КАБУЛ (АА)

- Мустафа МЕЛИХ АХИШАЛИ

Тројца затвореници од исто одделение, кои беа затворени со години во затворот „Баграм“, што беше воспоставен по американската инвазија врз Авганистан, истакнаа дека американските војници нечовечно се однесувале кон затворениците.

САД го обвинија лидерот на Ал Каеда, Осама бин Ладен, за нападот врз кулите близначки во Њујорк на 11 септември 2001 година. Затоа, од водачите на талибанската организација го побараа Ладен.

Откако талибанскиот водач од тоа време, Мула Омар, соопшти дека нема да го предаде Ладен на САД. администрацијата на Вашингтон започна сеопфатен напад врз Авганистан.

Во тоа време, САД доделуваа награди до милион долари за да бидат фатени високите функционери на талибанците и да биде скршен отпорот. Со авиони и хеликоптери беа фрлени 50 милиони флаери со фотографии и објави на паричните награди врз 30 милиони луѓе во Авганистан.

Американската администрација, која не успеа да го добие тоа што го сакаше, формираше затвори за да ги заплаши членовите и поддржувачите на талибанците.

Еден од најважните од овие затвори беше затворот „Баграм“, 50 километри северно од главниот град Кабул. Затворот „Баграм“, кој имаше 5 до 6 илјади затвореници во 120 одделенија, беше основан од САД во 2002 година во кампусот на воздухопловната база „Баграм“.

Познат е како „авганистански затвор Гвантанамо“, управуван од Централната разузнавачка агенција (ЦИА). Под различни изговори во затворот од американските сили беа испрашувани и мачени илјадници Авганистанци.

Тројца талибански припадници, кои со години беа во затворот „Баграм“, познат како „Црна зандана“, дадоа изјава за Агенција Анадолија, во која се осврнаа на нивниот живот поминат во затворот со години.

Мевлеви Абдулхалим Шадим, кој имаше 33 години кога беше уапсен, рече дека поминал 7 години и 3 месеци во затворот „Баграм“ и дека бил сведок на многу тортури.

„Ме донесоа во затворот со многу неосновани наводи за мене. Тие тврдеа дека сум еден од водечките команданти на групата Хакани. Во весникот објавен во областа каде што живеам, напишаа дека ‘Мевлеви Шадим е терорист и еден од командантите на организацијата Хакани’. Потоа ме уапсија и ме затворија“, рече Мевлеви Абдулхалим Шадим.

- „Имаше денови кога не јадевме три дена“

Шадим, негирајќи го тврдењето дека е поврзан со групата Хакани, за измачувањата направени од американските војници рече:

„Во ова одделение останав 7 години и 3 месеци. Во тоа време имав 33 години. Бев во брак и имав 4 деца. Бев измачуван многу. Имаше денови кога не јадевме три дена. Одозгора, низ жиците нè прскаа со спреј што ни ги гореше очите. Не можевме да гледаме ништо. Во зима затворениците ги вадеа надвор на снегот и таму остануваа 3 дена. Како оброк, даваа половина шака леб.“

За одделението во кое престојуваа, Шадим додаде: „Тука бевме помеѓу 30 и 40 луѓе. За лежење немавме површина поширока од половина метар. Ни даваа леб од железната празнина. Кога нè носеа на суд, ни ги врзува рацете со лисици.“

- „Немаше завеси во тоалетот и бањата“

Покажувајќи го местото за тоалет и туш на работ од одделението, Шадим рече: „Ова беше тоалетот. 30-40 луѓе го користеа истиот тоалет. На почетокот, го немаше ниту овој половина ѕид. Не дозволуваа да има ниту завеси. Тука земавме абдест и се бањавме. И во бањата немаше завеса. Горе беше поставена камера и нè снимаа додека се бањавме.“

Запрашан за неговите чувства, Шадим рече: „Тоа што го проживеавме во затворот нè направи толку силни што нема да престанеме да ја браниме нашата вера, татковина и религија дури и да бидеме затворени уште 100 пати. Од овие искуства станавме посилни, а не послаби, благодарам на Бога.“

- „Ова ли се човековите права?"

