TBMM'de "Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi" başladı

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'un himayelerinde düzenlenen "Veriden Karara Ulusal Yapay Zeka Zirvesi"nin açılışı, Meclis Tören Salonu'nda gerçekleştirildi.

Programın açılışında konuşan TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu Başkanı ve AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez, yapay zekanın bugün bir seçenek değil, küresel ölçekte ekonomik rekabetin, ulusal güvenliğin, eğitim politikalarının, hukuki normların ve etik ilkelerin merkezine yerleşmiş bir zorunluluk olduğuna işaret etti.

Dönmez, bu teknolojinin sadece makineleri değil; kurumları, meslekleri, davranış biçimlerini ve hatta değer sistemlerini dönüştürme kabiliyetine sahip olduğunu belirterek, "Dolayısıyla bu zirve, sadece bir teknoloji buluşması olmayıp, aynı zamanda bir gelecek inşası çağrısıdır." diye konuştu.

TBMM'nin, bu dönüşümün gerisinde değil, önünde olma kararlılığıyla hareket ettiğini kaydeden Dönmez, zirvenin de bu çabanın somut bir yansıması olduğunu vurguladı. Dönmez, "Amacımız, Türkiye'nin yapay zeka alanındaki potansiyelini ortaya koymak; kamu, özel sektör, akademi ve sivil toplumu aynı masada buluşturarak ortak bir vizyon geliştirmek, bu vizyonun gerçekleşmesine yönelik fikirleri ortaya çıkarmaktır." ifadesini kullandı.

Yapay zekayı yalnızca bir verimlilik aracı olarak değil, aynı zamanda bir sorumluluk alanı olarak görmenin zorunluluğuna dikkati çeken Dönmez, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yapay zeka sadece büyük şirketlerin, belli ülkelerin veya belli meslek gruplarının alanı olmayacak kadar büyük. Bu teknoloji, öğretmenlerin sınıfına, doktorların hastanesine, çiftçilerin tarlasına, gençlerin hayallerine dokunmalıdır. Biz, bu dönüşümün hiçbir bireyi dışarıda bırakmaması için politikalar geliştirmek zorundayız. Yapay zeka kaynaklı riskleri önlemek adına etik standartları belirlemek, doğru regülasyonları ve yönetişim mekanizmalarını oluşturmak da ayrıca görevimiz olmalıdır. Bizler TBMM olarak yasama organı sorumluluğumuzun bilinciyle, bu kapsamlı ve çok boyutlu dönüşüm sürecini sadece izleyen değil; yön veren, düzenleyen ve dengeleyen bir irade ortaya koymak arzusundayız. Bu çerçevede işbirliğine açık, ulusal stratejilere duyarlı, insanı merkeze alan, üretimi ve inovasyonu önceleyen her çabaya tam destek vermeye devam edeceğiz."

"Her alanda kararlı adımlar atmalıyız"

Türkiye'nin, küresel yapay zeka endekslerinde henüz arzu ettikleri yerde olmadığını ifade eden Dönmez, bu alanda ilk 20 içinde yer almanın hedeflenmesi gerektiğini vurguladı.

Dönmez, bunun sadece bir prestij meselesi değil, aynı zamanda rekabet gücü, stratejik bağımsızlık ve gelecek vizyonu meselesi olduğuna dikkati çekerek, "İşte bu nedenle yapay zeka politikalarımızı ulusal ölçekte daha kararlı, daha bütüncül ve daha ileri görüşlü bir yaklaşımla ele almalı, AR-GE'den eğitime, yatırım ortamından hukuki altyapıya kadar her alanda kararlı adımlar atmalıyız." dedi.

TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu'nun çalışmalarına ilişkin Dönmez, komisyonun, alanında uzman kamu/özel sektör temsilcileri, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları olmak üzere yüzlerce kişiyle bağlantı kurduğunu anlattı.

Alınan her görüşün, sunulan her önerinin Türkiye'nin yapay zeka vizyonuna katkı sunma hedefiyle şekillendiğini aktaran Dönmez, "Şimdi, tüm bu çalışmaların çıktıları, titizlikle hazırlanacak olan komisyon raporumuzda somutlaşacak. Bu rapor, yalnızca bir sonuç değil, aynı zamanda Türkiye'nin teknolojiyle kurduğu ilişkinin yönünü belirleyecek güçlü bir yol haritası olacak." şeklinde konuştu.

