Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Meclis Başkanları, ülkeler arasındaki tarihi ve kültürel bağlara dayalı güçlü ilişkilerin ve desteğin devamını teyit eden İstanbul Beyannamesi'ni imzaladı.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un ev sahipliğinde Bakırköy'de bir otelde düzenlenen Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları İkinci Toplantısı'na Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahiba Gafarova ve Pakistan Milli Meclis Başkanı Raca Pervez Eşref katıldı.

Meclis başkanlarının katılımıyla düzenlenen icra toplantısının ardından kabul edilen İstanbul Beyannamesi imzalanıp karşılıklı iş birliğini güçlendirme çabaları teyit edildi.

TBMM Başkanı Şentop'un okuduğu beyannamede tarihi ve kültürel bağlara vurgu yapıldı.

Beyannamede, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasındaki kardeşlik hukukunun devam ettirilmesi için tüm alanlarda çalışmalara devam edileceğine dikkat çekilerek, meclis başkanlarının ülkeleri arasında kardeşliğe, tarihi ve kültürel bağlara, karşılıklı saygı ve güvene dayalı mevcut güçlü bağlara vurgu yapıldı.

Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Pakistan İslam Cumhuriyeti Meclis Başkanları tarafından 27 Temmuz 2021 tarihinde imzalanan, parlamentolar arası diyalog için iş birliğini daha da güçlendiren Bakü Deklarasyonu'na işaret edilen beyannamede, devletler ve milletleri arasındaki mevcut ilişkileri derinleştirmek için üç ülke arasındaki parlamenter diyaloğu ve iş birliğini daha da geliştirme konusundaki kararlılıklar yeniden teyit edildi, güvenlik tehditlerinin genel küresel barış ve istikrar üzerinde yarattığı çok boyutlu dalgalanmanın altı çizildi.

Uluslararası ihtilafları çözmenin tek yolu olarak hukukun üstünlüğünün yanı sıra diplomasi, diyalog ve iş birliğinin önemi vurgulanan beyannamede bölgesel istikrarın, güvenliğin ve refahın artırılması için Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasındaki kapsamlı iş birliğinin önemi anlatıldı.

Beyannamede, ülkelerin bölgesel ve küresel barış, istikrar ve kalkınmaya önemli katkıları kabul edilerek, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları İkinci Toplantısı'na ev sahipliği yaptığı için Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne teşekkür edildi, üç ülkenin kardeş halklarını yakınlaştırmak için ikili ve çok taraflı parlamentolar arası diyalog ve iş birliğini geliştirmeye devam etme taahhütlerine dikkat çekildi.

Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasında ortak çıkarları ilgilendiren tüm konularda üçlü iş birliğinin güçlendirilmesinin önemi aktarılan beyannamede, bölgesel bağlantılılık, ulaşım, ticaret, enerji, halklar arası münasebetler, eğitime, sosyal ve kültürel değişim ve turizme katkıda bulunacak alanlarda iş birliğini daha da genişletmeye kararlı olunduğu ifade edildi.

Ortak tarih, kültür ve medeniyet bağlarının güçlendirilmesi, bu amaçla çok yönlü ortaklaşa faaliyetlerin gerekliliği vurgulanan beyannamede, ortak çıkarları ilgilendiren bölgesel ve küresel meselelerin ele alınmasında parlamenter diplomasiyi kullanmada mutabık kalındığı, uluslararası parlamenter kuruluşlar bünyesinde üç kardeş ülkenin ortak tavır benimsemesinin önemli olduğu bildirildi.

Her türlü tehdide karşı birlikte hareket etme kararı

Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Meclis Başkanlarının ortaklaşa imzaladığı İstanbul Beyannamesi'nde iç ve dış tehditlere karşı ortak hareket etme kararı da alındı.

Kardeşlik hukukuna dayalı ilişkilere vurgu yapılan beyannamede, Meclis Başkanlarının devletlerin bağımsızlık, egemenlik, toprak bütünlüğü ve uluslararası kabul görmüş sınırlarının dokunulmazlığına karşılıklı saygılarını ve kati desteklerini yeniden teyit ettiği, halklarının, devletlerinin ve bölgelerinin huzurunu, refahını ve istikrarını baltalayan terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadele etme konusundaki ortak kararlılıklarını yinelediği, diğerlerinin yanı sıra FETÖ, PKK/YPG ve DEAŞ gibi tüm terör örgütlerine ve bunların uzantılarına karşı ortak çaba gösterilmesi gerektiğinin vurgulandığı kaydedildi.

