Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ, AA Enerji Masası'nda sektördeki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Dünyada güneş enerjisi kurulu gücünün 500 bin megavatı aştığına dikkati çeken Demirdağ, söz konusu kurulu gücün yüzde 80'den fazlasının son 5 yılda hayata geçtiğini ve bunun artarak devam edeceğini söyledi.

Demirdağ, güneş enerjisine yatırım yapabilmek için ihtiyaç duyulan tek şeyin "gökyüzünü görmek" olduğunu vurgulayarak, "Teknolojiye sahipseniz, kimseye bağlı olmadan elektrik üretebilirsiniz. Var olan kaynaklar arasında en ucuz enerji, güneşten elde ediliyor. Dünyada 1000, 1500 megavatlık ihaleler yapılıyor ve 2-3 cent fiyatlar görüyoruz. Finansal maliyet ne kadar düşükse güneşten elde edilen enerji de o kadar ucuz oluyor. Güneş parlamaya, kurulu güç de artmaya devam edecek." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin güneş enerjisi kurulu gücünde dünyadaki payının yüzde 1 seviyesinde olduğunu kaydeden Demirdağ, ülkenin coğrafi açıdan güneş konusunda çok şanslı olduğunu dile getirdi.

Demirdağ, Türkiye'nin bu şansı daha fazla kullanması gerektiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"İthal girdileri fazla olan ülkemiz için, bizler için bu bir çıkış. Türkiye'de, güneş enerjisinde 1000 megavatlık kurulum 110 milyon dolarlık doğal gaz ithalatını engelliyor. Bu, ülkemiz için kaçınılmaz bir hedef. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da bu hedefi destekleme yönünde son yıllarda kanuni düzenlemeler yapıyor. Çatıların, kanunla önünü açabildik. Yavaş yavaş çatılarda kurulumlar başladı. Bu sene bunların ciddi oranda artmasını bekliyorum."

Sanayide de tesis arazilerinde güneş enerjisi kurulumuna ilişkin kanuni engellerin olduğuna değinen Demirdağ, bunun çözüleceğine inandıklarını, Türkiye'de bu yıl 1000 megavat kurulumun aşılmasını beklediklerini söyledi.

Kovid-19 ve güneş enerjisi sektörü

Demirdağ, Çin'in Vuhan eyaletinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle güneş enerjisi sektöründe üretim ve tedarik zincirinin etkileneceğine ilişkin endişelerin aşılabileceğini dile getirdi.

Çin'in dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 20'sini karşıladığına işaret eden Demirdağ, "Her ülkeyle alışverişi, dış ticareti olan, Almanya'dan ciddi makine ithalatı yapan bir ülkeden bahsediyoruz. Amerika Birleşik Devletleri'nden bazı bileşenleri alıp geriye çok daha fazlasını satan bir Çin'den bahsediyoruz. Fed Başkanı, Avrupa Merkez Bankası Başkanı, Avrupa ülke liderleri hepsi aynı endişeyi dile getiriyorlar. Çin'i 26 yıldır takip eden birisi olarak, bunun bir şekilde aşılacağını düşünüyorum. Çin çok büyük bir güç." ifadelerini kullandı.

Söz konusu sürecin tek bir kaynağa bağlı olunmaması gerektiğini gösterdiğine değinen Demirdağ, şöyle devam etti:

"Tek bir kaynağa bağlı olmak hiç bir şirket için doğru değil. AB'nin bir merkezi var: Ispra. Çok ciddi bütçesi olan bir merkez. Ispra'nın AB Komisyonu'na sunduğu raporda, Avrupa'da en az 10 bin megavatlık güneş paneli üretiminin olması gerektiği yazıldı. Koronavirüs sonrasında böyle bir açıklama yaptılar. Dolayısıyla bu süreç, belki bir anlamda dünyayı kendine getirdi. Dünyada monopol ilan edilmeniz için yüzde 30 üretmeniz gerekiyor. Güneş konusunda Çin'in üretimi yüzde 90. Bizim Avrupa'da mal satmaya çalıştığımız güneş paneli alıcıları da son 15-20 gündür Türkiye'den mal almak istediklerini belirtiyor. Tekstil, otomotiv, yedek parça sektöründe bu konular şu anda gündemde." 