Ахмед Давуд Мансури, исто така, истакна дека маската на застапување за човекови права на САД е падната во затворот „Баграм“.

Мансури, кој беше уапсен на 32-годишна возраст под обвинение за пропаганда против САД, помина 7 години во затворот во Баграм.

„Оние што ги бранат човековите права нас нè затворија тука. Останавме со години. Дали вака функционираат човековите права, погледнете ја состојбата овде“, нагласи Мансури.

Тој исто така додаде дека одделенијата биле многу жешки во лето и многу студени во зима.

- „Слободата не може да се дефинира“

Мансури за крајот на американската инвазија врз Авганистан, додаде:

„Му благодариме на Бога. Соединетите Американски Држави беа окупаторска сила која ги доведе Авганистанците во тешка ситуација. Угнетениот авганистански народ, со божја помош, ги победи. За тоа, треба да сме многу благодарни. Мислам дека слободата не може да се дефинира. Ниту еден збор не може да го опише тоа.“

Шукрулах-бег, еден од професорите на медреса во Авганистан, рече дека САД го дизајнирале затворот „Баграм“ како место каде што не би било можно луѓето да живеат.

Истакнувајќи дека во неговото одделение имало голем број хафизи и научници, Шукрулах рече:

„Тука имаше многу вредни луѓе. Не знаејќи што се случува надвор, тие само чекаа, далеку од своите домови и деца. Останувавме тука. Тука предававме, читавме Куран и се молевме. Хоџата Мевлеви Сабир ни предаваше лекции со превод на Куранот.“

- „Луѓето овде или ќе умреа, или ќе полудеа или ќе останеа осакатени“

Шукрулах, истакнувајќи дека човековите права се измислен израз, нагласи: „Какви човекови права. Тие само измислиле збор наречен човекови права, и толку. Ова ли се човекови права? Дали може да живее човек овде? Изградија затвор каде што не е можно човек да живее. Човекот овде или ќе умре, или ќе полуди или ќе остане осакатен. Тоа беше нивната цел. Ниту животно не може да живее овде. Како може да живее човек?“

- „Имаше луѓе кои немаа сила да одат“

Посочувајќи дека имало постари луѓе кои во одделението престојувале 14-15 години, Шукрулах рече:

„Имаше постари луѓе меѓу нас кои не можеа да одат поради болест. Тие луѓе дури не можеа да ги задоволат своите потреби за тоалет и абдест. Затворениците им помагаа да одат во тоалет.“

Наведувајќи дека затворската управа не се грижела за болните луѓе, Шукрулах додаде: „Правевме сè што можевме за да ги натераме да се интересираат кога имаше сериозно болни луѓе. Правевме бучава тропајќи со тврди предмети на земја.“

Наведувајќи дека по целата врева, докторот доаѓал до жичениот дел на одделението, Шукрулах истакна:

„Кога имавме болен, го викавме лекарот. Лекарот одозгора, преку жици прашуваше: ‘Кој е болен‘. Кога му кажувавме дека ‘ова лице е болно, неговата состојба е тешка, не може да дише‘, тој ни велеше: 'Тој е добар, ништо не му е‘ и си заминуваше. За да се грижат за болниот, организиравме еден вид востание со удирање по земја со тврди предмети и со текбири. Затворските чувари мораа да прашуваат 'Што ви е?‘. Ние им велевме: ‘Имаме болен однесете го во амбулантата‘. За да го извлечат болниот, тие ја отвораа железната врата, му ставаа лисици на рацете и го вадеа болниот. Го притискаа по вратот и го носеа во амбулантата. Се сеќавам дека нè тераа да лежиме на бетон 13 дена на студ. Спиевме на бетон со денови. Видовме секакви тортури.“