ئەنقەرە - AA

وەزیری دەرەوەی تورکیا، هاکان فیدان، ئاماژەی بەوە کرد کە ئەو دڕندەییانەی لە غەززە ئەنجامدەدرێت، وەک یەکێک لە تاریکترین لاپەڕەکانی مێژووی مرۆڤایەتی تۆمارکراوە و، ڕایگەیاند: "گەورەترین بەرخۆدان ئێستا دەستپێدەکات. ڕەنگە ئەم خوێنە بە زوویی نەوەستێت. بەڵام دڵنیاین کە ئەم بەرخۆدانە پیرۆزە ئاڕاستەی مێژوو دەگۆڕێت و، دەبێتە هێمای ستەمدیدەکان و، بەردی بناغەی سیستمێکی ڕزیوو دەلەرزێنێت".

لە میانی بەشداری کردنی لە دانیشتنی ئەنجوومەنی گشتیی پەرلەمانی تورکیا بە سەرۆکایەتی سەرۆکی پەرلەمان، نوعمان کورتوڵموش کە بە شێوەیەکی نائاسایی کۆبووەوە بۆ گفتوگۆ کردن لە بارەی هێرشەکانی ئیسرائیل بۆ سەر غەززە، جینۆساید و ستەمی سەر گەلی فەڵەستین، سیاسەتەکانی برسیکردن و دۆخی ئێستای ناوچەکە، وەزیری دەرەوە فیدان زانیاری دا بە پەرلەمان.

فیدان باسی لەوە کرد کە ئیسرائیل دوو ساڵە لە غەززە تاوانی جینۆساید ئەنجام دەدات و، بە بەرچاوی جیهانەوە بەها مرۆییە بنەڕەتییەکان پێشێل دەکات و ڕایگەیاند: "دژی ئەو پلانەین کە پێشنیاری دەرکردنی گەلی فەڵەستین دەکات لە غەززە. لەلایەن هەرکەسێکەوە پێشکەش دەکرێت با بکرێت، پلانێکی لەو شێوەیە بەلای ئێمەوە هیچ بەهایەکی نییە".

گوتیشی: "ئەو دڕندەییانەی لە غەززە ئەنجامدەدرێت وەک یەکێک لە تاریکترین لاپەڕەکانی مێژووی مرۆڤایەتی تۆمارکراوە. گەورەترین بەرخۆدان ئێستا دەستپێدەکات. ڕەنگە ئەم خوێنە بە زوویی نەوەستێت. بەڵام دڵنیاین کە ئەم بەرخۆدانە پیرۆزە ئاڕاستەی مێژوو دەگۆڕێت و، دەبێتە هێمای ستەمدیدەکان و، بەردی بناغەی سیستمێکی ڕزیوو دەلەرزێنێت".

وەزیری دەرەوەی تورکیا فیدان، باسی لەوە کرد کە تورکیا تەواوی بازرگانیی لەگەڵ ئیسرائیل پچڕاندووە و، گوتی: "بە تەواوی بازرگانییمان لەگەڵ ئیسرائیل پچڕاندووە. ڕێگە نادەین کەشتییە تورکییەکان بچنە بەندەرەکانی ئیسرائیل. ڕێگەش نادەین فڕۆکەکانیان (ئیسرائیل) بێنە کایەی ئاسمانییمانەوە".

هەروەها فیدان باسی لە هێرش و پەلامارەکانی ئیسرائیل کرد و، ڕایگەیاند: "ئەم هەڵوێستە بێ باکانە (هێرشەکانی ئیسرائیل بۆ سەر غەززە، لوبنان، یەمەن، سووریا و ئێران) ڕوونترین نیشانەی عەقڵیەتی دەوڵەتێکی تیرۆریستە کە دژی سیستمی نێودەوڵەتیی وەستاوەتەوە".

- تورکیا لە دووی ئایاری ٢٠٢٤ەوە بازرگانی لەگەڵ ئیسرائیل پچڕاندووە

لە دوای حەوتی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ەوە تا دووی ئایاری ٢٠٢٤، تورکیا لە ماوەی حەوت مانگدا نزیکەی سەدا ٣٠ بازرگانیی لەگەڵ ئیسرائیل کەمکردەوە.

لە قۆناغی یەکەمدا، حکوومەتی تورکیا لە نۆی نیسانی ٢٠٢٤دا، هەناردەی هەزار ١٩ بەرهەمی لە ژێر ٥٤ ناونیشاندا بۆ ئیسرائیل ڕاگرت.

لە دووی ئایاری ٢٠٢٤ەوە لە تورکیاوە بۆ ئیسرائیل هەناردەکردن و هاوردەکردن و بازرگانیی ترانزێت لە هەموو گرووپە بەرهەمەکاندا بە تەواوی ڕاگیراوە و، بازرگانی لەگەڵ ئیسرائیل سفر کراوەتەوە، هەروەها هیچ مامەڵەیەکی بازرگانی لە گومرگەکان و ناوچە ئازادەکان لەگەڵ ئیسرائیل ئەنجام نادرێت.