Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz kararı ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları ile ABD-Çin devlet başkanları arasındaki beklenen görüşmenin öne çıktığı geçen haftada karışık seyretti. Gözler gelecek hafta Fed Başkanı Powell'ın konuşması ile ABD'nin büyüme verisine çevrildi.

Küresel pay piyasaları geçen haftaya Fed'in faiz indirimi yapacağına ilişkin yüksek beklentilerle pozitif başlarken, Fed Başkanı Jerome Powell'ın çarşamba günü enflasyon ile istihdama yönelik risklerin sürdüğüne işaret etmesi yatırımcıları temkinli bir duruş sergilemeye yönlendirdi.

Fed çarşamba günü beklentiler doğrultusunda politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına çekti. Ekonomik projeksiyonlarını da açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için yüzde 3,6'ya çekerken, bu tahmin 2025'te başka faiz indirimlerinin yapılabileceğinin sinyalini verdi.

Fed Başkanı Powell toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında, istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin artmasıyla birlikte risk dengesinin değiştiğini, bu doğrultuda daha nötr bir politika duruşuna doğru bir adım atmanın uygun olduğuna karar verdiklerini belirtti. Powell, "Kısa vadede, enflasyon riskleri yukarı yönlü, istihdam riskleri ise aşağı yönlü, bu zorlu bir durum." dedi.

Powell, toplantıda 50 baz puanlık bir indirim için ise yaygın bir destek olmadığını aktardı. İş gücü piyasasının zayıfladığını gördüklerini ifade eden Powell, daha fazla zayıflamasına gerek olmadığını ve bunu istemediklerini anlattı. Fed, Aralık 2024'ten bu yana ilk faiz indirimine gitmiş oldu.

Fed'in faiz oranına ilişkin ilave gevşeme beklentileri 2026 yılına da taşınırken, para piyasalarında bankanın gelecek yıl da 3 faiz indirimi yapacağı fiyatlanıyor.

Gelecek haftada Fed Başkanı Powell'ın konuşması, ABD'de ikinci çeyrek büyüme verileri ile kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi başta olmak üzere yoğun veri gündemi takip edilecek.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında beklenen görüşme gerçekleşti. ABD Başkanı Trump, Oval Ofis'te düzenlediği basın toplantısında, Çin Devlet Başkanı Şi ile yaptığı görüşmeyi değerlendirdi.

Trump, "Devlet Başkanı Şi ile harika bir görüşme yaptık ve TikTok anlaşmasını onayladık, şu anda süreç devam ediyor. Harika yatırımcılarımız var. Bu anlaşmanın tamamlanmasını sabırsızlıkla bekliyoruz." şeklinde konuştu.

TikTok'u satın alacak kişilerin ve şirketlerin Amerikalı olduğunu ve kontrolün tamamen kendilerinde olacağını dile getiren Trump, anlaşmanın tamamlanmasına ilişkin, "Anlaşmayı imzalamamız gerekiyor, sanırım bu bir formalite olabilir." yorumunu yaptı.

Şi ile Rusya-Ukrayna savaşı hakkında da konuştuklarını söyleyen Trump, Şi'nin de bu savaşın sona ermesini istediğini ve bu konuda kendilerine yardım edeceğine inandığını belirtti.

ABD Başkanı Trump, Çin Devlet Başkanı Şi ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin açıklamasında, TikTok anlaşmasının onaylanması dahil temel konularda büyük mesafe kat ettiklerini ve ekim ayı sonunda Güney Kore'de yapılacak Asya-Pasifik işbirliği (APEC) Zirvesi'nde Şi ile görüşeceğini belirtmişti.

Bu arada ABD ile Birleşik Krallık, bilim ve teknoloji alanında stratejik işbirliğini güçlendirmek amacıyla Teknoloji Refahı Anlaşması'na ilişkin mutabakat zaptı imzaladı.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, söz konusu muhtıranın yapay zeka, sivil nükleer enerji, füzyon ve kuantum teknolojileri gibi stratejik bilim ve teknoloji alanlarında karşılıklı işbirliğini sağlamayı amaçladığı belirtildi.

Başkan Trump, Yüksek Mahkeme'den, Fed Üyesi Lisa Cook'u görevden almasını engelleyen alt mahkeme kararının uygulanmasını durdurmasını talep etti.

