İsrail'in BM Daimi Temsilcisi Danny Danon, düzenlediği basın toplantısında UNRWA ile iletişimi 2 gün içinde keseceklerini belirtti.

Danon, UNRWA'dan işgal altındaki Doğu Kudüs'teki faaliyetlerini durdurması ve yerleşkelerini de 48 saat içinde boşaltmasını istedi.

İsrail Meclisi, Ekim 2024'te UNRWA'nın işgal altındaki Doğu Kudüs'ün yanı sıra İsrail'deki faaliyetlerine son verilmesini öngören yasa tasarısını kabul etmişti.

Kabul edilen bu yasa 30 Ocak'ta yürürlüğe girecek.

UNRWA'nın işlevi ve İsrail'in iddiaları

BM üyesi devletlerin gönüllü katkılarıyla finanse edilen UNRWA, faaliyetlerine başladığı 1950'den bu yana Filistinli mültecilere gıda, sağlık, eğitim, barınma gibi insani yardımları sağlayan ana kuruluş konumunda bulunuyor.

Ajans bugün 5,9 milyon Filistinli mülteciye destek sağlıyor.

UNRWA, 75 yıldır Filistinlilerin yaralarını sarmaya çalışırken, bu süreçte tesisleri defalarca İsrail tarafından vuruldu, tonlarca gıda ve ilaç yok edildi.

İsrail yönetimi, 7 Ekim 2023'te Gazze Şeridi'ne saldırılarının başlamasıyla eş zamanlı şekilde UNRWA'ya karşı karalama kampanyası başlatmış, sadece Gazze'de 12 bin çalışanı bulunan UNRWA'nın 14 çalışanının "7 Ekim saldırılarına katıldığı" iddiasıyla Ajansın kapatılması gerektiğini savunuyor.

UNRWA'nın yasaklanmasını hedefleyen yasa tasarısı 28 Ekim’de İsrail Meclisi'nden (Knesset) geçirilmişti.​​​​​​​

UNRWA Genel Komiseri Lazzarini: Ajansın operasyonlarının kısıtlanması ateşkesi baltalar

BM Güvenlik Konseyi'nde, İsrail Meclisi'nde kabul edilen Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansına (UNRWA) ilişkin yasalara ve Ajansın geleceğine ilişkin oturum düzenlendi.

Burada üye ülkeleri bilgilendiren Lazzarini, UNRWA'nın Gazze'deki en büyük BM varlığı olarak 13 bin personel ve 300 tesisiyle faaliyet gösterdiğine dikkati çekti.

Ajansın harap olmuş bir nüfusa destek sağlamak ve ateşkesi sürdürmek açısından kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Lazzarini, "Ancak İsrail Meclisi'nde kabul edilen yasaların yürürlüğe girmesiyle, 2 gün içinde işgal altındaki Filistin topraklarındaki operasyonlarımız felç olacak. Milyonlarca Filistinlinin kaderi, ateşkes ve kalıcı barış ile güvenlik sağlayacak siyasi çözüm umutları tehlike altında." diye konuştu.

Lazzarini, Filistinlilerin hayatları boyunca tanıdıkları ve güvendikleri UNRWA gibi kurumlara yöneldiğine işaret ederek, "Bu süreçte Ajansın operasyonlarının kısıtlanması ateşkesi baltalar, Gazze'nin toparlanma ve siyasi geçiş sürecini sabote eder." ifadesini kullandı.

İsrail yasalarının tam olarak uygulanmasının Gazze'de felakete yol açacağı uyarısında bulunan Lazzarini, Ajansın operasyonlarının hedef alınmasının uluslararası insani müdahaleyi tehlikeye atacağını ve insani yardımların ciddi şekilde artırılması gereken bir zamanda BM'nin kapasitesini zayıflatacağını vurguladı.

Lazzarini, bu durumun milyonlarca Filistinlinin zaten felaket boyutundaki yaşam koşullarını daha da kötüleştireceğini ifade etti.

"UNRWA, başka bir kuruluş tarafından ikame edilemez"

İsrail hükümetinin UNRWA'nın bazı hizmetlerinin başka kurumlara devredilebileceğini öne sürdüğünü anımsatan Lazzarini, "Ajansın tüm bir nüfusa yönelik kamusal hizmet sunma yetkisi benzersizdir ve başka bir kuruluş tarafından ikame edilemez." dedi.

Lazzarini, yasanın sadece UNRWA'nın operasyonlarına ciddi kısıtlamalar getirmediğini, aynı zamanda "uluslararası hukukla alay" ettiğini dile getirerek, kendilerinin kalabildikleri kadar kalacaklarına ve hizmet sunmaya devam edeceklerine dikkati çekti.

"Önümüzde net bir tercih var." diyen Lazzarini, ya UNRWA'nın yasa nedeniyle çöküşüne izin verileceğini ya da Ajansın yetkisini, kademeli olarak bir siyasi süreç çerçevesinde tamamlamasına olanak tanınacağını söyledi.

Lazzarini, Gazze'deki insani yardımların yarısının, gıda ve tıbbi danışmanlık dahil olmak üzere şu anda UNRWA tarafından sağlandığını belirterek, "Filistinliler, UNRWA'yı tanıyor ve ona güveniyor. Bu durum, şiddetin izlerini taşıyan Batı Şeria için de geçerli." diye konuştu.

Yasanın uygulanmasına karşı çıkmanın hem UNRWA personeli hem de hizmetlerinin devamlılığı açısından önemli olduğunu kaydeden Lazzarini, aynı zamanda ateşkesin başarıya ulaşmasında da hayati öneme sahip olduğunu yineledi.

"Uluslararası hukukun ilkeleri tamamen ihlal edildi"

Norveç Mülteci Konseyi (NRC) Genel Sekreteri Jan Egeland da Gazze'de gördüklerinin uzun yıllar savaşın sürdüğü Suriye'deki görüntüleri anımsattığını belirtti.

Suriye'de uluslararası insancıl hukuk ihlalinin herkes tarafından kınandığını dile getiren Egeland, Gazze'de sadece enkazın temizlenmesinin bile 21 yıl sürebileceğine işaret etti.

Egeland, "Önümüzdeki 20 yıl boyunca çocuklar, enkaz, molozlar ve sayısız patlamamış bomba nedeniyle oynayacak bir yer bulamayacak. Orantılılık, ayrım ve askeri gereklilik gibi uluslararası hukukun evrensel olarak kabul edilen ilkeleri tamamen ihlal edilmiştir." ifadesini kullandı.

Diğer taraftan sahadaki insani yardım gruplarının 15 ay boyunca ciddi engellemelere rağmen çalışmalarını artırmak için çaresizce çabaladığını söyleyen Egeland, insani müdahalenin başarıya ulaşması için 4 temel ihtiyaç olduğunu belirtti.

Egeland, bu ihtiyaçları tam ve sınırsız erişim, güvenlik ve koruma, koordinasyon ve denetim ile mali ve operasyonel destek olarak sıraladı.

Gazze'deki ateşkesin kırılgan doğası ve Batı Şeria'da şiddetin artma ihtimaline dikkati çeken Egeland, "BM Güvenlik Konseyi'nin, uluslararası hukuk ve BM Genel Kurulu kararları doğrultusunda Filistin meselesine barışçıl bir çözüm bulunması için tüm enerjisini bu hedefe yönlendirmesi gerekmektedir." dedi.