Najnižu penziju u Crnoj Gori, čiji je iznos propisan zakonom na 145 eura, prima 16.035 penzionera. Naime, ovaj iznos je duplo manji od prosječne penzije koja je u novembru prošle godine iznosila 290,85 eura i više od tri puta manji od prosječne zarade, koja iznosi 525 eura, pokazuju podaci Anadolu Agency (AA).

Nominalni iznos najniže penzije povećan je shodno izmjenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, putem vanrednog usklađivanja i to retroaktivno, od 1. januara 2020. godine.

Prema posljednjim statističkim podacima, koji se odnose na isplatu za novembar 2020. godine, prosječna penzija u Crnoj Gori iznosila je 290,85 eura i među najvećima je u regionu.

- Ukupno 128.963 korisnka penzije-

U Crnoj Gori ima ukupno 128.963 korisnika penzije. Od ukupnog broja, 119.879 je korisnika prava u Crnoj Gori, a 9.084 korisnika prava u inostranstvu.

Iz Fonda PIO je za AA saopšteno da od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 114.847 je penzionera, a 5.032 je korisnika ostalih prava, među kojima su tjelesno oštećenje, tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada, dodatak na spomenicu.

"U inostranstvo se isplaćuje 8.995 penzija i 89 ostalih prava. Strukturu ukupnog broja penzija čine starosne, invalidske i porodične penzije. Od ukupnog broja penzija isplaćenih u Crnoj Gori, za novembar 2020. godine, 66.500 čine starosne penzije, 19.574 invalidske i 28.773 porodične penzije. Za navedenu isplatu procenat učešća korisnika starosne penzije u ukupnom broju penzionera u Crnoj Gori je 57,90 odsto, invalidskih 17,04 odsto, a porodičnih 25,05 odsto. S tim da se učešće starosnih penzionera iz godine u godinu povećava, a da smanjuje se broj invalidskih penzija", navela je direktorica Fonda PIO Jadranka Milošević.

Ona poručuje da je najviši iznos penzije, shodno Zakonu, kojim je limitirana vrijednost ličnog koeficijenta osiguranika, ne može biti veći od četiri.

"Ovo znači da bi, naprimjer, osiguranik koji ima limitiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža, na današnji dan primao penziju u iznosu od 1.170,46 eura. Iste Izmjene i dopune Zakona o PIO nisu ograničile dužinu penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom izračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina", istakla je Milošević.

- Dio penzija se finansira iz budžeta-

Na pitanje koliko je održiv penzioni sistem i koliko lični doprinosi zaposlenih finansiraju penzije, iz Fonda PIO ističu da se dio penzija finansira iz budžeta.

"Održivost penzionog sistema koji se bazira na tekućem finansiranju u najvećoj mjeri zavisi od odnosa broja zaposlenih i penzionera, odnosno broja uplatioca doprinosa i korisnika prava koji se iz tih doprinosa finansiraju. Odnos zavisnosti, kojom se prikazuje taj odnos, trenutno iznosi 1:1,43, što znači da za isplatu penzije jednog penzionera, 1,43 zaposlenih uplaćuje doprinose. Iako se smatra da je optimalan odnos 1:5, a minimalan 1:3, ove odnose je teško postići čak i u ekonomski najrazvijenijim zemljama Evrope. Pored demografskih promjena u smislu starenja stanovništva, razlog za navedeno jesu i otežane ekonomske prilike. Zbog toga se dio sredstava za isplatu penzija obezbjeđuje i iz budžeta", saopšteno je iz Fonda PIO.

-Novine u zakonu-

Izmjenama Zakona o PIO iz obračuna penzija isključuje se četvrtina staža osiguranika koje su najnepovoljnije za osiguranika, a u koji ulaze 1992. i 1993. godina, sa rokom primjene do kraja 2030. godine. Povećan je nominalni iznos najniže penzije na 145,77 eura vanrednim usklađivanjem i to retroaktivno od 1. januara 2020. godine.

Smanjena je starosna granica za ostvarivanje prava na starosnu penziju na 66 godina za muškarce i 64 godine za žene uz najmanje 15 godina radnog staža, a uvedena je i starosna granica od 61 godinu, kao kumulativni uslov za ostvarivanje prava na starosnu penziju sa navršenih 40 godina staža.

Pravo na porodičnu penziju mogu ostvariti vanbračni drug ukoliko je zajednica trajala najmanje tri godine prije smrti osiguranika ili i kraće, ako je rođeno zajedničko dijete.

Ovo pravo može ostvariti i dijete sa navršenih 19 godina do završetka školovanja, najkasnije do 25 godina, kao i životni partner umrlog osiguranika, koji je zaključio životno partnerstvo sa osobom istog pola, kao i dijete partnera kojeg je umrli osiguranik izdržavao.