Fed yetkililerinin açıklamaları da izlenirken, Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bankanın bu haftaki faiz indirimi kararını desteklediğini ve bu yıl için 2 indirim daha öngördüğünü belirtti. Kashkari, "İşsizlikte keskin bir artış riskinin, komitenin iş gücü piyasasını desteklemek için bazı adımlar atmasını gerektirdiğine inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.

ABD Başkanı Trump tarafından Fed Yönetim Kurulu üyeliğine yeni atanan ve bankanın son toplantısında 25 baz puanlık faiz indirimine tek karşı oyu kullanarak 50 baz puanlık faiz indirimi yapılmasından yana olan Stephen Miran ise tarifelerin enflasyonist bir etkisi olacağını öngörmediğini ifade etti.

Bu gelişmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında geçen hafta satıcılı seyir hakim olurken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,13 seviyesinde tamamladı.

Emtia tarafında ise altının ons fiyatı geçen hafta 3 bin 707,65 dolara çıkarak en yüksek seviyesini yukarı taşıdı. Ons altın haftayı yüzde 1,2 artışla 3 bin 685 dolarda tamamladı. Gümüşün ons fiyatı da haftayı yüzde 2,1 yükselişle 43,08 dolarda kapatırken, Brent petrolün varili ise yüzde 0,8 değer kaybıyla 66,1 dolarda haftayı tamamladı.

Dolar endeksi geçen hafta 96,2 seviyesine inerek son 3,5 yılın en düşük seviyesine geriledi. Endeks, haftayı yatay seyirle 97,6 seviyesinden kapattı.

New York borsası pozitif seyretti

New York borsasında geçen hafta alıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 1,22, Nasdaq endeksi yüzde 2,22 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,05 değer kazandı.

Kurumsal tarafta ABD'li çip üreticisi Nvidia, Intel ile yaptığı veri merkezi ve bilgisayar ürünlerini birlikte geliştirmeye yönelik işbirliği kapsamında şirkete 5 milyar dolar yatırım yapacağını açıkladı. Nvidia'nın hisseleri haftalık bazda yüzde 0,65 gerilerken, Intel'in hisseleri yüzde 22,8 yükseldi.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de perakende satışlar ağustosta yüzde 0,6 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti. Ülkede sanayi üretimi ise ağustosta azalış beklentilerinin aksine yüzde 0,1 artarken, ithalat ve ihracat fiyat endeksleri de ağustosta aylık bazda yüzde 0,3'er yükseldi.

Fed New York şubesinin açıkladığı imalat endeksi eylülde eksi 8,7 değerine indi.

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 13 Eylül ile biten haftada 231 bine inerek beklentilerin altında gerçekleşti.

Piyasa beklentisi, işsizlik maaşı başvuru sayısının bu dönemde 241 bin olması yönündeydi. İşsizlik maaşı başvuru sayılarına ilişkin önceki haftanın verisi 263 binden 264 bine revize edildi.

22 Eylül ile başlayacak haftada salı Fed Başkanı Powell'ın konuşması, cari denge, Richmond Fed sanayi endeksi, S&P Global imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, çarşamba yeni konut satışları, inşaat izinleri, perşembe büyüme, dayanıklı mal siparişleri, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, ikinci el konut satışları, cuma PCE fiyat endeksi ve Michigan tüketici güven endeksi verileri takip edilecek.

Avrupa borsaları Fransa hariç negatif seyretti

Avrupa borsaları geçen hafta Fransa hariç satış ağırlıklı seyrederken, geçen hafta İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini, piyasa beklentileri doğrultusunda yüzde 4'te sabit bıraktı.

BoE'den yapılan açıklamada, 7 üyesinden 5'inin politika faizini yüzde 4'te sabit tutma, 2'sinin 25 baz puan indirerek yüzde 3,75'e düşürme yönünde oy kullandığı belirtildi.

Analistler, enflasyon baskılarının devam etmesinin BoE'nin bundan sonraki faiz indirim beklentilerini olumsuz etkileyebileceğini belirtti.

Öte yandan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, dün, birliğin yeni ortaklıklarla ticaret ağını genişleteceğini, bu kapsamda Hindistan'la yıl sonuna kadar ticaret anlaşması yapmak istediklerini söyledi.

Öte yandan, geçen hafta Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Stanford Üniversitesi Hoover Enstitüsü ile ortaklaşa düzenlenen 10. ECB Yıllık Araştırma Konferansı'nın açılışında konuştu. Lagarede, Avrupa'nın şu anda Avrupa Komisyonu (AB) liderliğinde iddialı bir sadeleştirme gündemini uyguladığını belirterek, "Sadeleştirme, mutlaka deregülasyon anlamına gelmez. Daha etkili ve verimli bir denetim ve düzenleme çerçevesiyle dayanıklılığın korunması anlamına gelir." dedi.