Komisyon üyeleri olarak hem bilimsel araştırmaları hem de toplumsal beklentileri dikkate alarak kapsamlı politika önerileri geliştireceklerini bildiren Dönmez, bunun yanında vatandaşların da yapay zeka teknolojileri hakkında bilinçlenmesini, bu teknolojileri günlük yaşamlarına kolay ve sağlıklı biçimde entegre etmelerini hedeflediklerini söyledi.

Komisyon üyeleriyle süreç sonunda bir rapor oluşturulacağına değinen Dönmez, "Bu rapor ülkemizde yapay zeka alanında yürütülen çalışmaları konsolide edeceği gibi, bundan sonraki süreçte atılacak adımlar konusunda yol gösterici olan, ülkemiz açısından yapay zekaya dair vizyon ortaya koyan ve bu vizyona ülkemizi taşıyacak misyonu ve politika adımlarını belirleyen stratejik bir doküman olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Dönmez, Zirve'nin düzenlenmesinde emeği geçen tüm kurumlara, destek veren paydaşlara, katkı sunacak konuşmacılara ve katılımcılara teşekkür etti.

Programa, TBMM Başkanı Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, TBMM Genel Sekreteri Talip Uzun, AK Parti Grup başkanvekilleri, milletvekilleri, rektörler, bürokratlar ve davetliler katıldı.

"Yapay Zeka ve Siyaset" oturumu düzenlendi 

Zirve kapsamında "Yapay Zeka ve Siyaset" oturumu yapıldı.

TBMM Tören Salonu'nda düzenlenen, Yapay Zeka ve Siyaset oturumunun moderatörlüğünü TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu Başkanı ve AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez yaptı.

Oturumda konuşan AK Parti Bilgi ve İletişim Teknolojileri Başkanı ve Ankara Milletvekili Ömer İleri, partisinin kurulduğu günden bu yana teknolojiyi etkin olarak kullandığını anlattı.

Teknolojinin tasarım aşamasında doğru şekillenmesi gerektiğini belirten İleri, "Çünkü teknolojik tasarılar günün sonunda kendi kullanım kültürlerini oluşturuyor. Bu kullanım kültürleri de doğal olarak toplumu etkiliyor." dedi.

Milli Teknoloji Hamlesi şemsiyesi altında ciddi çalışmaların yürütüldüğünü dile getiren İleri, "Türkiye sadece teknoloji üreten, ürün geliştiren bir ülke olmakla kalmayacak, Türkiye, kendi kavramlarını üretecek. Türkiye, kendi ürün tanımlarını, iş modellerini ortaya koyacak. İddiamız budur. Özellikle savunma sanayisinde ortaya konan yeni kavramlar ve yeni doktrinler bu istikamete yürüdüğümüzü gösteriyor." diye konuştu.

AK Parti'nin yapay zeka konusunda 3 temel önceliği takip ettiğini aktaran İleri, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yapay zeka belki insanın yerini almayacak ancak yapay zeka yaygın kullanıma girecek. Dolayısıyla yapay zekayı kullanabilenler, kullanamayanların yerini alacak. Biz, bunu görüyoruz. Dolayısıyla parti olarak diyoruz ki 'bir taraftan bizler yapay zekayı kendi parti süreçlerimizde, kendi siyasetimizde etkin bir şekilde kullanacağız, diğer taraftan Türkiye'mizi bizi bu tekno kutuplu dünyada daha da üst sıralara taşımak, iddia sahibi ülkelerden biri yapmak noktasında çalışmaya devam edeceğiz. Bunun da ötesinde daha adil bir dünya bakışımız doğrultusunda, daha adil teknolojiler üretmek noktasında seferber olacağız. Kendi teknoloji kültürümüzü oluşturacağız ve bu istikamette ilerleyeceğiz. Nitekim ortaya koyduğumuz her politika belgesinde bu önceliklerin altını çiziyoruz."

- "Seçilmek için algoritmaların neyi öne çıkardığı ile ilgili bazı problemlerimiz olacak"

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülşah Deniz Atalar da TBMM çatısı altında yapay zeka ile ilgili bir araştırma komisyonunun bulunmasını çok önemli bulduklarını söyledi.

Yapay zekanın modern demokrasinin temel kaynaklarını tehdit etme potansiyeline sahip bir teknoloji olduğunu söyleyen Atalar, "Yapay zeka, demokrasiyi öngörülemez bir hızla dönüştürüyor ve sabit kurumsal yapılarımızla uyumsuz hale getiriyor çünkü bildiğimiz gibi teknoloji çok hızlı ilerliyor ama hukuk ve yasama onu çok hızlı takip edemiyor ve toplumun dönüşümü de dijital okuryazarlık seviyesinin düşük olması sebebiyle çok hızlı olmuyor. O yüzden öngörülemez hızda bir dönüşüm söz konusu." değerlendirmesinde bulundu.

