Bakü'de ADA Üniversitesinde düzenlenen "Karabağ: 30 yıl sonra geri dönüş. Kazanımlar ve zorluklar" toplantısında konuşan Aliyev, ABD ile diyalogda son dönemde yaşanan gerginliğin Bakü'den kaynaklanmadığını, sorunun sebebinin bilinmediğini söyledi.

İlham Aliyev, Azerbaycan-Ermenistan diyaloğunun son yıllarda ABD, AB ve Rusya eksenli sürdürüldüğünü hatırlatarak "Şu an Bakü'de bulunan ABD'nin Avrupa ve Avrasya'dan Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı James O'Brien, ülkemize yönelik bazı suçlamalarda bulundu. ABD yönetimi de ilk kez Azerbaycan’ın üst düzey yetkililerinin ziyaretlerini engelleyeceğini duyurdu. Önceleri stratejik boyutta seyreden diyaloğumuz, şu anki ABD yönetimi yüzünden asgari düzeye indi. Bunun sebebini açıkçası bilmiyoruz." ifadelerini kullandı.

ABD'den yapılan "Azerbaycan'la ilişkiler eskisi gibi olmayacak" açıklamalarını anımsatan Cumhurbaşkanı Aliyev, "Peki o zaman ABD, Bakü ve Erivan'a yeni barış görüşmesi önerirse Azerbaycan Dışişleri Bakanı bu diyaloga nasıl katılacak? Ziyaret engellenecek mi? Demek ki Washington, Güney Kafkasya’da arabulucu vasfını kaybediyor. James O'Brien ile bugünkü görüşmemizde, 'İlişkiler normale dönüyor' ifadesi bekliyoruz. Aksi durumda, barış masasında aracı olarak sadece Brüksel ve Moskova kalacak." değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa Birliği (AB) ile ilişkiler konusuna da değinen Azerbaycan Cumhurbaşkanı, AB üyeliğinin Bakü için siyasi bir amaç olmadığını söyledi.

Aliyev, "Dış politikamız AB üyeliğini amaçlamıyor. Azerbaycan bu konuda çok pragmatik bir tutum sergiliyor. Çünkü AB'nin bizleri hiçbir zaman üye olarak almayacağını iyi biliyoruz. Bunun sebepleri de bellidir." dedi.

Azerbaycan'ın sanal değil, gerçek bir dünyanın parçası olduğunu vurgulayan Aliyev, "Azerbaycan neden alınmayacağı kapıyı çalsın? Neden ev sahibini rahatsız edelim ve bir nevi kendimizi utandıralım ki? Bu amacı edinmeden, ilişkileri geliştirme rotasını seçtik." diye konuştu.

AP'nin Azerbaycan karşıtı tutum sergilediğini belirten Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, şunları kaydetti:

"AB Komisyonu ile görüşmelerde Avrupa’ya doğal gaz ihracatı ile ticaretin boyutu ve yatırımların artırılmasını görüşüyoruz. Oysa AP, sorumsuz insanlar topluluğuna benzemeye başladı. Hatta orada bazıları tam bir manyak gibi davranarak Azerbaycan karşıtı açıklamalarda adeta normal psikolojinin sınırlarını zorluyorlar. Şu an azami düzeyde diplomatik ifadeler kullanmaya çalışıyorum."

AP'de 10'dan fazla Azerbaycan karşıtı belgenin onaylandığını belirten Aliyev, "Aslında sayıları hiç önemli değil. Üzücü bir durum. Aslında AB'nin tüm üyeleri böyle bir tutum içinde değiller." ifadelerini kullandı.

İlham Aliyev, Fransa ve Hindistan'ın Ermenistan'a silah satarak, ateşe körükle gittiklerini belirterek "Ermenistan söz konusu silahlarla Karabağ'ı tekrar işgal edebileceğini düşünebilir. Ben, şu an silahların kalitesinden konuşmuyorum bile. Ancak Ermeni ordusu en modern silahlarla donatılsa bile savaşı kazananın insanlar ve onların ruhu olduğunu unutmamalılar. Ermenistan 2. Karabağ Savaşı döneminde 12 bin asker kaçağının olduğunu duyurmuştu. Yani onlar Azerbaycan karşısında duramazlar." değerlendirmesini yaptı.

Aliyev, Azerbaycan-Ermenistan barış sürecini değerlendirdi

Öte yandan Aliyev, Ermenistan ile yürütülen barış sürecinde bir belge üzerinde anlaşılması gerektiğini belirterek, "Somut sonuçlar için diyaloga hazırız." dedi.

