Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının 8. turu sona erdi

Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen başkanlığında Cenevre'de bir otelde düzenlenen son gün toplantılarında 2 oturum yapıldı.

Beşşar Esed rejimi, sivil toplum kuruluşları (STK) ve Suriye muhalefeti temsilcilerinin her birinden 15'er kişiden oluşan anayasanın yazımından sorumlu "Küçük Grup" üyelerinin katıldığı toplantılar, TSİ 17.50'de sona erdi.

Bugünkü oturumlarda tarafların hafta içinde komiteye sunduğu anayasanın ilkelerine ilişkin taslak metinlerin genel değerlendirmesini yaptığı öğrenildi.

Komitenin muhalefet kanadı dün, "Geçiş dönemi hukuku" ilkesini, 1 Haziran Çarşamba günü de "Anayasanın üstünlüğü ve uluslararası anlaşmaların statüsü" ilkesini Komiteye sunmuştu.

Basın toplantısı düzenlenmedi

Öte yandan, Pedersen'in gerek 8'inci turun başında gerekse sonunda basın toplantısı düzenlememesi dikkati çekti.

Pedersen ayrıca daha önceki 6 turun aksine son iki turu BM Cenevre Ofisi yerleşkesi yerine bir otelde gerçekleşmeyi tercih etti.

BM Suriye Özel Temsilcisi Pedersen'in Sözcüsü Jennifer Fenton ise 8. tur sonunda yazılı açıklama yapılmasının beklendiğini söylemişti.

"Bazı konularda ortak noktada buluşma potansiyeli görüldü"

Oturumların ardından Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen'in ofisinden yapılan yazılı açıklamada, 5 gün boyunca müzakere edilen konulara değinilerek, "Bazı konularda farklılıklar sürdü. Bazı konularda ise ortak noktada buluşma potansiyeli görüldü. Özel Temsilci, masadaki diyaloğun tonunu ve niteliğini takdir etti." ifadesi kullanıldı.

Buna karşın Pedersen'in, müzakerelerin yavaş ilerlemesi ve ilerleme kat edilmesi gereken konularda somut uzlaşıların sağlanmasına ilişkin yetersizliğe dikkat çektiği vurgulandı ve "Özel Temsilci ve Eş Başkanlar, çalışmaların hızlandırılması, çözüm üretilmesi ve sürecin devam etmesinin önemine dair aynı fikirdeydi." açıklaması yapıldı.

Açıklamada Pedersen'in tüm Komite üyelerine "uzlaşma duygusu içinde hareket ederek Suriye halkının desteğini alabilecek anayasal metinler hazırlamak üzere çalışma tavsiyesinde bulunduğu" belirtildi.

9. tur toplantıları 25-29 Temmuz'da

Eş başkanların, Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının 9. turunun 25-29 Temmuz'da yapılması konusunda anlaşmaya vardığı da açıklamada vurgulandı.

Beşşar Esed rejimi, sivil toplum kuruluşları (STK) ve Suriye muhalefeti temsilcilerinin her birinden onbeşer kişiden oluşan anayasanın yazımından sorumlu "Küçük Grup" üyelerinin katıldığı bugünkü oturumlarda, tarafların hafta içinde komiteye sunduğu anayasanın ilkelerine ilişkin taslak metinlerin genel değerlendirmesi yapıldı.

8. tur kapsamında yapılan oturumlarda "Anayasal çerçevede tek taraflı zorlayıcı tedbirler", "Devlet kurumlarının sürdürülmesi ve güçlendirilmesi", "Anayasanın üstünlüğü ve uluslararası anlaşmaların statüsü" ve "Geçiş dönemi hukuku" ilkeleri masaya yatırılmıştı.

6. ve 7. turda anlaşma sağlanamamıştı

BM Cenevre Ofisi'nde 18-22 Ekim 2021'de yapılan Komitenin 6. tur görüşmelerinde, Esed rejimini temsil eden heyetin eş başkanı hukukçu Ahmed Kuzbari ile muhaliflerin eş başkanı Hadi el Bahra, ilk kez aynı masada karşılıklı oturmuştu. Buna rağmen rejim heyeti, daha önceki turlardaki uzlaşmaz tavrını devam ettirmişti.

Pedersen, 6. turun da başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından "büyük bir hayal kırıklığı" yaşadığını belirtmiş ve ilk kez isim vererek Esed rejimini suçlamıştı.

21-25 Mart'ta düzenlenen 7. tur oturumlarında da somut ilerleme kaydedilememiş, görüşmelerin sonunda Pedersen basın toplantısı düzenlememişti.