Bekim Jashari: Moj deda i njegova porodica poginuli su za slobodu koju mi danas uživamo
“Srbija treba da traži izvinjenje za zločine koje je počinila na Kosovu, a drugo, nemamo šta da pregovaramo o granicama Kosova, jer je za tu granicu prolivena krv”, smatra Bekim Jashari
Kosovo
“Na imanju smo Shabana Jasharija, mog dede, koji je sa celom porodicom, sa ženom, dva sina, njihovim ženama i decom, svesno poginuo za slobodu koju mi danas uživamo”, ovim rečima počinje svoju ispovest Bekim Jashari, sin Hamze Jasharija i bratanac Adema Jasharija, legendarnog komandanta Oslobodilačke vojske Kosova. Ispred kuće njegovog dede u Prekazu, selu opštine Skenderaj, čiji je aktuelni predsednik, Bekim Jashari podseća kako je došlo do toga da srpske snage bezbednosti marta 1998. godine za tri dana ubiju 59 osoba, gotovo celu njegovu užu i širu porodicu.
Bekim Jashari u razgovoru za Anadolu Agency (AA) ističe da je njegov deda bio prvi učitelj u Drenici nakon Drugog svetskog rata i da je tokom života, zbog svoje stalne borbe za slobodu Albanaca, gonjen i zatvaran od tadašnjeg režima za koji je to bilo neprihvatljivo.
“Imao je tri sina i pet kćerki, podigao ih je i obrazovao u duhu ljubavi prema domovini, a potom je i lično sa svojim drugim sinom Hamzom, mojim ocem, bio učesnik, a možda i organizator, demonstracija 1968. godine koje su bile za nacionalnu zastavu u našem regionu”, kaže Bekim.
Shabanov sin Rifat od 1969. godine bio je u Nemačkoj, dok su Hamza i Adem bili u Prekazu, na Kosovu, gde su se i školovali i gde započinju sa aktivnostima za svoju domovinu, navodi Bekim.
Po njegovim rečima, Hamza i Adem bili su organizatori demonstracija ‘89. godine na Kosovu i bili su uključeni u tadašnji pokret koji je želeo da nešto uradi za svoju zemlju. Nakon što se Adem sa grupom svojih drugova vratio sa obuke u Albaniji 1991. godine, otkriven je od režima i 30. decembra 1991. njihova kuća u Prekazu je opkoljena i došlo je do vatrenog obračuna u kome je bilo ubijenih i ranjenih sa obe strane.
"Od tada Adem je s puškom u ruci", kaže Bekim, "širio svoju grupu i širom Kosova mobilisao Albance".
Drugi napad srpskih snaga bezbednosti na kuću Shabana Jasharija dogodio se 22. januara 1998. godine kada je, takođe, bilo mrtvih i ranjenih na srpskoj strani, dok su u njihovoj kući ranjene dve devojčice, kćerke Rifata i Hamze. Treći i poslednji napad započet je 5. marta 1998. godine u šest sati ujutru.
“Svedoci kažu da su tokom cele noći 4. marta dolazile srpske vojno-policijske i paramilitarne snage, oko 15 hiljada ljudi s vojnom mašinerijom, koji su bili smešteni u gradu Skenderaju i najveći deo tih snaga je bio na obližnjem brdu, koje vidimo, a na kome je bila fabrika municije i u to vreme srpska vojna baza”, kaže Bekim Jashari.
Srpske snage bezbednosti su se najpre raspodelile po tačkama koje su smatrale za potrebnim kako ne bi mogla da dođe pomoć iz drugih sela i onda su opkolili kuću i bitka je počela 5. marta. Nastavljena je 6. i završena 7. marta u četiri sata posle podne.
"Ubijeno je 20 članova naše uže porodice, Shaban Jashari sa sinovima, ženom, snajama, unucima i unukama. Ukupno 20”, naglašava Bekim.
Sa gostima, među kojima su bili Ademov i Hamzin ujak i šira porodica Jashari, ubijeno je ukupno 59 osoba i svi su sahranjeni zajedno na obližnjem brdu.
Kako ističe Bekim, njegova sestra Besarta, tada desetogodišnja devojčica, koja je bila sa porodicom u opkoljenoj kući, preživela je bez ikakvih posledica. Preživeo je i drugi po redu Rifatov sin, Bashkim, koji je u momentu napada bio u Prekazu, ali ne u kući, nego se borio sa još nekoliko rođaka. Bashkim je danas general kosovske vojske.
Nakon ove bitke Albanci su se mobilizovali još više u jedinice Oslobodilačke vojske Kosova i njihova borba je prestala tek juna 1999. godine sa završetkom tromesečnog NATO bombardovanja Srbije.
Bekim Jashari nije bio u Prekazu kada mu je ubijena porodica. On je od 1993. godine bio u Nemačkoj, kod strica Rifata, gde je već bio i Murat, najstariji Rifatov sin, koji je ‘91. bio deo Ademove grupe koja je bila na obuci u Albaniji. Kako je grupa po povratku na Kosovo otkrivena, on se više nije vraćao iz Nemačke. Njima se u Minhenu ‘96. pridružio i Ademov sin, Lulzim, tako da je svaki Shabanov sin u Nemačkoj imao po jednog sina, kako bi u slučaju da se desi najgore, preživeli naslednici.
Bekim Jashari ocenjuje da je u periodu nakon rata i za 11 godina nezavisnosti Kosova urađeno mnogo, ali da to nije zadovoljavajuće, zato što je moglo da se postigne mnogo više.
Po njegovim rečima, pre ‘99. patriotizam je bio biti s puškom u ruci, dok je danas patriotizam razvijati zemlju ekonomski.
“Samo ako izgrađujemo i razvijamo našu zemlju, stvaramo stabilnu zemlju u kojoj mladi nemaju potrebu da razmišljaju o odlasku u Evropu za zalogajem hleba, onda možemo reći da smo ispunili amanet svih mučenika u zemlji. Tako da nisam zadovoljan ovim što je, ne da nije rađeno, rađeno je jako mnogo, ali ne koliko smo mogli”, kaže on.
Bekim je stava da će dijalog sa Srbijom biti nastavljen i da je to potpuno normalno nakon rata, jer su mnoge države u svetu vodile rat pa su stvorile prijateljske odnose i danas imaju dobre međusobne odnose.
“Smatram da i mi tako trebamo imati odnose i dijalog sa Srbijom, ali uz jasne kriterijume. Prvo, Srbija treba da traži izvinjenje za zločine koje je počinila na Kosovu, drugo, nemamo šta da pregovaramo o granicama Kosova jer je za tu granicu prolivena krv. Ali, naš albanski politički spektar treba da bude ujedinjeniji među sobom, da budu jedna “usta”, jedna linija, jer je reč o dijalogu sa vekovnim neprijateljem. Kada je nacionalna tema na nivou zemlje onda ne treba da se vide boje političkih partija, ne treba da nas svađaju, nego da nas ujedinjuju. Kada ovo završimo, onda neka svako ima svoj politički pravac”, poručuje Bekim Jashari.
Kosovo svake godine 5. marta obeležava godišnjicu epopeje Oslobodilačke vojske Kosova (OVK), kako su nazvani trodnevni događaji koji su usledili napadom tadašnje srpske policije na selo Prekaz, u oblasti Drenice, u kojima je ubijen vođa OVK Adem Jashari i više od 50 članova njegove porodice, među kojima je bilo i žena i dece.