Yapay zekanın siyasete etkisi konusunda denetleme sistemlerinin geliştirilmesi gerektiğini söyleyen Atalar, "Yapay zekanın gelişiyor olması tabii ki hepimiz için önemli ama siyaset alanında şunu mutlaka söylemek lazım, artık bizim seçilmek için ne söylediğimiz değil, seçilmek için algoritmaların neyi öne çıkardığı ile ilgili bazı problemlerimiz olacak." ifadesini kullandı.

Partisinin, 31 Mart 2024'teki Mahalli İdareler Genel Seçimleri'nde yapay zeka modellerinden yararlandığını aktaran Atalar, "O yüzden teknolojiyi hem kullanan ama aynı zamanda kullanırken de gerçekten insan haklarına, insan temelli karar alma süreçlerine saygılı olması gereken bir yapay zekanın taraftarıyız." dedi.

"Türkiye'de başarılı yapay zeka uygulamaları bulunuyor"

MHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, yapay zekanın ülkelerin büyük bütçeler ayırdığı bir alan haline geldiğini ve birçok ülkenin "ulusal yapay zeka stratejisini" ilan ettiğini hatırlattı.

Türkiye'de de savunma sanayisi, sağlık, tarım, iletişim, finans, oyun ve hizmet sektörleri başta olmak üzere başarılı yapay zeka uygulamalarının bulunduğunu kaydeden Aksu, "Bu anlamda, sabahki oturumda Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızın ifade ettiği gibi, bir ulusal strateji hazırlık çalışmalarının devam ettiğini duymuş olmaktan da memnuniyet duyduğumuzu ifade etmek isterim." görüşünü paylaştı.

Yapay zeka konusuna, "dijital egemenlik", "ahlak" ve "stratejik bakış" ilkeleriyle yaklaşmanın doğru olacağını belirten Aksu, küresel yarışta geri kalmamak için kısa vadede pratik ve etkili stratejilerin geliştirilebileceğini dile getirdi.

Yapay zeka teknolojilerinde öncü olan ülkelerde, bu konuda çalışan birçok Türk olduğunu ve hepsinin ülkesine hizmet etmek istediğini anlatan Aksu, "Bazı ülkelerde yapay zeka enstitüleri kurmak suretiyle, sektörde çalışan Türklerle Türkiye arasında beyin köprüleri kurulması hayati önemde olacaktır." diye konuştu.

Dijital okuryazarlığı artırma vurgusu

İYİ Parti Türk Dünyası ve Yurt Dışı Teşkilatlanma Başkanı ve Adana Milletvekili Ayyüce Türkeş, yapay zeka ile insanı rakip olarak görmeyi doğru bulmadıklarını, yapay zekanın insanın gücüne güç katacak teknoloji olduğunu belirtti.

Türkeş, yapay zekanın insanın kontrolü altında olmasının gerekliliğine dikkati çekerek, "Evet yapay zeka her gün öğreniyor, gelişiyor, daha çok veriye ulaşıyor ama yapay zekayı kullanarak biz de gelecek nesillerimiz de daha çok gelişecek, daha farklı bir beyin yapısıyla dünyaya gelecek, her şeyi daha farklı görecek." yorumunda bulundu.

Önemli olanın yapay zeka teknolojisini iyi kullanmak ve bu teknolojinin iyi kullanılabileceği ortamların yaratılması olduğunu vurgulayan Türkeş, "Yasal düzenlemeler tabii ki önemli ama şu anda dünyadaki uygulamalarda da görüyoruz ki teknoloji, yasal düzenlemelerden de daha önce gidiyor. Bizim burada ülke olarak öncelememiz gereken şey 'Dijital okuryazarlığı nasıl artırabiliriz?' olmalı." dedi.

Siyasetin yapay zekadan kaçmasının mümkün olmadığını da kaydeden Türkeş, "Siyasi partiler de siyasetin vazgeçilmez unsurları. O yüzden nasıl ticari kurumlar, şirketler teknoloji geliştirmek ve yapay zekayı takip etmek zorunda kalıyorsa siyasi partiler de bunu yapmak zorunda veya yapmak zorunda kalacak." görüşüne yer verdi.

Yeni Yol Partisi Genel Başkan Yardımcı Ahmet Selim Çalışkan da yapay zekanın siyasette nasıl kullanılabileceğine dair bir sunum yaptı.

Ayrıca, panelde, katılımcılar da "BİP mobil uygulaması" üzerinden panelistlere sorular yöneltti ve anketlere katıldı.