Bölgede açıklanan verilere göre Avro Bölgesi'nde enflasyon ağustosta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2 arttı.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelere İsrail mallarına uygulanan ticari imtiyazların askıya alınmasını ve İsrail yetkililerine yaptırım uygulanmasını teklif etti.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), yoksul ülkelerin teknolojik olarak arayı kapatması halinde yapay zekanın 2040'a kadar küresel mal ve hizmet ticaretinin değerini yüzde 37 artırabileceğini öngördü.

Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,87, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,60 ve Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,23 gerilerken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,36 yükseldi.

Gelecek haftanın veri takviminde pazartesi Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi, salı Avro Bölgesi ve Almanya'da Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, çarşamba Almanya'da IFO iş ortamı güven endeksi verileri yer alıyor.

Asya borsaları karışık seyretti

Asya borsalarında geçen hafta karışık bir seyir hakimken, gözler gelecek hafta açıklanacak Japonya Merkez Bankası (BoJ) toplantı tutanakları ile Tokyo TÜFE verisine çevrildi.

Cuma günü BoJ, politika faizini beklentiler dahilinde yüzde 0,5'te sabit bıraktı. Karar 7'ye karşı 2 oyla alınırken, 2 üye faiz artırımına yönelik oy kullandı. Banka, Japonya ekonomisinin bazı zayıflıklar görülse de ılımlı bir şekilde toparlandığını belirtti.

Banka, piyasaya yılda 330 milyar yenlik borsa yatırım fonu (ETF) satacağını duyurdu. Bu gelişmelerle dolar/yen paritesi yüzde 0,3 azalışla 147,5 seviyesinde seyrediyor.

Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Fed politika faizini 25 baz puan indirmesinin ardından dolara bağlı kur rejimi nedeniyle gösterge faizinde aynı oranda kesintiye gitti.

Öte yandan cuma günü açıklanan veriler Japonya'da enflasyonun yavaşladığını ortaya koydu. Ülkede, ağustos ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 2,7, çekirdek enflasyonda yüzde 2,7 artarak beklentilerin altında gerçekleşti.

Ülkede, temmuz ayına ilişkin TÜFE yıllık 3,1, çekirdek TÜFE de yıllık yüzde 3,1 artmıştı.

Öte yandan, geçen hafta Çin'in en büyük yarı iletken üreticisi Uluslararası Yarı İletken İmalat Şirketi (SMIC), yerli üretim gelişmiş çip ekipmanlarıyla test sürecine başladığını duyurdu. Haber akışının ardından SMIC hisseleri haftalık bazda yüzde 11'in üzerinde değer kazandı.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,59, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,46 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,62 yükselirken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,30 geriledi.

Gelecek hafta perşembe günü Japonya Merkez Bankası (BoJ) toplantı tutanakları, cuma Japonya'da Tokyo TÜFE takip edilecek.

Salı günü Japonya'da piyasalar tatil nedeniyle kapalı olacak.

Yurt içinde PPK toplantı özeti takip edildi

Yurt içinde geçen hafta alış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 8,89 artışla 11.294,48 puandan kapandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun (PPK) 11 Eylül'deki toplantısına ilişkin özet yayımlandı. Özette, "Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu göstermektedir." ifadesine yer verildi.

Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları ile küresel gelişmelerin dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiğine işaret edilen özette, "Gıda fiyatları ile ataleti yüksek hizmet kalemleri enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskıları canlı tutmaktadır." denildi. Ayrıca özette, öncü verilere göre eylül ayında tüketici enflasyonu üzerinde hizmet ile gıda fiyat gelişmelerinin öne çıktığı aktarıldı.

TCMB, kredi kartları işlemlerinde uygulanan faiz oranlarında indirim yaptı. Buna göre, kredi kartı nakit çekim ve kredili mevduat hesap faizlerinde 25 baz puan indirim yapıldı. Değişiklik kapsamında hesaplanan oranlar 24 Eylül 2025’te TCMB tarafından ilan edilecek ve 1 Ekim 2025'ten itibaren uygulanacak.

Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 41,3860'tan tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde pazartesi tüketici güven endeksi, çarşamba reel kesim güven endeksi, kapasite kullanımı takip edilecek.