McCurry, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle İstanbul Kültür Yolu Festivali kapsamında Tophane-i Amire Kültür Sanat ve Merkezi'nde sanatseverlerle buluşan sergiyi AA muhabirine anlattı.

• Dünyaca ünlü fotoğrafçı Steve McCurry'nin "The Haunted Eye" sergisi sanatseverlerle buluştu

İstanbul'a pek çok kez geldiğini belirten McCurry, "İstanbul'a geri dönmek harika. Elli yılı aşkın sürede buraya defalarca geldim. Bu nedenle çalışmalarımı İstanbul'da sergilemek her zaman büyük bir zevk." dedi.

Sergi fikrinin küratör Anne Morin'e ait olduğunu vurgulayan McCurry, "Arşivimi çok derinlemesine inceledi ve çalışmalarımla ilgili bu çok ilginç yaklaşımı ortaya çıkardı. Bu yüzden burada olmak, Anne Morin ile çalışmak ve çalışmalarımla ilgili bu çok sıra dışı ve ilginç yeni bakış açısını ortaya çıkarmak benim için bir onur ve mutluluk." ifadelerini kullandı.

Fotoğraf sanatçısı McCurry, serginin fotoğraflarına daha kapsamlı bir bakış açısı sunduğunu dile getirerek, "Serginin küratörlüğü kadar tasarımı, aydınlatması, ışığı ve kreatif yönetmenliği de önemli. Burada olmaktan gurur duyuyorum." görüşünü paylaştı.

"Gazze'deki insanlar direnç ve metanet gösteriyor"

Steve McCurry, hayatının büyük bir kısmında 1978'de ilk kez gittiği Asya'ya odakladığına dikkati çekerek, "O bölgeye defalarca gittim, 50 belki de 100 kez. Afrika, Çin ve Latin Amerika'da çalışmış olsam da o bölge gerçekten her zaman istediğim, beni çeken bir yerdi." diye konuştu.

Afgan kız Sharbat Gula'nın ikonik fotoğrafı ile Gazze halkının gösterdiği direnişin sorulması üzerine McCurry, şunları kaydetti:

"Sharbat Gula'nın bakışında her zaman bir direnç, bir metanet ve bir haysiyet olduğunu düşünmüşümdür. Bildiğiniz gibi yabancı fotoğrafçıların Gazze'de çalışmasına izin verilmiyor. Oraya gitmemiş olsam da Gazze'den gelen fotoğraflarda gördüğüm kadarıyla Gazze'deki insanlar direnç ve metanet gösteriyor, ilerlemeye çalışıyor, zorluklara rağmen olabildiğince olumlu davranıyor, kalmak ve yenilgiye uğramamak için metanet gösteriyor."

Fotoğrafçılığın sadece gazetecilik olarak değil, belgelemek için de hayati önem taşıdığına değinen McCurry, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Kim olduğumuzu, nasıl göründüğümüzü, şehirlerimizi, kasabalarımızı, davranışlarımızı, insan davranışlarını kaydetmek bence çok ilginç, 100-150 yıl öncesine dönüp o zamanki halimizi görmek, nasıl göründüğümüzü kaydetmek ve bu anıları saklamak bence çok ilginç. Geriye dönüp 1860'larda İstanbul'da hayatın nasıl olduğunu, nasıl göründüğünü görmek çok önemli. Geçmişe bakabilmek çok ilginç ve fotoğraf olmasaydı bu fırsatı yakalayamazdık. İnsanlar nasıl giyinirdi? Şimdi hepimiz hemen hemen aynı görünüyoruz. Sizin ve benim giyinme tarzımız neredeyse aynı. Fakat o zamanlar, 150 yıl önce, eminim ki Türk erkekler ve benim atalarımın geldiği yerdeki erkekler çok farklı görünüyorlardı. Hepsi gitti, kayboldu, sonsuza dek yok oldu."