Beyannamede, uluslararası toplumu ilgilendiren konulara da değinilerek, "(Meclis başkanları) Menşe ülkelerde mülteci krizinin ana nedenleriyle mücadele etmek için ortak eylemlerde bulunmaya ve etkili önlemler almaya ve düzensiz göç akışlarının sürdürülebilir bir şekilde önlenmesi amacıyla menşe ülkelerde asgari ekonomik, politik ve sosyal yaşam koşullarını sağlamaya yönelik politikalar geliştirmeye davet etmiştir." ifadeleri kullanıldı.

Irkçılık, yabancı düşmanlığı, İslamofobinin ve nefret söyleminin dünya çapındaki tehdit edici yükselişine ilişkin endişelerin aktarıldığı beyannamede, medyanın bu alandaki önemine de işaret edildi.

Üçüncü toplantı İslamabad'da yapılacak

Beyannamede, Kıbrıs meselesinin adil, sürdürülebilir, gerçekçi ve karşılıklı olarak kabul edilen bir çözümünün, Ege ve Doğu Akdeniz'deki meselelerin uluslararası hukuk temelinde hakkaniyete uygun çözümün desteklenmesinin kararlaştırıldığı belirtildi.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile parlamentolar arası diyaloğu sürdürme ve ilerletme konusundaki niyetlerin belirtildiği beyannamede, Azerbaycan'ın kurtarılmış topraklarının yeniden inşası ile rehabilitasyonu ve devletlerin egemenliği, toprak bütünlüğü ve sınırlarının dokunulmazlığının karşılıklı olarak tanınması ve saygı gösterilmesi temelinde Güney Kafkasya'da iyi komşuluk ilişkilerinin tesisi için verdikleri destek meclis başkanlarınca vurgulandı.

Bu çerçevede Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından teklif edilen beş temel prensibin memnuniyetle karşılandığı beyannamede, "Cammu Keşmir ihtilafına ilişkin prensipli duruşlarını yinelemiş ve söz konusu ihtilafın ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları ve Cammu Keşmir halkının isteklerine uygun olarak adil ve barışçıl bir çözüme kavuşturulması yönündeki desteklerini kararlaştırmıştır." denildi.

Beyannamede, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üçlü Meclis Başkanları Üçüncü Toplantısı'nın 2023'te Pakistan'ın başkenti İslamabad'da karşılıklı mutabık kalınan tarihlerde yapılmasının kabul edildiği de aktarıldı.

TBMM Başkanı Şentop, beyannameyi okuduktan sonra yaptığı değerlendirmede, İstanbul Beyannamesi'nin üçlü meclis başkanları platformu altındaki ortak faaliyetleri açısından yapıcı ve yol gösterici bir adım olacağına inandığını söyledi.

Beyannamenin hayırlı olmasını dileyen Şentop, "Ülkelerimiz arasındaki dostluk ve kardeşlik paydasını da tamamladığımız, tanımladığımız bu köklü ilişkilerin halklarımızın saadet, keder ve kader algısının bir olmasının 21. asırda ne kadar nadir ve kıymetli bir duygu olduğunu bir kez daha altını çizmek isterim. Ezeli ve ebedi dostlar olarak yüz yüze gelindiğinde birbirine samimiyetle tebessüm eden haklarımız ülkelerimizin istikbali bakımından en büyük teminatımızdır." diye konuştu.

Şentop, Üçlü Meclis Başkanları Toplantısı'nın uluslararası platformlarda müşterek çıkarların desteklenmesi açısından önem arz ettiği gibi, halkların arasındaki ilişkilerin gelişmesine de hizmet edeceğini dile getirdi.

