Dolar
39.20
Euro
44.48
Altın
3,289.84
ETH/USDT
2,538.70
BTC/USDT
104,718.00
BIST 100
9,019.57
Sağlık

Pasif içicilik kadar "üçüncü el sigara dumanı" da sağlığı tehdit ediyor

Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Fatmanur Okyaltırık, sigara dumanının yüzeylerde etkin kaldığını ve havadaki oksidanlarla bir araya gelerek primer sigara içilmesine benzer maddeler salgıladığını belirtti.

Ümit Türk  | 30.05.2025 - Güncelleme : 30.05.2025
Pasif içicilik kadar "üçüncü el sigara dumanı" da sağlığı tehdit ediyor Fotoğraf: Ümit Türk/AA

İstanbul

Okyaltırık, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla, sigaranın insan sağlığı üzerindeki etkileri, pasif içiciliğin riskleri ve sigarayı bırakma sürecinde izlenmesi gereken yöntemlere ilişkin AA muhabirine bilgi verdi.

📲 Artık haberler size gelsin
AA'nın WhatsApp kanallarına katılın, önemli gelişmeler cebinize düşsün.

🔹 Gündemdeki gelişmeler, özel haber, analiz, fotoğraf ve videolar için Anadolu Ajansı
🔹 Anlık gelişmeler için AA Canlı

Sigaranın vücutta saç telinden ayak parmaklarına kadar her organı etkileyen toksik bir yük taşıdığını belirten Okyaltırık, "Ama en önemlileri derseniz tabii ki göğüs hastalıkları uzmanı olarak ben akciğerden başlamak isterim." dedi.

Okyaltırık, sigaranın hem kanser hem de kronik obstrüktif hava yolları hastalıkları konusunda en büyük risklerden biri olduğunu kaydederek, "Kardiyak nedenler, kalple ilgili hastalıklar, beyinle ilgili hastalıklar, çocuklarla ilgili geleceğe yönelik, onların sağlıklarıyla ilgili oluşabilecek hastalıklar yine bu listede var. Ama aklınıza gelebilecek her organla ilgili, her hastalıkta sigaranın mutlaka etkisi vardır diyoruz." ifadelerini kullandı.

Üçüncü el sigara dumanı uyarısı

Pasif içicilik kadar artık "üçüncü el sigara" (kapalı alanlardaki yüzeylere yerleşen tütün dumanı) denilen kavrama da dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Okyaltırık, "Pasif içicilik derken aslında biz çevresel sigara dumanı etkisinden bahsediyoruz. Bu, sigara içmeyen bir kişinin yanında ya da bulunduğu ortamda sigara içilmesiyle maruz kalabileceği tehlikeleri tanımlıyor. Fakat son günlerde sadece pasif içicilik değil, yani ikinci el sigara değil, bir de üçüncü el sigara kavramımız var. Çünkü dünya için de bizler için de nispeten yeni bir kavram." diye konuştu.

Üçüncü el sigaranın etkisinin uzun süre devam ettiğini aktaran Okyaltırık, şöyle devam etti:

"Bulunduğunuz ortamda sadece yanınızda içilmesi değil, siz o ortamdan çıktıktan sonra, sigara dumanı kaybolduktan sonra döşemelere, duvarlara, eşyalara sinen sigaranın, günler değil, haftalar ve aylar süresince etkin olması anlamına geliyor. Bir, iki gün sonra duvara emilen o zararlı maddeler havadaki oksidanlarla bir araya gelerek primer sigara içilmesine benzer bir biçimde toksik maddeler salgılıyorlar."

Çocuklarda yapılan bir çalışmadan örnek veren Okyaltırık, "Maruz kalıyor denenlerin yüzde 98'inde, 'Hayır maruz bırakmıyoruz.' denen çocukların yüzde 95'inde sigara maruziyeti ispatlanıyor. Bu, gelecekteki hastalıklar demek. Aklınıza gelebilecek yetişkin hastalıklarında da kronik inflamasyona gidebilecek bütün hastalıklara bir altyapı hazırlıyoruz demektir." değerlendirmesinde bulundu.

"Sigara bırakıldıktan sonra öksürük normaldir"

Doç. Dr. Okyaltırık, bazen hastalarda "Ben sigarayı bıraktım daha çok öksürmeye başladım." şeklinde geri dönüşler olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Bu çok normal olabilecek ve sağlığınızı geri kazandığınızı gösterebilecek bir bulgu olabilir. Eğer sağlık kontrollerinizi yaptırdıysanız. Nedeni şudur, hava yollarımızda bizim küçük tüylerimiz var. Onlar dışarıdan gelen partikülleri ya da zararlı bakterileri bazı maddeleri yavaşça yukarıya doğru atarlar. Onlar da dışarıdan aldığımız ve daha önce çıkaramadığımız o bakterileri, kötü materyali, partikülleri artık dışarı atmaya başlar. Orada biraz öksürük olması doğal. Muhtemel 2-3 ay içerisinde geçecektir. Çok ciddi sorun yaşıyorsanız hekiminize başvurup destek alabilirsiniz."

"Gerçekten isteyip istemediğinizi belirleyin"

Sigarayı bırakmak isteyen kişilere önerilerde bulunan Okyaltırık, "Öncelikle neden içtiklerini ve neden bırakmak istediklerini bir gözden geçirmelerini öneriyorum. 'Neden bırakmak istiyorum?' noktasındaki sıralamalarınız sizinle sigarayı bırakırken ki dönemde güç alacağınız noktalar olacaktır." dedi.

Okyaltırık, sigaranın zorlu bir alışkanlık olduğunu ifade ederek, "Hepimizin de genetiği farklı olduğu için bırakma konusundaki başarılarımız da farklı olabilir. Kendi kendinize yapma konusunda biraz destek almanızı tavsiye ediyorum. Sigara bırakma poliklinikleri her zaman size destekçidir." diye konuştu.

Bırakma sürecinde psikolojik hazırlığın da önemli olduğunu kaydeden Okyaltırık, şöyle devam etti:

"Her aklınıza sigara geldiğinde sadece 3 dakika öteleyin. Beyniniz onu reddedebileceğini önce kabul etsin. Tek başına deneyebilirsiniz, belki de başaracaksınız ama tek başına yapmakta kafanızda soru işareti oluyorsa lütfen yardım alın. Çünkü yol göstermek için buradayız. Bizim birtakım metotlarımız, durumunuza göre, ihtiyacınıza göre belirlediğiniz tedavilerimiz var. Ama önce istemelisiniz. Gerçekten isteyip istemediğinizi zihninizde lütfen belirleyin diyorum." ifadelerini kullandı.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.