Anadolu Ajansının (AA) "Korelerin birleşme umutları, Kore Yarımadası'nda Yeni Başlangıç Mümkün Mü?" konulu iki bölümlük dosya haberinin ikinci kısmında, Güney Kore Devlet Başkanı Lee'nin göreve gelmesinin ardından Kore Yarımadası'nda yaşanan değişim ele alındı.

• Kore Yarımadası yarım asırdır normalleşmeye çalışırken, yeni nesil birleşme heyecanını yitirmiş durumda

25 Haziran 1950'de Kuzey Kore'nin Güney Kore'yi işgal etmesiyle Kore Savaşı patlak verdi. Üç yıl süren çatışmaların ardından, 27 Temmuz 1953'te bir ateşkes anlaşması imzalanarak savaş sona erdi.

Ancak aradan geçen onca yıla ve çeşitli diplomatik girişimlere rağmen taraflar arasında kalıcı bir barış anlaşması sağlanamadı.

Öte yandan Güney Kore'nin bu yıl göreve gelen Devlet Başkanı Lee, göreve başladığı günden bu yana Kuzey Kore ile ilişkileri normalleştirmeye yönelik mesajlar veriyor.

Lee, "Güvenliğin en sağlam yolu, savaşmak zorunda kalınmayacak bir devlet kurmak yani barışı inşa etmektir." ifadesiyle diplomatik çözüm arzusunu vurguluyor.

Güney Kore Devlet Başkanının açıklamalarının ardından Kuzey Kore'nin sınır bölgesindeki hoparlörlerden Güney'e yönelik propaganda yayınları askıya alındı.

Bu adım, "Taraflar arasında tansiyon düşüyor mu?" sorusunu akıllara getirdi.

King's College London Uluslararası İlişkiler Profesörü Ramon Pacheco Pardo ve Kore Üniversitesi Asya Araştırmaları Enstitüsünden Prof. Dr. Key-young Son, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Pardo, Lee'nin Kuzey Kore ile ikili ilişkileri "yapıcı" şekilde ilerletmek istediği görüşünde olduğunu söyledi.

Kuzey Kore ve Rusya arasındaki yakın ilişkilerin de "normalleşme" sürecinde etkili olacağını belirten Pardo, bu nedenle Güney Kore'nin Pyongyang'a yaklaşırken çok "temkinli" olacağını ifade etti.

İki ülke arasında propaganda yayınları kesildi

Güney Kore Devlet Başkanı Lee'nin başa gelmesinin ardından Seul yönetimi, hoparlörlerle "propaganda" faaliyetini durdurdu. Kısa bir süre sonra ise Kuzey Kore de aynı şekilde yanıt verdi.

Yıllar boyunca, karşılıklı propaganda yayınlarının aralıklı olarak kesilip yeniden başlatıldığını ancak bu gelişmenin iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak için önemli bir adım olduğunu kaydeden Pardo, şu ifadeleri kullandı:

"Güney Kore'nin Pyongyang yönetimini müzakere masasına oturtmak için propaganda yayınlarını kesmekten daha fazlasına ihtiyacı var."

Öte yandan Pardo, bu durumu iki ülke arasında "normalleşme" sinyali olarak yorumlamak için çok erken olduğunu belirtti.

Pardo, "Nihayetinde Koreler arası diyaloğun er ya da geç gerçekleşeceğine inanıyorum." diyerek bu sürecin Kuzey Kore'ye de fayda sağlayacağına işaret etti.

İki tarafın da propaganda yayınlarının durması gibi jestlerinin olduğunun altını çizen Key-young Son ise taraflar arasında diyaloğun yeniden başlayıp başlamayacağı ya da geniş çaplı normalleşme adımlarının atılıp atılmayacağı konusunun belirsizliğini koruduğunu vurguladı.

Lee'nin yaklaşımları seleflerine göre daha ölçülü olabilir

Daha önceki Güney Kore başkanlarıyla kıyaslandığında, Lee'nin Kuzey Kore'ye tavrının daha pratik ve ölçülü olabileceğini söyleyen Key-young Son, "(Lee'nin) Siyasi geçmişi, büyük sembolik girişimlerden ziyade somut ve aşamalı ilerlemelere odaklandığını gösteriyor." dedi.

Ancak son jestlerin gerçekçi bir şekilde resmi diyaloğun yeniden başlamasına veya daha geniş çaplı normalleşme adımlarına yol açıp açmayacağı belirsizliğini koruyor.

Anlamlı bir politika değişimi Kuzey Kore'nin tavrına bağlı

Key-young Son, Devlet Başkanı Lee'nin, Kuzey'e yönelik sinyallerinin, ülkenin stratejik duruşunda köklü bir değişime sebep olmayacağına işaret ederek Lee'nin tavırlarının ideolojik bir değişimden çok pragmatizm temelli ve "koşullu" olduğu görüşünü paylaştı.

Lee'nin tek taraflı bir iletişim niyetinde olmadığını açıkça ortaya koyduğunu savunan Key-young, "Pyongyang yönetimi, Kore Yarımadası'nda tansiyonu ciddi şekilde artırmadığı sürece, Seul yönetiminin herhangi bir anlaşma yapmak için acele ettiğini göreceğimizi sanmıyorum." ifadesini kullandı.

Key-young Son, "(Lee'nin yaklaşımının) Anlamlı bir politika değişimine evrilmesi, büyük oranda Pyongyang yönetiminin vereceği cevaba dayanıyor." diye konuştu.

İkili ilişkilerde dış baskılar da büyük rol oynuyor

Öte yandan Key-young Son, diyaloğun yeniden tesisi için, tarafların birbirlerine yaklaşımının yanı sıra dış baskıların da büyük rol oynadığını belirtti.

Koreler arası ilişkilerin normalleşmesi yönünde adımlar atılması, ABD ve Japonya gibi ülkelerin dikkatini çekeceğini söyleyen Key-young Son, şunları kaydetti:

"Hem ABD Başkanı Donald Trump hem de Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun, Kore Yarımadası'nı şekillendirmek ya da etkilemek için kendi girişimleriyle karşılık vermesi muhtemeldir."

Güney ve Kuzey Kore iç politikaya daha büyük öncelik veriyor

Key-young Son, tarafların mevcut önceliğinin iki ülke arasında bir normalleşme ya da diyalog olmadığı görüşünü paylaştı.

Güney Kore'nin ülke ekonomisi ve ABD'yle yaşadığı tarife gerginliğine odaklandığını belirten Key-young Son, Kuzey Kore'nin ise Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Moskova yönetimiyle gelişen ilişkilerine öncelik verdiğine işaret etti.

Key-young Son, Güney ve Kuzey'in devamlı bir iletişiminin, gelecek aylarda tarafların iç ve dış önceliklerini nasıl dengelediğine bağlı olacağını belirtti.