Geçen yıl Azerbaycan ev sahipliğinde gerçekleştirdikleri ilk toplantı sonucunda Bakü Beyannamesi'ni imzaladıklarını hatırlatan Şentop, "Geçen süreçte Bakü Beyannamesi'nde ilan ettiğimiz iradenin hayata geçirilebilmesi ve üçlü mekanizmanın kurumsallaşması için çeşitli adımlar attık. Bugün bu iradeyi yeniden beyan ettik. Önümüzdeki yıl İslamabad'da buluşuncaya kadar imzalamış olduğumuz İstanbul Beyannamesi çerçevesinde elimizden gelenin çok daha fazlasını yapacağımıza inanıyorum." ifadelerini kullandı.

Şentop, Türkiye Azerbaycan ve Pakistan'ın bölgelerindeki istikrar, refah ve güvenlik ortamına büyük katkılar sunmuş üç kardeş ülke olduğunu ve bundan sonrasında da katkı sunmaya devam edeceklerini söyledi.

Bu anlayışla uluslararası parlamenter kuruluşlar bünyesinde üç kardeş ülkenin ortak tavır benimsemesine ve kol kola çalışmasına büyük önem atfettiklerini dile getiren Şentop, şunları kaydetti:

"Halklarımızın, devletlerimizin ve bölgemizin huzurunu, refahını ve istikrarını baltalayan her türlü girişimin karşısında el ele duracağımızı bugün bir kez daha tekrarladık. Müşterek gayretlerle olgunlaşacak bu girişimimizin parlamentolararası iş birliğini daha da zenginleştirerek ülkelerimize önemli faydalar getireceğine ve somut projelere hayat vereceğine olan inancım sonsuzdur."

Ortak basın toplantısı düzenlendi

Şentop'un konuşmasının ardından da İstanbul Beyannamesi'nin imzalanması ve ilan edilmesi dolayısıyla üç ülkenin meclis başkanları bu kez ortak basın toplantısı düzenledi.

Burada da konuşan TBMM Başkanı Mustafa Şentop, bugünkü toplantıda önemli konuların ele alındığını, iş birliğini daha da geliştirmeye yönelik fikir alışverişinde bulunduklarını söyledi.

Tarihi, kültürel ve beşeri kardeşlik zenginliği içinde geçen ilişkilerin bugün siyasi olarak da en üst düzeylerde bulunduğunu aktaran Şentop, şöyle konuştu:

"Üç ülke arasındaki bu müstesna yakınlık milli davalarımızda ve zor zamanlarımızda da kendini göstermektedir. Bugün imzaladığımız İstanbul deklarasyonunda Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ), PKK, YPG ve DEAŞ gibi bütün terör örgütlerine ve bunların uzantılarına karşı ortak çaba gösterilmesi gerektiğinin altını çizdik. Ortak ve somut bir uluslararası eylem gerektiren ırkçılık, yabancı düşmanlığı, İslam düşmanlığı ve nefret söyleminin dünya çapındaki tehdit edici yükselişine ilişkin endişelerimizi vurguladık. Uluslararası topluma mülteci krizinin ana sebepleriyle mücadele etmek için ortak eylemlerde bulunma, külfet ve sorumluluğu adil bir şekilde paylaşma çağrısında bulunduk. Kıbrıs meselesinde adil, sürdürülebilir, gerçekçi ve karşılıksız kabul edilebilir bir çözümü desteklediğimizi, Ege ve Doğu Akdeniz'de ise uluslararası bir hukuka uygun bir yaklaşımın elzem olduğunu vurgularken, Azerbaycan'ın kurtarılmış toprakların yeniden inşası ve rehabilitasyonuna verdiğimiz desteğin ayrıca Cammu-Keşmir ihtilafının insani yönünün de altını çizdik."

Üçlü parlamentolar arası iş birliğinin ülkelere ve halklarına büyük faydası olacağına inandığını vurgulayan Şentop, "Üç ülkenin meclis başkanları olarak bu yeni girişimin kurumsallaşmasının heyecanını paylaşıyoruz. Müşterek gayretlerle olgunlaştırılacak bu girişimin, parlamentolar arası iş birliğini daha da zenginleştirecek somut projelere hayat vermesini de temenni ediyorum." ifadelerini kullandı.

Basın toplantısında, Azerbaycan Milli Meclis Başkanı Sahiba Gafarova ve Pakistan Milli Meclis Başkanı Raca Pervez Eşref de birer konuşma yaptı.