Trafik güvenliğinin mevcut durumu, yeni düzenlemeler ve 2030 hedeflerinin ele alındığı çalıştayın açılışında konuşan İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, trafik güvenliğinin altyapı, teknik uygulamalar, yasal düzenlemeler ve idari tedbirleri kapsayan çok boyutlu bir alan olduğunu belirterek, temel amacın can kayıplarını azaltmak olduğunu söyledi.

Karaloğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2021'de yayımladığı "Trafik Güvenliği Strateji Belgesi" ile 2030'a kadar can kayıplarını yüzde 50 azaltma, 2050'de ise sıfır can kaybına ulaşma hedefi konduğunu hatırlattı.

2023'te deprem ve seçim süreçleri nedeniyle denetimlerin azaldığını ve günlük ölüm ortalamasının 17,9'a yükseldiğini aktaran Karaloğlu, 2024'te denetimlerin yüzde 50 artmasına rağmen can kayıplarında yalnızca yüzde 3 düşüş sağlandığını belirtti.

Karaloğlu, "Bu, 197 daha az can kaybı demek. Elbette önemli ama yeterli değil. Mevcut hızla 2030 hedeflerine ulaşamayacağımızı gösteriyor." dedi.

Trafik kültürünün eksikliğini temel neden olarak gösteren Karaloğlu, eğitim çalışmalarının anaokulundan başlaması gerektiğinin altını çizdi.

Karaoğlu, yasa dışı çakar kullanımına yönelik alınan tedbirlerin etkisini de paylaşarak, cezaların 138 bin liraya çıkarıldığını, tekrarında 276 bin lira uygulandığını, ayrıca ehliyete el koyma ve araç bağlama yaptırımlarının devreye alındığını hatırlattı.

Denetimlerin 166 binden 799 bine yükseldiğini belirten Karaloğlu, çakar kullananların 7 bin 991'den 1138'e düşerek, yüzde 86 azalma kaydedildiğini vurguladı.

"Yaptığımız incelemelerde 5 ihlalin kazaların yüzde 84'ünü oluşturduğunu gördük"

Karayolları Trafik Kanunu'nda üzerinde çalışılan düzenlemelere değinen Karaloğlu, "Mevzuat yaklaşık 190 maddeden oluşuyor. Biz bunun 36 maddesinde değişiklik öngören bir tasarı hazırladık." dedi.

Karaloğlu, "Yaptığımız incelemelerde 5 ihlalin kazaların yüzde 84'ünü oluşturduğunu gördük. Bunlar hız aşımı, kırmızı ışık ihlali, makas atma dediğimiz yasa dışı şerit değiştirme, arkadan çarpmalar ve geçiş önceliğine riayet etmemek." diye konuştu.

Özellikle hız ihlalinin her gün ortalama 10 can kaybına neden olduğunu vurgulayan Karaloğlu, 2025 yılının 11 ayında günlük can kaybı ortalamasının 16,6'ya gerilediğini aktararak, bu durumun, geçen yıla göre yaklaşık 400 vatandaşın daha az hayatını kaybetmesi anlamına geldiğini, ancak hedefler için yeterli olmadığını ifade etti.

Karaloğlu, asıl etkinin yasanın yürürlüğe girmesiyle 2026 ve 2027'de görüleceğini kaydetti.

Teknik kapasitenin güçlendirildiğini de anlatan Karaloğlu, trafik ekip araçlarının yenilendiğini, ekip ve radar sayısının artırıldığını, ayrıca yaka kamerası uygulamasının yaygınlaştırıldığını belirtti. Karaloğlu, "Bu yılın sonunda polis ve jandarmaya 111 bin yaka kamerası takmış olacağız. Gelecek yıl bu sayı 175 bine çıkacak." bilgisini paylaştı.

Karaloğlu, yaka kamerasının vatandaş ve görevliler için çift taraflı güvence sağladığını vurgulayarak, "Toplumda sık karşılaşılan 'Sen benim kim olduğumu biliyor musun?' yaklaşımı artık karşılık bulmayacak. Kamera her şeyi kaydediyor. Hem vatandaşı hem polisi koruyor." dedi.

Uygulamanın rüşvet iddialarını da tamamen ortadan kaldırdığını belirten Karaloğlu, "Artık böyle bir şey konuşulmuyor bile. Çünkü mümkün değil." ifadesini kullandı.

"Şu ana kadar 73 bin levha kaldırıldı, 14 bin yeni levha yerleştirildi"

Karaloğlu, Kurban Bayramı öncesinde İçişleri Bakanlığının hız denetimlerini artırdığını, sürücülere hız sınırlarına uymaları yönünde çağrı yapıldığını anımsatarak, şunları söyledi:

"Her 30 kilometrede bir radar uygulaması başlatacağımızı duyurduk. Çünkü her gün 10 vatandaşımızı aşırı hız nedeniyle kaybediyoruz. Sürücüler, aynı yolda birbiriyle çelişen 50, 70, 90 gibi hız levhalarının bulunduğunu, nerede hangi sınırın geçerli olduğunun anlaşılmadığını dile getirdi. Sosyal medyada büyük bir tartışma oldu ve vatandaşın haklı olduğu ortaya çıktı. Bir hafta içinde hazırlanan raporda trafik levhalarında ciddi bir karmaşa olduğu tespit edildi. Bunun üzerine sadeleştirme çalışmalarına başladık ve süreç Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle tüm kurumlara talimat olarak iletildi. Şu ana kadar 73 bin levha kaldırıldı, 14 bin yeni levha yerleştirildi. Yıl sonuna kadar tüm karayollarında, belediye ve köy yolları dahil olmak üzere işaretlemeler tamamlanmış olacak."

