Elazığ
Fırat Elektrik Dağıtım AŞ (Fırat EDAŞ), Elazığ, Malatya, Bingöl ve Tunceli'de son bir yılda yürüttüğü çalışmalarla 64 bin haneye yetecek enerjiyi kayıp kaçak olmaktan kurtardığını bildirdi.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder), basın mensuplarıyla Fırat EDAŞ'a saha ziyareti düzenledi. Ziyarette gerçek zamanlı elektrik arızasına müdahale süreci takip edilerek, gazeteciler bilgilendirildi.
Fırat EDAŞ Müdürü Müjdat Çelik, yaptığı sunumda, şirketin yürüttüğü çalışmalar sonucunda müşteri başına yıllık ortalama kesinti süresinin, 2021'de 928 dakikadan 2024 sonu itibarıyla 752 dakikaya düştüğünü belirtti.
Çelik, 2021'de 23,68 olan kişi başına yıllık ortalama kesinti sayısının 2024 itibarıyla yaklaşık 17,83'e gerilediğini anlatan Çelik, bu alanda çalışmaların sürdüğünü vurguladı.
Çelik, 2021'den 2024'e kadar 1,5 milyar liralık planlı bakım çalışması gerçekleştirdiklerini, yıl sonuna kadar da 748 milyon liralık planlı bakım bütçeleri olduğunu söyledi.
2026-2030 yıllarını kapsayan beşinci uygulama dönemi için şirket stratejisini belirlediklerini aktaran Çelik, bu kapsamda altyapı kurulumu ve yer altına alınan şebeke hattı oranını artırma gibi konularda önemli adımlar atacaklarını kaydetti.
Çelik, planlı bakım süreçlerinin ciddi faydalarını gördüklerini belirterek, temmuz sonuna kadar Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) planlı bakım bütçelerinin iki katına çıkartılması yönünde başvuruda bulunacaklarını bildirdi.
2021-2025 yıllarını kapsayan dördüncü uygulama dönemini, 11,8 milyar liralık yatırımla tamamlamayı hedeflediklerine işaret eden Çelik, "Bu süreci, EPDK'nin bize belirlediği bütçenin 5 puan üzerinde yüzde 105 gerçekleşme ile kapatıyoruz." ifadesini kullandı.
Çelik, şirketin devralındığı dönemde yüzde 13,45 olan kayıp kaçak oranının, 2024 sonu itibarıyla yüzde 8,82'ye düştüğünü dile getirdi.
Bu rakamın Keban Barajı'nın bir ayda ürettiği elektriğe eş olduğunun altını çizen Çelik, şöyle devam etti:
"2023 sonundaki hedefimiz yüzde 8 bantlarına inmek, 2024 sonunda da yüzde 8'in altına inmek şeklinde olacaktı ancak deprem nedeniyle kayıp kaçak parametrelerimizde bozulmalar meydana geldi. Son 1 yılda yürüttüğümüz faaliyetlerle 64 bin haneye bir yıl boyunca yetecek enerjiyi kayıp kaçak olmaktan çıkardık. Ülkemiz, bizler ve vatandaşımız için son derece önemli bir parametre olan kayıp kaçak oranlarının düşürülmesi için ciddi bir operasyon faaliyeti yürütüyoruz."
- Bölgede yenilenebilir enerji öne çıkıyor
Faaliyet gösterdikleri bölgenin güneş enerjisi açısından son derece verimli olduğunu vurgulayan Çelik, dağıtım sistemine bağlı toplam 490 megavat kurulu güce sahip 835 güneş enerjisi santralinin (GES) olduğunu söyledi.
Çelik, yıllık üretim miktarının 2024'te 740 bin megavatsaat seviyesinde olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"128 megavat kurulu güçte 20 hidroelektrik santrali var. Burada da üretim 381 bin megavatsaat seviyesinde. Biyoenerji, rüzgar enerjisi gibi 61,5 megavat kurulu güçte de 14 tesisimiz var. Burada üretim 154 bin megavatsaat seviyesinde. Geçen yıl toplamda 1,27 teravatsaat enerji üretildi. Sisteme giren, üretim santrallerinden aldığımız enerjimizin yüzde 38,5'i yenilenebilir kaynaklardan temin edildi. Daha anlaşılabilir olması için bizim bölgemizdeki 1 milyon 105 bin abonenin yüzde 65'ini meskenler oluşturmakta. Bunların da 1 yıllık tüketimi, sarfiyatı yaklaşık 1,3 teravatsaat seviyesinde. Aslında bölgedeki meskenlerin enerji ihtiyacının tamamı yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilebiliyor."
- Sektörde yerli ve milli yapay zeka: EnergyMind
Şirketin Ar-Ge projelerine de değinen Çelik, yapay zeka destekli bakım modelleriyle arızaları oluşmadan önce önleyebilmek için çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti.
Çelik, enerji dönüşümüne verdikleri önemi vurgulayarak, "EnergyMind" projesinin bu vizyonla ortaya çıktığını kaydetti.
Sadece Fırat EDAŞ'a değil tüm elektrik dağıtım sektörüne yön verecek yerli ve milli yapay zeka platformu geliştirmek üzere yola çıktıklarını, EnergyMind projesinin stratejik bir atılım olduğunu bildiren Çelik, "Bu proje bizim için sadece bir Ar-Ge faaliyeti değil, aynı zamanda dijitalleşmenin altyapı yönetimine entegre edilmesi anlamına geliyor. Çünkü artık arızaları olduktan sonra değil, oluşmadan önce tahmin etmemiz, müdahaleleri otomatikleştirmemiz, insan kaynağını daha stratejik şekilde kullanmamız gerekiyor. Bu da ancak veriye dayalı karar mekanizmalarıyla mümkün oluyor." ifadelerini kullandı.
Elder Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan da EnergyMind projesinin elektrik dağıtım sektöründeki önemine işaret ederek, "Bu platform oluşturulduktan sonra bunun içerisinde önleyici bakımlar, arızaların önceden kestirilmesi, güç aktarımlarına yönelik olarak yapılabilecek diğer işletme faaliyetlerinin hepsinin de bir yapay zeka destekli olarak yönetilebilmesine yönelik yeni bir dünya kurulacak. O açıdan da önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Projenin bu yılın ocak ayında EPDK'ye yapılan Ar-Ge projeleri başvurusunda olumlu değerlendirildiğini vurgulayan Erdoğan, şunları söyledi:
"Projenin resmi açılış toplantısı geçen hafta yapıldı ve o projenin iş takvimi çerçevesinde 36 aylık bir zaman dilimi içerisinde tamamlanması ve çıktılarının yapay zeka olgunluk modeli de dahil olmak üzere hizmete sunulması bekleniyor. Bu bir Ar-Ge projesi. Deneyeceğiz, bakacağız ama umudumuz, beklentimiz ve şu ana kadarki tartışmalarımız odur ki bu proje başarılı olacak. Bu proje başarılı olduktan sonra bunun bir de yaygınlaştırma aşaması gelecek. O da başka bir süreç."