İSTANBUL (AA) - Emlakjet, kullanıcı davranışları, güncel piyasa dinamikleri, TÜİK verileri ve anket sonuçlarına dayanan ekim ayı gayrimenkul raporunu yayımladı.

Şirketten yapılan açıklamaya göre, TÜİK konut satış istatistikleriyle birlikte kira piyasasındaki güncel dinamikleri ve kiracıların konut planlarını mercek altına alan Emlakjet'in gayrimenkul raporu, ekimde sıfır konut projelerine yönelik kullanıcı eğilimlerini, fiyat beklentilerini ve satın alma kriterlerini içeriyor.

Rapora göre, ekimde Türkiye genelinde konut satışları, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,5 azalarak 164 bin 306 oldu. Satışların en fazla yapıldığı iller arasında 26 bin 305 konutla İstanbul ilk sırada yer alırken, onu 14 bin 681 satışla Ankara ve 8 bin 678 satışla İzmir izledi. En az konut satışı ise 86 ile Ardahan, 135 ile Bayburt ve 143 ile Tunceli'de kaydedildi.

Yabancılara yapılan konut satışları ise ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,8 azalarak 2 bin 106 oldu. Bu konut satışlarının toplam satışlar içindeki oranı ise yüzde 1,3 olarak belirtildi. Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller arasında 729 adet ile Antalya ilk sırada gelirken, onu 725 konut ile İstanbul ve 192 konut ile Mersin takip ediyor. Ekimde ülke uyruklarına göre en fazla konut satışı ise 315 konut ile Rusya vatandaşlarına yapıldı. Sıralamada ikinci olarak 191 ile Almanya, üçüncü olarak ise 172 ile İran vatandaşları geliyor.

- Anket çalışması

Emlakjet'in 15 binden fazla kullanıcının katılımıyla gerçekleştirdiği son anket çalışmasına göre katılımcılar, yüksek kira artışlarının taşınma eğilimlerini doğrudan etkilediğini, ancak uygun fiyat, merkezi konum ve konfor arasında giderek daha karmaşık bir tercih dengesi oluştuğunu ifade etti.

Ankette katılımcıların yüzde 45'i mevcut evinde uzun süre kalmayı planlarken, yüzde 55'i gelecek dönemde taşınmayı düşündüğünü belirtiyor. Bu oran, piyasada önemli bir hareketlilik potansiyeline işaret ediyor.

Taşınma eğiliminde olanların büyük bölümü, kira artışlarını (yüzde 43) en önemli neden olarak gösterirken bunu daha uygun fiyatlı bölgeye taşınma isteği (yüzde 24) ve daha konforlu bir eve geçme arzusu (yüzde 20) izliyor. Ardından ise yüzde 13 oranla iş ve okul değişikliği geliyor. Veriler genel anlamda fiyat baskısının hala kiracı davranışlarını şekillendiren en güçlü unsur olduğunu gösteriyor.

Kiracılara geçen yıla göre kira bütçelerinin hangi yönde değiştiği sorulduğunda katılımcıların yüzde 70'i kira bütçelerinin geçen yıla göre yükseldiğini belirtirken, yüzde 18'lik kesim bütçesinin sabit kaldığını, yüzde 12'lik kesim ise azaldığını ifade ediyor.

Anket sonuçları, yüzde 70 artış oranıyla kira piyasasında net bir yükseliş eğilimi olduğunu gösteriyor. Genel dağılıma bakıldığında ise kira bütçelerinin artışında yalnızca hafif bir değişimin söz konusu olmadığını, katılımcıların neredeyse yarısının ciddi bir artış yaşadığı öne çıkıyor. Kiracıların kira maliyetleri konusunda ciddi bir baskı altında olduğunu gösteren sonuçlar piyasadaki yükseliş trendinin yaşam kalitesi üzerinde de zorlayıcı etkiler yarattığını ortaya koyuyor.

- Uygun fiyatı öncelik görenlerin oranı yüzde 34

Kiracıların kiralama sürecindeki önceliklerine odaklanan anket, temelde konfor ve bütçe odaklı bir yaklaşımın öne çıktığını da gösteriyor.

Ankete katılanların yüzde 37'si merkezi konumu en önemli faktör olarak belirtirken, bu durum kiracıların işe, okula veya sosyal hayata ulaşım kolaylığını oldukça önemsediğini gösteriyor. Öte yandan fiyat faktörünün de kritik olduğu ve yüzde 34'lük bir kesimin kiralama kararında en uygun fiyatı öncelik olarak değerlendirdiği dikkati çekiyor.

Ankette yüzde 18'lik bir oranla ise yeni bina veya site tercihi öne çıkıyor. Modern yaşam alanlarının cazibesinin halen etkili olduğunu gösteren bu oran bir yandan deprem dayanıklılığı ve güvenlik gibi faktörlerin de tercihleri şekillendirdiğini ortaya koyuyor. Sonuçlara göre, daha geniş bir eve taşınmak isteyenlerin oranı ise yüzde 11 ile sınırlı kaldı.

Katılımcıların yarısından fazlasının gelecek dönemde ev değiştirmeyi düşünürken, daha uygun fiyatlı bölgeler ile daha konforlu yaşam alanları ise bu kararları şekillendiriyor.

Anket sonuçları, kira bütçelerinin büyük çoğunlukta yükseldiğini gösterirken, bu da kiracıların yaşam maliyetlerinde belirgin bir baskı hissetmesine yol açıyor. Yeni kiralamalarda ise merkezi konum ve uygun fiyat tercihleri öncelikliyken, bunun yanında modern site veya yeni bina seçenekleri, güvenlik ve deprem dayanıklılığı gibi faktörlerle desteklenerek dikkate alınıyor.

Kira piyasasındaki değişimlere ve kiracıların yönelimlerine odaklanan Emlakjet anketi, kiracıların bütçe ve ulaşım kolaylığına öncelik verdiğini, konfor ve modern özelliklerin ise karar sürecinde tamamlayıcı rol oynadığını ortaya koyuyor.