Bu yıl diplomatik ilişkilerin kurulmasının 33. yıl dönümünü kutlayan Kazakistan ve Türkiye işbirliğinde yeni bir sayfa açılıyor.

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev'i resmi törenle karşıladı

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetine icabetle Türkiye’ye resmi ziyaret gerçekleştiriyor.

Erdoğan ve Tokayev, Ankara’da Türk-Kazak stratejik ortaklığının daha da güçlendirilmesine yönelik konuları ele almak için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir araya gelecek.

Ayrıca liderlerin eş başkanlığında, Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin 5. Toplantısı gerçekleştirilecek.

Toplantıda iki ülke arasındaki mevcut “geliştirilmiş stratejik ortaklığın” seyri ile bu ortaklığın derinleştirilmesine yönelik adımların ele alınmasının yanı sıra hem Türkiye hem Kazakistan sınırlarından geçen Orta Koridor'un geliştirilmesi, enerji, savunma sanayi, karşılıklı ticaret, tarım, medya ve kültür alanlarında işbirliğini geliştirmek için yeni hedeflerin belirlenmesi bekleniyor.

İki ülke heyetleri arasındaki görüşmelerde ise Türkiye ile Kazakistan münasebetlerinin ahdi zeminini güçlendirecek çok sayıda belgenin imzalanması öngörülüyor.

Diplomatik ilişkiler

Türkiye ve Kazakistan ilişkileri, iki halkın aynı kökten gelen kardeşlik ve tarihi bağlara sahip olmasıyla da ayrı bir önem taşıyor.

Türkiye, Sovyetler Birliği’nin çökmesiyle 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını kazanan Kazakistan’ı ilk tanıyan ve destek veren ülke olarak kayıtlara geçerken 2 Mart 1992’de iki ülke arasında diplomatik ilişkiler resmen kurulmuş oldu. Aynı yıl Kazakistan’ın Ankara Büyükelçiliği faaliyete başladı.

Halihazırda Türkiye’nin Kazakistan’ın başkenti Astana’da Büyükelçiliğinin yanı sıra Almatı, Aktau ve Türkistan şehirlerinde Başkonsoloslukları ve Çimkent’te de Fahri Konsolosluğu; Kazakistan’ın Türkiye’nin başkenti Ankara’da Büyükelçiliği, İstanbul, Antalya ve İzmir’de Başkonsoloslukları ile Denizli, Alanya, Bursa, Bitlis, Hatay, Konya ve Mersin’de Fahri Konsoloslukları faaliyet gösteriyor.

2009’da “Stratejik Ortaklık Anlaşması” ile stratejik nitelik kazanan Türkiye ve Kazakistan ilişkileri, 2022’de “Genişletilmiş Stratejik Ortaklık” seviyesine yükseltildi.

Kazakistan’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana cumhurbaşkanı sıfatıyla Türkiye’ye 20’den fazla resmi ziyaret yapıldı. 2019’da Cumhurbaşkanlığına seçilen Kasım Cömert Tokayev ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 14 kez ikili görüşme gerçekleştirdi.

Aynı zamanda Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurucu ülkeleri olan Kazakistan ve Türkiye, teşkilatın uluslararası arenadaki rolünü pekiştirmeye yönelik faaliyetler yürütürken ayrıca Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi, Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) ve Türk Kültür ve Miras Vakfı gibi kurumlar çerçevesindeki işbirliğiyle de Türk dünyasının entegrasyonunda aktif rol alıyor.

İki ülke bunun yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM), İslam İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi örgütler bünyesinde ikili ve çok taraflı işbirliğine de sahip bulunuyor.

Karşılıklı ticaret

Mevcut küresel jeopolitik ve jeoekonomik krizlere rağmen iki ülke arasında karşılıklı ticaret büyüyor.

2024 yılında Kazakistan ve Türkiye arasındaki karşılıklı ticaret hacmi 5 milyar dolar olarak kaydedildi. Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanlığının son verilerine göre, bu yılın ocak-mayıs döneminde bu rakam 1,9 milyar doları aştı.

Türkiye, Kazakistan’ın en büyük yatırımcı ortaklarından biri olarak öne çıkıyor. 2005 ila 2024 yılları arasında Türkiye, Kazakistan ekonomisine 5,2 milyar dolar yatırım yaparken ülkede 3 bin 538 Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.

Halihazırda Türkiye ile Kazakistan arasında 78 ortak proje hayata geçirildi.

Türkiye vatandaşları, Kazakistan’da 90 güne kadar vizesiz kalabilecek

Türkiye ile Kazakistan ilişkilerinde eğitim ve turizm alanlarındaki işbirliği de dikkati çekiyor.

Şu anda 12 binden fazla Kazakistanlı genç Türkiye’de yüksek öğrenim görürken 2024-2025 döneminde 300 Kazak öğrenci daha “Türkiye Bursları”na hak kazandı.

Türkiye, Kazakistan vatandaşlarının yurt dışı tatili için en çok tercih ettiği güzergahların başında geliyor. Geçen yıl Türkiye’de tatil yapan Kazak turist sayısı 863 bin kişiye ulaştı. Aynı yıl Türkiye’den Kazakistan’a gelen turist sayısı ise 130 bin kişi oldu.

Öte yandan Kazak hükümeti, iki ülke arasında turizm ve yatırım alanlarında ilişkileri canlandırmak amacıyla Türkiye vatandaşlarının Kazakistan’da vizesiz kalış süresini 30 günden 90 güne çıkardı.