"Sanatçı asla emekli olmaz"

McCurry, emekli olmak istemediğine işaret ederek, "Benim yaptığım işi yapan bir sanatçı ya da sanata sevgisinden dolayı bunu yapan bir zanaatkar asla emekli olmaz. Yemek yemeyi ya da nefes almayı bırakmadığımız gibi bunu da bırakmayız. Bu hayatın için yaptığın bir şey. Umarım ben öldükten sonra geriye kalan çalışmalarım, hayatın nasıl olduğu, gezegenin bazı kısımları ve yaşadığımız dünyadan geriye kalanlar hakkında bir fikir verir, insanların nasıl olduğu, birbirimizle hayvanlarla gezegenle çevreyle nasıl bir ilişki içinde olduğumuz hakkında bir anı ya da belge olur." dedi.

Ara Güler ile yakın arkadaş olduklarını anlatan McCurry, şöyle devam etti:

"Ara Güler ile arkadaş olabildiğim için ne kadar şanslı hissettiğimi söylemek istiyorum. İstanbul'a her gelişimde onu arayıp buluşur, öğle veya akşam yemeği yerdim. Her zaman çok yardımseverdi ve bilgi kaynağıydı. Bildiği her şeyi paylaşmaya da her zaman istekliydi. Sanırım bunu çoğu insan için söyleyemezsiniz. Bazen insanlar bilgilerini çok fazla korur ama o tam tersiydi, çok cömertti, Türkiye'de nereye gidileceği ve ne yapılacağı konusunda bilgisini çok cömertçe paylaşıyordu. Birlikte çok güzel zamanlar geçirdik. Muhteşem bir fotoğrafçıydı ve harika bir arkadaştı."

"Fotoğrafların birbiriyle ilişkili olduğunu görüyorsunuz"

Küratör Anne Morin ise sergiyle gurur duyduğunu ve ilk kez İstanbul'da düzenlendiği için çok mutlu olduğunu söyledi.

Serginin konsepti açısından, Doğu ile Batı'nın ve birçok kültürün kesiştiği bir yer olan İstanbul'da düzenlenmesinin çok önemli olduğunu belirten Morin, "Bu sergide gördüklerimiz, aslında uzun yıllara dayanan insanlığın bir portresi ve bu anıların İstanbul'da canlanması çok önemli. Arşivde çalışırken beklemek zorundasınız. Arşiv size ne yapmanız gerektiğini söyleyene kadar beklemek ve fotoğraflara bakmak zorundasınız. Sonra birdenbire fotoğraflar konuşmaya başlar ve hepsini bir araya getirirsiniz. Büyüyen, gelişen bir hikaye olduğunu anlamaya başlarsınız." şeklinde konuştu.

McCurry çalışmalarında önem verdiği renge ve renksizliğe dikkati çeken Morin, şu bilgileri verdi:

"Sergide ilk kez, siyah beyaza çevirdiğimiz bazı fotoğrafları göreceksiniz. Bunlar renksizdir. Ayrıca sergide, küçük bir dizi gibi bir hikaye anlatan bazı fotoğrafların birbiriyle ilişkili olduğunu görüyorsunuz ve onun gözlerinin desenini, nasıl gördüğünü, retinasına giren resimlerin neler olduğunu anlıyorsunuz ve bu bize geri dönüyor. Onun duyarlılığı, onu bir fotoğraf muhabiri değil, bir sanatçı yapan tüm özellikleri, bir ressamın kalemi kullandığı gibi fotoğrafı kullanmasından kaynaklanıyor."

Tophane-i Amire Kültür Sanat ve Merkezi'nde, 212 Photography Istanbul'un 8. edisyonuna özel projelerden biri olarak hazırlanan sergi 30 Kasım'a kadar ziyarete açık olacak.

Sergi, sanatçının 1984'te çektiği ikonik Afgan Kızı portresinin de aralarında olduğu, kariyerini şekillendiren 25 unutulmaz fotoğrafı ve daha önce sergilenmemiş 160 fotoğrafı bir araya getiriyor.