Bakü
Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Kıvanç Zaimler, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de devam eden Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında AA muhabirine, iklim hedefleri için kolektif çalışmanın önemini vurguladı.
İklim değişikliğiyle mücadelede enerjinin konumuna işaret eden Zaimler, 'imkansız üçleme' olarak tanımlanan ve iktisadi bir terim olan 'trillema' kavramının enerji sektöründe arz güvenliği, uygun maliyet ve sürdürülebilir enerjiden oluşan zorlu bir denge arayışını ifade ettiğini anlattı.
Zaimler, dünyanın hızla elektrik çağına doğru ilerlediğini belirterek, 'Önümüzdeki dönemde elektrik talebinin bugünkünden iki kat fazla olmasını bekliyoruz. Bu talebin karşılanmasında yenilenebilir enerji kaynakları öne çıkıyor.' ifadelerini kullandı.
- 'Türkiye'nin potansiyelini ortaya çıkarmak için ciddi bir dönüşüme ihtiyaç duyuluyor'
Küresel enerji piyasalarında yaşanan gelişmelerin Türkiye için büyük bir fırsat olduğunu kaydeden Zaimler, 'Türkiye coğrafik konumu sebebiyle büyük bir avantaja sahip. Bu konumu, Türkiye'ye enerjide de merkez ülke olma potansiyeli sağlıyor. Türkiye'nin enerji altyapısının Avrupa ile entegrasyonunun sağlanması gerekiyor. Bu Avrupa için de fayda sağlayacaktır. Güçlü bir Türkiye, güçlü bir Avrupa demek.' dedi.
Zaimler, bu noktada Türkiye'nin 2035 yenilenebilir enerji yol haritasına değinerek, 'Yaklaşık 30 bin megavatlık güneş ve rüzgar enerjisi kurulu gücümüzün 2035'e kadar 120 bin megavata ulaşması hedefleniyor. Yol haritasında dikkat çeken önemli noktalardan biri de ortaya konulan 16 politika önceliği. Bu politikaları hayata geçirdiğimiz zaman arz güvenliğini sağlayabilir, enerjide bağımsızlığımızı artırarak maliyetleri aşağı çekilebilir, aynı zamanda 2053 net sıfır hedefini yakalayabiliriz.' diye konuştu.
Türkiye'nin potansiyelini ortaya çıkarmak için ciddi bir dönüşüme ihtiyaç duyulduğunu, bunun ise büyük bir çalışmayı gerektirdiğini aktaran Zaimler, söz konusu yol haritasında arz güvenliği, enerji bağımsızlığı ve 2053 net sıfır hedefi etrafında şekillenen politika önceliklerini şöyle sıraladı:
'Güçlü ve modern altyapıya sahip olmalı, yenilenebilir ve yerli kaynaklar ve yeni teknolojiler ile enerjide merkez ülke hedefi doğrultusunda çalışmalı, karbon piyasasını oluşturmalı, enerji verimliliğine odaklanmalı, piyasa reformları yapmalı, kurumsal yeniden yapılandırma, dijitalleşme ve çeşitlendirmeyi sağlamalıyız.'
Zaimler, enerji dönüşümünün önündeki zorlukları fiziki ve finansal olarak iki başlıkta değerlendirerek, 'Fiziki olarak yapılması gerekenlerin başında yenilenebilir enerji kapasitesinin artırılması geliyor. Güneş ve rüzgar için gereken izin süreçleri kolaylaştırılmalı. Şebeke altyapımızı güçlendirmemiz gerekiyor. Enerjinin sürekli akışını sağlamak için de depolama sistemlerine yatırım yapmalı ya da baz yük kaynakları kullanmalıyız.' ifadelerini kullandı.
Enerji dönüşümünün finansal boyutuna da dikkati çeken Zaimler, şöyle devam etti:
'Bu süreçte yaklaşık 110 milyar dolarlık yatırıma ihtiyaç duyulduğu hesaplanıyor. Bu da her yıl yaklaşık 10 milyar dolar yatırım ihtiyacı anlamına geliyor. Bu noktada uluslararası finansmana ya da doğrudan uluslararası yatırımcıya ihtiyaç duyuyoruz. Bunun için piyasa şartlarının güvenilir olması lazım. Bu, düzenlemelerin, hukuksal çerçevenin ve piyasalarının öngörülebilir olmasını gerektiriyor. Bu noktada, yatırımlarda sürdürülebilirlik önem kazanıyor. Birleşmiş Milletlerin 17 sürdürülebilir kalkınma amacını hayatımıza entegre etmeliyiz.'