Vatandaştan gelen tepkinin bu düzenlemenin başlatılmasında belirleyici olduğunu aktaran Karaloğlu, "Şimdi çok daha sade ve net trafik işaretleriyle sürücüler için kafa karıştırıcı bir durum kalmayacak. Bizim derdimiz ceza yazmak değil. Hiç ceza olmasın, hiç kaza olmasın istiyoruz. Ancak trafik kültürünü oluşturmak için caydırıcılığın gerektiği yerde kullanılması şart." dedi.

Karaloğlu, yeni düzenlemenin önemli bir dönemin başlangıcı olacağını belirterek, şöyle devam etti:

"Bir trafik kültürü oluşturmak istiyoruz. Yani sadece 'ceza yazılsın, ceza olsun' gibi bir derdimiz yok. Biz hiç ceza yazmayalım, hiç ceza vermeyelim, hiç trafik kazası olmasın. Ama trafik kültürü oluşturmak için ceza, caydırıcı bir araçsa onu da kullanmamız gerekir. İnşallah şu anda yasamız Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde komisyondan geçti. Genel kurulda geneli üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Şu anda Meclisimiz daha çok 2026 mahalli bütçesiyle uğraşıyor. Bütçe bittikten sonra bizim bu yasamız, 36 maddelik trafik yasamız yasalaşacak. İnşallah bu yeni yasayla beraber trafikte yeni bir döneme girmiş olacağız. Ama bu yeni dönemi çok iyi anlatmamız lazım. Toplumun bunu içselleştirmesi, buna pozitif yaklaşması lazım. Bütün gayenin, bütün amacın trafikte daha az can kaybı olduğunu, daha az yaralanma olduğunu ve trafikte daha az kayıp olmasını hedeflediğimizi topluma mutlaka benimsetmemiz, kabul ettirmemiz lazım."

İçişleri Bakan Yardımcısı Karaloğlu, "Bunun için de üniversitelerimiz bizim için çok değerli. Üniversitelerimizin bu ve benzeri çalışmaları çok değerli. Basınımızın bu konudaki duyarlılığı çok değerli. Ben emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum." dedi.

"İstanbul, dünyada trafik sıkışıklığında birinci sırada"

Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, trafik güvenliğinin Türkiye'nin en önemli sorunlarından biri olduğunu belirterek, trafikte küçük yaşta kalıcı bilinç oluşturmanın ve caydırıcı cezaların hayati önem taşıdığını söyledi.

Kırk yılı aşkın süredir trafik konusunda akademik çalışmalar yürüttüğünü ve üç ayrı kazada beş yakınını kaybettiğini anlatan Ilıcalı, konunun kendisi için kişisel bir sorumluluk olduğunu ifade etti.

Her gün İstanbul'da ilkokullarda öğrencilerle bilinçlendirme çalışmaları yaptıklarını belirten Ilıcalı, "Bu alışkanlıklar okul öncesi ve ilkokul döneminde kazandırılmazsa işimiz zor.” dedi.

Ilıcalı, "Bakanımız Ali Yerlikaya ve ekibi gerçekten mükemmel bir çalışma yapıyor. Ben de katıldığım her yayında bunu açıkça söylüyorum. Denetimler artırılıyor ama kurallara uyulmadığı için kazalar azalmıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Üniversite bünyesindeki Ulaştırma Merkezi ve Trafikte Ortak Akıl Derneği olarak eğitim çalışmalarına devam ettiklerini dile getiren Ilıcalı, medyanın trafik konusundaki duyarlılığının da çok değerli olduğunu vurguladı.

Ilıcalı, İstanbul'daki trafik sıkışıklığına da dikkati çekerek, "İstanbul, dünyada trafik sıkışıklığında birinci sırada. Geçen yıla göre yüzde 12 artış var. Yollarda yılda 118 saat kaybediyoruz." dedi.

Kentte trafik tıkanıklığının geçmişte yıllık yaklaşık 6,5 milyar dolar ekonomik kayba yol açtığının hesaplandığını hatırlatan Ilıcalı, çözüm için daha fazla çalışma gerektiğini söyledi.

Anadolu Ajansı'na ödül takdim edildi

Program kapsamında, trafik güvenliğini güçlendirmeye ve ulaşım kültürünü geliştirmeye yönelik haber çalışmaları nedeniyle Anadolu Ajansı İstanbul Haberleri Müdürü Muhammed Enes Can adına ödül takdim edildi.

Ödülü, Can adına AA muhabiri Ümit Türk, İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu'nun elinden aldı.

Çalıştayda, trafik kazalarının toplumsal ve ekonomik etkileri, eğitim faaliyetleri, şehir içi planlama, teknoloji kullanımı ve 2030 hedeflerine yönelik yol haritası üzerine sunumlar yapıldı.