ИСТАНБУЛ (АА) - Постигнувањето високи приноси со ограничена употреба на ресурси во земјоделството и сточарството е една од основните потреби на човештвото, изјави денес раководителот на Кластерот за земјоделски технологии на Турција (TUME), Абдулкадир Караѓоз, додавајќи дека инженерите на Турција ги развиваат овие технологии на автохтон начин, јавува Анадолу.

Зборувајќи на Самитот за стартапи „Take Off Türkiye“, Караѓоз нагласи дека патешествието на Турција во последната деценија, кое разви способности во инженерството, самодовербата и човечките ресурси преку Националниот технолошки потег, сега почнува да има влијание врз цивилните технологии.

Дводневниот самит, кој започна вчера, на кој Анадолу е глобален комуникациски партнер, се одржа во Истанбулскиот експо центар од страна на Фондацијата на турскиот технолошки тим (Фондација Т3), Министерството за индустрија и технологија и Канцеларијата за инвестиции и финансии.

„Кога не произведувате одбранбени или земјоделски технологии, расте вашата зависност наместо вашите способности“, рече тој, истакнувајќи дека затоа Турција ги развива своите технолошки способности во последните 10 години и сега достигна фаза на проширување на ова во други области.

„Оваа година на ТЕХНОФЕСТ (главниот технолошки настан во Турција) отворивме дел за земјоделски технологии и ги поканивме нашите партнери, разни универзитети и стартапи“, истакна тој.

Овие технологии сега се развиваат автохтоно во Турција со локални извори од страна на Турците, рече тој, додавајќи: „Всушност, се обидуваме да ги собереме оние што ја развиваат оваа технологија под еден кластер.“

Во врска со новите технологии во областа на земјоделството и сточарството во Турција, тој рече дека сега многу фарми низ целата земја користат автономни технологии за различни задачи, како што се следење или молзење на кравите, а продуктивноста значително се зголемува.

Караѓоз продолжи велејќи дека сега ТУМЕ бара илјадници млади луѓе што сакаат да работат во земјоделското и сточарското производство користејќи нови технологии и дека организацијата ќе им помогне со нивната обука и наоѓањето финансиски ресурси, како што се инвеститори.

- Главни проблеми -

Осврнувајќи се 75 години наназад, светот забележа неверојатно зголемување на производството на млеко и месо и на земјоделското производство, рече тој, истакнувајќи дека овој пораст е уште попозитивен во Турција отколку во остатокот од светот, особено во последните 20 години; со други зборови, Турција трипати го зголеми своето земјоделско производство во последните 25 години.

„Пред дваесет и пет години нашиот вкупен извоз беше околу 35 милијарди долари, а денес достигнавме ниво да извезуваме 35 милијарди долари само во земјоделството“, рече тој.

Караѓоз нагласи дека Турција е огромна земјоделска земја со голема производствена економија. „Значи, ако произведуваме толку многу и сме толку самоодржливи, во што е проблемот? Се храниме себеси и остатокот од светот, но имаме проблеми со одржувањето на стабилните цени.“

Второто големо прашање, кое повремено ги иритира и мачи и производителите и потрошувачите, објасни тој, е пресвртница: одржливоста. „Производството се зголемува поради зголемената потрошувачка. Глобалната побарувачка се зголемува. Во целиот свет, вклучително и во Турција.“

„Сепак, притисокот во производството создава проблеми со одржливоста. Не зборувам само за Турција. Зборувам за целиот свет, но да се фокусираме конкретно на Турција. Денес, нашите водни ресурси се намалуваат. Нашите почвени ресурси се осиромашуваат и се загадуваат. Загадувањето се зголемува. А епидемиите ескалираат.“

Тој додаде дека Турција, како голема производствена земја, се соочува со исти предизвици како и остатокот од светот, вклучително и климатската криза, кревките синџири на снабдување и геополитичките ризици.

Потсети дека бродовите што пловеа низ светот со децении не можеа да се движат за време на пандемијата, а полиците во супермаркетите беа празни низ целиот свет.

„Се соочуваме со геополитички ризици. За жал, денес храната се користи како оружје. Кога имаше војна меѓу Украина и Русија, разговаравме за кризата со житото. Разговаравме за карбамидот, која се зголеми од 200 на 1.200 долари по тон.“

„И, за жал, видовме како храната се користи како оружје во Газа. Видовме како луѓето се оставаат да гладуваат од страна на Израел. Ова се работи за кои би рекле дека никогаш нема да се случат во десетиците илјади години човечка историја. Но во последните 30 години од нашите животи видовме вакви работи во светот.“

- Користење нови технологии -​​​​​​​

Покрај климатската криза, проблемите со водата, проблемите со синџирот на снабдување и геополитичките ризици, постои и социолошката трансформација, рече тој, истакнувајќи дека просечната возраст на населението што се занимава со земјоделство и сточарство е околу 60 години во Турција; луѓето не сакаат да работат во овие сектори.

Нагласувајќи дека увозот на стоки од други земји не е сигурен, тој рече: „Само разговаравме за шокови во снабдувањето. Еден ден може да се појави твит и Гибралтарскиот Теснец може да се затвори, исто како Суецкиот Канал. Треба да станеме самоодржливи. Треба да осигуриме безбедност на снабдувањето со храна и стабилност на цените. А решението е технологијата.“

„Ако не возиме автомобили од пред 25 години, ако дури и не користиме телефони од пред една година, зошто користиме технологија од пред 50 години во земјоделството и сточарството?“, праша тој.

Рече дека потрошувачката и производството на млеко во Турција се околу 20 милиони тони, па затоа е самоодржлива земја за млеко. Сепак, земјата произведува 20 милиони тони со 10 милиони крави, а се добива 2.000 литри млеко од крава.

„Социолошки, бројот на производители се намалува. Таму каде што имаме ограничувања на водните ресурси, со кој модел треба да го замениме? Треба да го замениме со генетика, треба да го замениме со ембриотрансфер, треба да го замениме со автономни модели и треба да постигнеме принос на млеко од 10 тони по крава.“

„Ова значи дека млекото произведено од 10 милиони животни ќе го произведат два милиона животни“, рече тој.