Bakü'deki ADA Üniversitesinde düzenlenen "Karabağ: 30 sene sonra geri dönüş. Kazanımlar ve zorluklar" konulu toplantıda konuşan Aliyev, Azerbaycan'ın Ermenistan'da yaşanan gelişmelerden haberdar olduğunu ve bu yüzden "rövanştan vazgeçme konusunda Erivan'dan net garanti" beklediklerini kaydetti.

Aliyev, "Bizler, bir daha Ermenistan'la savaşın yaşanmamasını istiyoruz. Ermenistan rövanş peşinde olmayacağını teyit etmeli. Erivan tarihe geçen 'Dağlık Karabağ' mevzusunu unutmalı ve sınırlarını belirlenmesi sürecini başlatmalıdır." dedi.

Erivan yönetiminin Bakü'nün barış önerilerine yanıt için 2 ay süre harcadığını, barış sürecini uzatan tarafın Azerbaycan değil, Ermenistan olduğunu, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığının Ermenistan'dan gelen yanıtı incelediğini ve zamanında yanıt vereceğini ifade eden Aliyev, şunları kaydetti:

"Brüksel'de yapılması planlanan üçlü barış görüşmesinden ise net sonuçlar bekliyoruz. Bugüne kadar bu tür beş görüşmenin gerçekleştiği düşünülürse, artık Azerbaycan, Ermenistan ve AB'nin bir belge üzerinde anlaşması gerektiğini düşünüyorum. Somut sonuçlar için diyaloğa hazırlanıyoruz."

Ermenistan'ın 10 Kasım 2020 tarihli üçlü bildiriye aykırı davranarak, bölgedeki ulaştırma koridorlarının canlandırılmasına yönelik sorumluluktan kaçındığını söyleyen Aliyev, bu bildirinin 9. maddesinin Nahçivan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan'ın diğer bölgelerini birleştiren kara yolu ve demir yolu bağlantısının sağlanmasını öngördüğünü hatırlattı.

Ayrıca Ermenistan'ın bu tutumu karşısında Nahçivan'la bağlantı için İran ile uzlaşıya varıldığını aktaran Aliyev, "Sınırdaki Ağbent köyünde Araz Nehri üzerinde bir kara yolu köprüsü inşaatı sürüyor. Daha sonra demir yolu köprüsü de yapılacak. Bu durumda tek kaybeden Ermenistan'dır. Azerbaycan ise Türkiye ile yeni uluslararası ticaret bağlantısı oluşturmakta kararlı." şeklinde konuştu.

Aliyev, Erivan'ın önündeki 2 seçenekten birinin Ermenistan'ın kendi kaynakları veya AB ödeneği ile derhal kendi topraklarının 42 kilometrelik kısmında bir demir yolu bağlantısını inşa etmek ve bölgede taşımacılık için herhangi gümrük ödemesi istememek ve sınır denetimi yapmamak; ikinci seçeneğin ise Ermenistan'ın kendini izolasyon politikasını sürdürmek olduğunu ifade etti.

Aliyev, Karabağ'dan ayrılan Ermenilerle ilgili "Karabağ bölgesini terk eden Ermeniler evlerine geri dönebilir. Bu evleri güvenli şekilde koruyoruz. Ermenistan yönetimi de zamanında bu ülkeyi (Ermenistan'ı) terk etmek zorunda kalan yüz binlerce Azerbaycanlı için aynı tutumu sergilemeli. Ermenistan'a dönmek isteyenlerin kayıt işlemleri için online site oluşturulmalı, menkulleri korunmalı. Bu iki halkın barışı için temel oluşturur." ifadelerini kullandı.

Ermenistan'ın iyi komşuluk ve destekte bulunma becerisini gösterirse, devlet egemenliğini koruyacağını, Erivan yönetiminin kaotik davranarak sürekli farklı kutuplara yaklaştığını ancak bu yaklaşımların yanlış olduğunu söyleyen Aliyev, "Sadece yeni 'büyük kardeş' edinecekler. Yenisinin, eskisinden daha iyi olacağı da şüphe altında. Zaten yenisi bölgeden çok uzakta ve aslında kendi siyasi amaçlarının peşindedir. Ermenistan kendi siyasi iradesini ortaya koymalı. Bu barış için ön koşuldur." şeklinde konuştu.