"Ülkemize döviz girdisi sağlayacak"

Mini güneş YEKA ihalelerinin 39 ilde yapılmasına sektörün çok sıcak baktığını ifade eden Demirdağ, söz konusu kapasitenin illere yayılmasının, enerji kaybını da önleyeceğini söyledi.

Demirdağ, ihalede alım garantisi fiyatının dolar bazlı bir mekanizmadan Türk lirası bazlı mekanizmaya dönmesi için bir kanun değişikliği talebi olduğuna işaret ederek, "Sektör olarak biz avro bazlı olmasından yanayız. Bugün Türkiye'de ihracatın yüzde 60'tan fazlası, işçi dövizimiz, turizm gelirimiz ve Türkiye'de yatırım yapan birçok şirket Avro Bölgesi'nden. Bu yüzden, Avro Bölgesi'nden finansman çok düşük faizli ve uzun vadeyle alınabiliyor. Bugün Avrupa'da güneş enerjisi için yüzde 1-1,5 faizle 12-17 yıl arasında finansman sağlanabiliyor" diye konuştu.

Bu finansmanın, şirket maliyetlerini azaltacağını dile getiren Demirdağ, bunun elektrik fiyatını da düşürebileceğini kaydetti.

Demirdağ, Türkiye'nin sürekli büyüyen bir ülke olduğuna dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Ekonominin büyümesi için dışarıdan para kullanılması lazım. Enerjide kullanılan ucuz maliyetli para, en doğru kullanılan yabancı kaynaklardandır. Yenilenebilir enerji yatırımının birinci yılında dışarı gidecek ana ödeme 50 bin dolar, engellediğimiz doğal gaz ithalatı 110 bin dolar olacak. Bu tür yatırımlar, ülkemizden döviz çıkışı değil, ülkemize döviz girdisi sağlayacak. Bu, kanun değişikliğinden dolayı 4 aydır erteleniyor. Sektöre can suyu olacak mini YEKA'larda kanun değişikliğinin para birimi olmadan yapılmasını bekliyoruz. Para birimi, ihalenin yapıldığı günün koşullarına göre daha sonra belirlenebilir."

Sektördeki gelişmeler Solar İstanbul'da tartışılacak

Güneş enerjisine yönelik etkinliklere de değinen Demirdağ, İstanbul'da, 11-13 Mart'ta Anadolu Ajansının Global İletişim Ortağı olacağı Solar İstanbul Güneş Enerjisi, Enerji Depolama, Elektrikli Ulaşım ve Dijitalizasyon Fuarı ve Konferansı düzenleyeceklerini bildirdi.

Demirdağ, söz konusu fuar ve konferansın diğer etkinliklerden en büyük farkının, organizasyon komitesinde güneş enerjisi sektöründeki derneklerin yer alması olduğunu ifade etti.

Güneş enerjisinin doğru anlatılması gerektiğini belirten Demirdağ, "Türkiye, dünyanın birçok noktasına günlük uçuşla ulaşılabilen bir konumda. Bulunduğumuz coğrafyada kalite-fiyat oranının en iyi olduğu ülkelerden biriyiz. Dünyanın en büyük havalimanlarından birine sahip olan İstanbul'da, uluslararası boyutta bir fuar olması gerektiğini düşünüyoruz." diye konuştu.

Demirdağ, bundan sonra güneş enerjisiyle beraber depolama, elektrikli araçlar ve dijitalleşme gibi konuların da konuşulacağına işaret ederek, "Sektörün tüm paydaşlarının bir araya geleceği Solar İstanbul'da, bir taraftan yeni ürünlerimizi göstereceğiz diğer taraftan da sektöre ilişkin gelecekle ilgili beklentilerimizi, dünyadaki gelişmeleri tartışacağız." ifadelerini kullandı.

Enerjide ciddi değişikliklerin yaşandığını dile getiren Demirdağ, "Biz bu değişikliğin içinde olmak zorundayız ve bundan çok ciddi menfaat sağlayabiliriz. Geçen yıl Avrupa'da yapılan en büyük güneş enerjisi santralinin bütün alt yapı malzemesini, Türkiye'deki iki firmamız ihraç etti. Biz güneşi 5 yılda öğrendik. Kendi ülkemizde kurarken, diğer taraftan da yurt dışındaki bir projeye teklif vererek o işi alabilir noktaya geldik. Bunun devamının geleceğine inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.