Dolar
42.92
Euro
50.57
Altın
4,533.59
ETH/USDT
2,924.70
BTC/USDT
87,365.00
BIST 100
11,294.37
Kültür

Mustafa Ruhi Şirin'in "Çocuk ve Edebiyat" çalışmaları Hece dergisinde ele alındı

Aylık edebiyat dergisi Hece'nin 348. sayısında Beyhan Kanter'in editörlüğünde hazırlanan "Mustafa Ruhi Şirin: Çocuk ve Edebiyat" dosyası okurla buluştu.

26.12.2025 - Güncelleme : 26.12.2025
Mustafa Ruhi Şirin'in "Çocuk ve Edebiyat" çalışmaları Hece dergisinde ele alındı Fotoğraf: Aişe Hümeyra Akgün/AA

İstanbul

Mustafa Ruhi Şirin'in 45 yıl boyunca sürdürdüğü "Çocuklar İçin Türkçe 100 Şiir Kitabı Seçkisi: 1911-2023" yazısı, dosya kapsamında Hece sayfaları arasında yer aldı.

"Çocuğun iyi şiirle büyüme hakkı" amacıyla 1911-2023 arasında yayımlanmış 1200'ü aşkın kitabı inceleyen Şirin, "Çocuğa özgü dil ve çocuğa özgü şiir estetiği" ile yazılmış 100 şiir kitabını da belirledi.

📲 Artık haberler size gelsin
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.

🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı

Seçkiyi değerlendiren Şirin, çocuklar için Türkçe şiir geleneğini, şiir ve şiirli anlatı ayrımına göre belirlediğini ifade ederek, şu bilgileri paylaştı:

"'Çocuklar İçin Türkçe 100 Şiir Kitabı Seçkisi' zorunlu şiir kitabı okuma listesi değildir. Seçkinin üç öncelikli amacından söz edilebilir, doğmuş ve doğacak çocuklarımızın iyi şiirle büyümesi için şiir kitaplığı oluşturulması. Örgün eğitimde Türkçe ve Edebiyat öğretiminde estetik değeri olan şiirlerle çocuklarımızın buluşması. Ülke ölçekli okuma kültürü programı ve şiir eğitimi açığının giderilmesi için nitelikli şiir kitaplarının önerilmesi. Bu seçkinin bir başka amacı ise genç şairlerin yaşı küçük şiir sanatına yönelmelerine katkı sağlamaktır... Seçkide yer alan kitapların belirlenmesinde 40 yıl boyunca çocukların severek okuduğu şiirler ve şiir kitaplarının belirleyici olduğunu söyleyebilirim."

Şirin'in "Çocuklar İçin Türkçe 100 Şiir Kitabı Seçkisi: 1911-2023" yazısının yer aldığı dosyada, Haydar Ergülen "Mustafa Ruhi Şirin'in Şiirleri için Alfabe", Sedat Sever "Mustafa Ruhi Şirin'in Çocuklara Seslenen Yazıları", İsmail Karakurt "Mustafa Ruhi Şirin'in Yaşı Küçük Şiir Ağacı", Yılmaz Daşçıoğlu "Şiirin Bir Çocuk Olarak İmgesi: Mustafa Ruhi Şirin", Ayşe Altıntaş "Mustafa Ruhi Şirin'in Şiirlerinde Anne", Ayşegül Sözen Dağ "Çocuk Şiiri Kitaplarında Temsil: Bir Şemsiyem Olsa Kuşlardan", Derya Şahine Kodal ise "Çocuk Edebiyatına Şiirsel Bir Yaklaşım: Mustafa Ruhi Şirin ve Eleştirinin Estetiği" başlıklı yazıyı kaleme aldı.

Aralarında Ali Ayçil, Eray Canberk, Gökhan Akçiçek, Haydar Ergülen, Prof. Dr. İnci Enginün, Prof. Dr. Mehmet Narlı, Ömer Erdem, Şeref Bilsel ve Yalvaç Ural'ın da bulunduğu çok sayıda isim de sorularıyla dosyaya katkıda bulundu.

"Yaşı küçük şiir yazmak, benim için çocuklarla büyümek"

Şirin, söyleşisinde "çocuk şiiri" kavramına açıklık getirerek, "Çocuklara seslenen şiirler için 'çocuk şiiri' yerine çocuğa şiir, çocuklar için şiir, yaşı küçük şiir kavramlarını öneriyorum. 'Çocuk şiiri', pedagojik amacı eğitimle sınırlı bir kavram. 165 yıl boyunca Türkçede şiirlerin neredeyse tamamına yakını çocuk edebiyatının değişmez estetik ölçülerinin dışında ve öğretim amaçlı yazılmış. Bununla da yetinilmemiş, çocuğa göreleştirilmiş şiir estetiği de göz ardı edilmiş." ifadelerini kullandı.

