TUNUS - Raşid El-Ceraya

Tunus'un başkentindeki "Para Müzesi", aralarında Osmanlı Devleti'ne ait ilk banknotun da bulunduğu, Kuzey Afrika'da hüküm sürmüş pek çok medeniyetin 25 asırlık para serüvenini kayıt altına alıyor.

Kuzey Afrika'nın bir bölümünde hüküm süren Kartaca İmparatorluğu (M.Ö. 814-146), Romalılar (M.Ö. 431-146), Aglebiler (M.S. 800-909), Fatimiler (M.S.906-973), Hafsiler (1228-1573), Osmanlı Devleti'nden (1574-1881) 1956'ya kadar geçen döneme ait paraların sergilendiği müze, tarihe büyüteçle yolculuk imkanı sunan bir arşiv niteliği taşıyor. 

Müze Müdürü Mekki Cebnun, müzenin günümüze kadar Tunus topraklarında saltanat sürmüş pek çok medeniyetin kullandığı paraları muhafaza altına almak için 2008'de kurulduğunu belirterek, "Ziyaretçiler, burada yaklaşık 2000 çeşit parayı bir arada görebilirler. Bu paralar, 1968'de kaybettiğimi,z alanında uzman tarihçi Hasan Hüsni Abdulvehhab'ın özel koleksiyonuna aitti. Abdulvehhab, gençlerin faydalanması, tarihleri hakkında malumat sahibi olabilmesi için koleksiyonunu Tunus Merkez Bankası'na teslim etmişti" dedi.

Müzenin 43 bölümden oluştuğunu kaydeden Cebnun, sözlerine şöyle devam etti:

"Bölümlerde paraların daha rahat incelenmesi için büyüteçler bulunuyor. Milattan önceki devletlerden günümüze kadar uzanan süreci kapsayan bir koleksiyona sahibiz. Dönemin inancına göre tanrı veya tanrıçanın resimlerinin yer aldığı altın, gümüş ve bronz sikkelerin resimli yüzleri, İslamiyetin bölgede yayılmasının ardından değiştirilmiştir. Resimli yüzü silinerek yerine Kelime-i Tevhid işlenmiştir." 

Cebnun ayrıca, Kartacalıların Akdeniz'in batısındaki topraklarda hüküm sürdüğü dönemde kullanılan ilk para olduğu tahmin edilen eserlerin de müzede sergilendiği dile getirerek, "İslamiyetin bölgede yayılmasının ardından özellikle Aglebiler, Fatımiler, Hafsiler dönemine ait nadir altın ve gümüş sikkeler de ziyaretçilerini bekliyor. Osmanlı zamanında basılan banknotların yanı sıra Fransa'nın sömürge zamanına ait paralar bulunuyor. Ali Bey (1837-1855) dönemine ait, Osmanlı tarafından 50 riyal şeklinde basılan ilk banknot da sergilenen parçalar arasında" diye konuştu.

Cebnun, meraklılarının yanı sıra araştırmacıların da uğrak mekanlarından olan, "Para Müzesi"nin mimarisinin, eserlerin rutubet ve sıcaktan etkilenme ihtimali göz önüne alınarak yapıldığını kaydediyor.