- 'Dünyadaki iyi örnekleri Türkiye'ye getirmek, sürdürülebilirlik alanında öncü olmak istiyoruz'
Zaimler, Sabancı Holding'in enerji sektöründeki faaliyetlerine ilişkin de şunları kaydetti:
'Sabancı olarak, Türkiye enerjisi piyasasında en büyük oyuncu ve yatırımcıyız. 5 farklı teknolojide en büyük portföyüne sahibiz. Yenilenebilir enerjide yeni yatırımlar yapmaya devam ediyor, elektrik ticaretini geliştiriyoruz. Ülkemize, hidrojen gibi yeni alanlarda yenilikler kazandırmaya çalışıyoruz. Sabancı Holding olarak net sıfır hedefimiz 2050 ama bunu çok daha öne çekebilir durumdayız.
Enerjisa Enerji'de her sene neredeyse 500 milyon dolar yatırım yapıyoruz. Bu yatırımların tamamına finansman buluyoruz. Enerjisa Üretim'de de aynı şekilde devam eden yatırımların finansmanı için önemli anlaşmalar yapıyoruz. Son olarak, 1000 megavat ile Avrupa'nın en büyük rüzgar projesi yatırımını duyurduk. Bunun önemli bir kısmı için 1 milyar dolar uluslararası krediyi Türkiye'ye getirdik. Bu noktada, yeşil finansmana ulaşmak için ihtiyaç duyulan ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) şartlarını yerine getirmiş olmamız önemli bir rol oynadı.'
Eşarj ile elektrik şarj sektöründe de yer aldıklarını anımsatan Zaimler, Türkiye'nin ilk ve en hızlı şarj istasyonu ağını işlettiklerini ve 1000'in üzerinde yüksek hızlı şarj istasyonuna sahip olduklarını vurguladı.
Zaimler, 'Bununla birlikte, geçen yıl açıkladığımız enerji ve iklim teknolojilerine yönelik 5 yılda toplam 6 milyar dolarlık yatırım programını uyguluyor ve büyümeye devam ediyoruz.' dedi.
ABD'de yenilenebilir enerji ve iklim teknolojilerine yönelik yatırımlar gerçekleştirdiklerini dile getiren Zaimler, 'Yenilenebilir enerji ve iklim teknolojilerine erken aşamalarda yatırım yapıyoruz. Direkt yatırım yaptığımız 12 şirket var. Bu yatırımları yaparken amaç sadece finansal geri dönüş değil, aynı zamanda bu teknolojileri Türkiye'de uygulama hayalimiz var.' diye konuştu.
Zaimler, tüm bu yatırımların, Türkiye'nin enerjide merkez ülke vizyonunun bir parçası olduğunu belirterek, 'Sabancı Holding olarak Türkiye'nin geleceğine inanıyor ve bu yatırımları ülkemizin kalkınması için yapıyoruz. Dünyadaki iyi örnekleri Türkiye'ye getirmek, sürdürülebilirlik alanında öncü olmak istiyoruz.' dedi.
- 'World Energy Council'a gençleri dahil etmek istiyoruz'
World Energy Council Türkiye Başkan Yardımcısı da olan Zaimler, platformun, küresel enerjideki gelişmeler doğrultusunda Türkiye enerji sektörüne ışık tutmaya çalıştığını dile getirdi.
Zaimler, platformun faaliyetlerini daha da artırmayı hedeflediğini ifade ederek, 'Türkiye'de muazzam bir enerji potansiyeli var. Bu doğrultuda yatırıma referans teşkil edecek verileri bağımsız bir gözle ortaya koymak istiyoruz. Uluslararası yatırımcılara Türkiye'deki enerji yatırımlarının bir perspektifini sunmak istiyoruz. Bu çalışmayı da yapay zeka destekli yapacağız.' bilgisini paylaştı.
Gençleri de bu platforma dahil etmek istediklerini kaydeden Zaimler, sözlerini, 'Bu kapsamda 'Genç Enerji Liderleri' adında bir program başlattık. Gençlerin enerji alanındaki bilgi ve uzmanlıklarını geliştirmelerine katkı sağlamayı hedefliyoruz. Gençlerle birlikte Türkiye'nin enerji potansiyelini uluslararası yatırımcılara tanıtmayı hedefliyoruz.' diye tamamladı.