AA muhabirinin, 2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan yaptığı derlemeye göre kentsel dönüşüm faaliyetleri ile 6 Şubat 2023 Depremleri sonrasında bölgedeki yeniden imar çalışmaları, inşaat sektörünün lokomotifi olmaya bu yıl da devam etti.

Sektördeki büyüme ivmesine karşın maliyet baskısı, finansmana erişim zorlukları, nitelikli iş gücü eksikliği, ham madde tedarikinde sıkıntılar, yurt dışında yaşanan gerginlikler ve korumacı politikalar nedeniyle yaşanan pazar kaybı ve alt sektörlerde üretim dalgalanmaları sürdü.

Sürdürülebilir ve çevre dostu inşaat sektörü hedefi doğrultusunda karbon-nötr beton ve yapay zeka kullanımı, üç boyutlu yazıcılarla yapım, ısı yalıtımı ve enerji verimliliği sağlayan akıllı malzemelerle geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı, insansız hava araçlarıyla izleme gibi uygulamalar önem kazandı. Bu uygulamalar sektörü verimlilik, maliyet ve risk yönetimi açısından etkilerken yeni standartlara uyum sürecini de beraberinde getirdi.

İnşaat sektörünün teknolojik kabiliyeti yükseltilecek

Bu kapsamda gelecek yıl inşaat sektöründe ikiz dönüşüm olarak nitelendirilen yeşil ve dijital dönüşüm çalışmalarının ülke önceliklerine göre sürdürülmesi hedeflenirken sektörün yurt dışında rekabet gücünün artırılması planlanıyor. Öte yandan yenilenebilir kaynakları kullanan, sürdürülebilir, güçlü ve entegre tedarik zincirlerine sahip, düşük karbonlu yapı malzemelerini rekabetçi maliyetlerle üretebilen, teknolojik kabiliyeti yüksek bir inşaat sektörünün oluşturulması amaçlanıyor.

Yurt dışı Türk müteahhitlik firmaları 1972 yılından Temmuz 2025'e kadar 137 ülkede 543,61 milyar dolar değerinde 12 bin 627 proje üstlenirken bu projelerde ilk sırayı yüzde 14,1'lik payla kara yolu, tünel ve köprü projeleri aldı. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmalar geçen yıl ise en çok yüzde 26,1 payla demir yolu projesi üstlendi.

Bu hedef ve çalışmalar doğrultusunda inşaat sektöründe sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla ihtiyaç analizi yapılarak gerekli mevzuat çalışmaları gerçekleştirilecek. Mevcut bina stokunun enerji performansının iyileştirilmesi için finansal ve teknik teşvik araçları geliştirilecek.

Yeşil binalar ile yeşil yerleşmelerin sertifikalandırılmasına yönelik "Ulusal Yeşil Sertifika Sistemi" yaygınlaştırılacak.

Nitelikli iş gücü yetiştirilmesi için düzenleme yapılacak

Üniversitelerdeki mimarlık ve mühendislik eğitim müfredatı, yapı bilgi modellemesi, döngüsel ekonomi, enerji verimliliği gibi alanlar ile hukuk, sözleşme, proje ve risk yönetimi gibi yönetsel konularda nitelikli, yabancı dil bilen iş gücü yetiştirilmesi için yeniden düzenlenecek.

İnşaat ekosisteminde dijitalleşmenin hızlandırılması, teknik müşavirlik hizmetlerinin desteklenmesi, müteahhitlik ve teknik müşavirlik firmalarının uluslararası rekabet gücünün artırılmasına odaklanılacak. Bu kapsamda yurt dışı teknik müşavirlik firmalarının daha fazla proje üstlenmeleri ve pazar çeşitliliklerini artırmaları için sektör kuruluşlarıyla yürütülen heyet programlarına ve devlet desteklerine devam edilecek.

Yenilikçilik ve AR-GE faaliyetleri teşvik edilecek

Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinin yeni pazarlara girebilmesi, mevcut pazarlarda derinleşmesi, Türk inşaat ürünlerinin ihracatına katkı sağlanması amacıyla firmaların uluslararası pazarlarda güçlenmesi ve markalaşması için sağlanan destekler sürdürülecek.

İnşaat sektöründe yenilikçilik ve AR-GE faaliyetleri, ülke önceliklerine göre teşvik edilecek, AR-GE çalışmalarında akademik katkının artırılmasına yönelik araçlar geliştirilecek.

Bu çalışmalar doğrultusunda gelecek yıl yurt dışı teknik müşavirlik hizmetleri yıllık toplam proje tutarının 210 milyon dolar, yurt dışı müteahhitlik hizmetleri iş hacminin ise 28 milyar dolar olması bekleniyor.