne shohim që vendet ngrenë shqetësime në lidhje me hapat e ndërmarrë për të rindërtuar Gazën dhe për të siguruar paqen dhe sigurinë, nga shqetësimi se mund të shndërrohet në një sistem të tillë”.

- Mbështetje në mbarë botën

Fidan tha se takimet e fundit të fokusuara në Gaza, përfshirë seancën e shtatorit në New York me presidentin amerikan Donald Trump, si dhe samitin në Sharm El-Sheikh të Egjiptit muajin e kaluar, kanë nisur një proces të ri, duke gjeneruar mbështetje në mbarë botën.

Sipas marrëveshjeve, kanë filluar shkëmbimet e pengjeve dhe të burgosurve, ndihma humanitare ka filluar të hyjë në Gaza, forcat izraelite janë tërhequr pjesërisht dhe janë bërë kthime në Gazën veriore.

Ai theksoi sfidat në zbatimin e plotë të marrëveshjes, duke u shprehur se Izraeli ka shkelur vazhdimisht armëpushimin dhe ka bllokuar shpërndarjen e ndihmës, e cila duhet të përfshijë 600 kamionë dhe 50 cisterna karburanti për çdo ditë.

Fidan theksoi se komuniteti ndërkombëtar duhet të vazhdojë presionin mbi Izraelin, duke shtuar se gati 250 banorë të Gazës janë vrarë që nga armëpushimi.

Lidhur me qeverisjen e Gazës, Fidan tha se Hamasi është gati të transferojë autoritetin te një komitet i udhëhequr nga palestinezët dhe se marrëveshjet duhet të mbrojnë të drejtat palestineze duke qëndruar të qëndrueshme.

Fidan theksoi se rindërtimi i Gazës është kritik për ringjalljen e shpresës dhe unitetit palestinez, duke forcuar përfaqësimin e saj ndërkombëtar.

Ai bëri thirrje për durim, vendosmëri dhe koordinim ndërkombëtar, duke paralajmëruar se asnjë veprim nuk duhet të sabotojë armëpushimin ose rrugën drejt një zgjidhjeje me dy shtete.