Türkçe derslerinde öğrencilerle buluşturulan şiirlerin taşıyacağı özelliklere ilişkin Şirin, şunları kaydetti:

"Örgün eğitimde öğrencilerin buluşacağı şiirlerden önce okul öncesi, ilk ve orta öğretim programlarının estetik üstünlüğe dayalı nitelikli Türkçe, edebiyat ve şiir eğitimi anlayışına göre yapılandırılması gerekir. Bu açıdan okul öncesinden başlayarak öğrencinin büyüme ve gelişme aşamalarına uygun şiir eğitimi modellerinin geliştirilmesi önemlidir. Nereden başlamalı? Dört öznenin, yuva, sınıf, Türkçe ve edebiyat öğretmenlerinin çocuk edebiyatı ve şiir eğitiminin başat belirleyicileri olduğunu düşünüyorum."

Mustafa Ruhi Şirin, "çocuk bakışıyla çocuklar için şiire" odaklanma nedenlerine ilişkin de "Lise yıllarımdan bu yana Türkçenin şiir coğrafyalarının şiir ve şiirli anlatı geleneğine ilgim hiç azalmadı diyebilirim. Çocuğun kendi şiirini söylediği çocuk ozan geleneği ise özel ilgi alanımdır. 'Çocuklara Türkçe Şiir Atlası' çalışmamın gerekçelerini sözlü şiir geleneğine dayandırıyorum. Yaşı küçük şiir yazmak, benim için çocuklarla büyümek. Aynı zamanda dünyayla çocuk diliyle konuşmak gibi. Çocukların safında durmak ve bitimsiz arkadaşlık." açıklamasını yaptı.

Çocuklar için şiire eğilmesini iki nedene bağlayan Şirin, "İlki, yaşı küçük Türkçe şiirin çok az yazılması. İkinci nedenim ise çocuktan dünyaya açılan bir dil ile evrensel çocuğa seslenmek." görüşünü paylaştı.

Şirin'in yayınlanmış eserleri arasında, "Harflerin Kardeşliği", "Afrika Türküsü", "Bir Şemsiyem Olsa Kuşlardan", "Dünya Kardeş Sobe!", "Okula Giden Kedi", "Sevgidir Uçurtma", "Anne Ben Balık mıyım?", "Bin Masal Gemisi İnci", "Biricik Ders: Çocuk Hakları", "Deniz Nasıl Sever", "Dünya Çocukla Kardeş", "Dünyaya Gülen Adam", "Eşek Nasıl Kral Oldu?", "Aşk Olsun Çocuğum Aşk Olsun!", "Şarkılı Küçük Irmak", "Sesi Mavi", "Dünya Bir Lunapark", "Sabah Gibi Uyandıran", "Elsiz Eldiven", "Kardeşim İstanbul", "Rüya Saati" ve "Gökyüzü Çiçekleri" bulunuyor.

Robert Frost'un "Çiçek Öbeği" şiiri, Hece dergisinde Faruk Uysal'ın çevirisiyle yayımlandı

Yayın yönetmenliğini Hatice Bildirici'nin üstlendiği Hece dergisinin aralık sayısında Hüseyin Atlansoy, Cevdet Karal, Mustafa Köneçoğlu, Ahmet Edip Başaran, Sinan Davulcu, Hasan Nalçacı, Eser Tokaş ve Emrullah Selim'in şiirlerine yer verildi. Robert Frost'un "Çiçek Öbeği" şiiri de Faruk Uysal'ın çevirisiyle okurla buluştu.

Dergide ayrıca Necmettin Turinay, Mahir Nakip, Fatma Ünsal, Senem Gıcıman, Mehmet Solak, Gülsen Kıraç, Yunus Emre Altuntaş, Mehmet Aycı, İbrahim Eryiğit, Ethem Erdoğan ve Şükriye Şen yazıları, Zeynep Hilal Özder de çizimiyle yer aldı.

Neslihan Demirci ile "Filistin'i Görme Biçimleri" kitabı üzerine söyleşi yapıldı

"Yakın Bakış" bölümünde Neslihan Demirci ile "Filistin'i Görme Biçimleri" kitabı üzerine yapılan söyleşi yayımlandı. Dr. Hale Sert'in sorularını cevaplayan Demirci söyleşide, Ocak 2021'de eleştirel sanat platformu Zift Sanat'ı kurduklarını, ilk aylardan itibaren farklı coğrafyalara dair sömürgecilik eleştirisi içeren yazılar yazdıklarını ve Filistin'in her zaman gündemlerinde olduğunu dile getirdi.

Filistin'e bakan kolektif çalışmada 21 yazarın kaleminden çıkan akademik makale ve deneme tarzında 23 yazı ve 3 röportaja "Filistin'i Görme Biçimleri" kitabında yer verdiklerini ifade eden Demirci, eseri Gazze İslam Üniversitesi'nde edebiyat alanında öğrencilerine ilham veren, "I Must Die" şiiriyle bilinen ve İsrail saldırılarında öldürülen şair Rifat el-Arir'e ithaf ettikleri bilgisini de paylaştı.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.