Ankara
Türkiye, 2030'a kadar enerji verimliliğine 20 milyar dolardan fazla yatırım yapmayı planlarken, bu süreçte sanayi, binalar ve aydınlatma gibi kritik alanlarda büyük çaplı tasarruf hamleleri gerçekleştirecek.
Sanayi sektöründe, enerji verimliliğini artırmaya yönelik uygulanan teşvikler ve projeler sayesinde işletmelerin maliyetleri düşürülüyor.
Tüketimin azaltılmasıyla çevresel sürdürülebilirlik, rekabetçilik, binalarda, kamu ve ticari yapılar için sunulan yeni teşviklerle enerji tasarrufu sağlayan projeler destekleniyor.
Ayrıca, genel aydınlatmada LED tercih edilmesi gibi yenilikçi aydınlatma çözümleriyle enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve uzun vadeli tasarruf öngörülüyor.
🎙️Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı Bilal Düzgün:
— AA Ekonomi Finans (@aa_finans) January 10, 2025
💬"2024-2030 yılları arasında bütün sektörlerde 20,2 milyar dolar yatırım yapılması öngörüldü"
💬"Sadece 2025'te kurulacak 500 bin adet LED armatür ile hedeflenen parasal tasarrufun… pic.twitter.com/3jLlLzVxll
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı Bilal Düzgün, AA muhabirine Enerji Verimliliği Haftası kapsamında değerlendirmede bulundu.
Düzgün, Türkiye'nin son 20 yılda enerji yoğunluğunu yüzde 30'u aşan miktarda azaltarak, Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) verilerine göre Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en fazla iyileşme sağlayan ülkelerden biri olduğunu söyledi.
Bilal Düzgün, "2022 yılında yüzde 6,2, 2023 yılında yüzde 4,5 oranında tasarruf sağladık. Dünyadaki ortalamanın yüzde 1 olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda bu çok önemli bir gelişme olarak kayıtlara geçti. Tam bir sene önce 1. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'nın tamamlanmasının ardından 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'mızı 8 Ocak 2024 tarihinde kamuoyuyla paylaşmıştık." dedi.
- Enerji verimliliği 2017-2023 arasında 8,5 milyar dolar yatırım aldı
Düzgün, 1. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'nın uygulama dönemi olan 2017-2023 arasında enerji verimliliğine 8,5 milyar dolar yatırım yapıldığını anımsatarak, "2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile de 2024-2030 yılları arasında bütün sektörlerde 20,2 milyar dolar yatırım yapılması öngörüldü. Diğer bir ifadeyle enerji verimliliği yatırımlarının geçmiş 7 yıla göre önümüzdeki 7 yılda yaklaşık 3 kat artırılması hedeflendi." değerlendirmesinde bulundu.
Son 1 yılda yapılan çalışmalarla özellikle sanayi sektöründe enerji verimliliği destek programlarında büyük bir reform gerçekleştirildiğine dikkati çeken Düzgün, şöyle devam etti:
"Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak sanayicimize 2009 yılından beri vermiş olduğumuz 2 farklı hibe teşvik programımızda önemli düzenlemeler yapıldı. Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) adını verdiğimiz, sanayicimize verdiğimiz proje başına yüzde 30 hibe bedeli bir sene önce 1,5 milyon lirayken, Meclis'ten geçen kanun değişikliğiyle birlikte bu 10 kat artırıldı ve 1 Ocak'ta yeniden değerleme oranında tekrar artarak şu anda 21,6 milyon liraya yükseldi. Yani bir sene önce 1,5 milyon lira olan sanayideki enerji verimliliği proje teşviklerimiz bugün 21,6 milyon liraya yükselmiş oldu. Bir diğer teşvik programımız olan gönüllü anlaşmalarımızda ise sanayicimizin enerji faturalarına yapmış olduğumuz destek miktarı 1 milyon liradan şu anda 14,4 milyon liraya yükseldi."
- Binaların enerji tasarrufunu artırması amaçlanıyor
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın teşvik programlarının sadece sanayi sektörünü değil tüm sektörleri kapsadığını aktaran Düzgün, "Önümüzdeki dönemde artık ofisler, iş merkezleri, AVM'ler, hastaneler, büyük kampüsler, verimlilik artırıcı proje desteklerinden yararlanabilecek. Bu binalarımız proje başına 21,6 milyon liraya kadar enerji verimliliği teşviki alabilecek duruma geldiler." diye konuştu.
Düzgün, kamu binalarına 2026 itibarıyla "yeşil bina sertifikası" alma yükümlülüğü getirildiğini ve böylelikle yeni yapılacak kamu binalarının daha verimli olmasının amaçlandığını dile getirerek, "Buradan sağlanacak faydanın da yaklaşık 1,5 milyar lira olması hedefleniyor. 2024 sonlarına doğru 'TS 825' ısı yalıtım kuralları revizyon işlemi de tamamlandı. Önümüzdeki dönemde yalıtım kalınlıkları yaklaşık 2 kat artacak ve yeni yapılacak binalardan çok daha fazla enerji tasarrufu sağlanarak binaların karbondan arındırılmasında önemli bir gelişme sağlanmış olacak." şeklinde konuştu.
- "Isı pompası yatırımına yönelik bir harita açıklayacağız"
Enerji verimliliğinin önemli bir bileşenlerinden biri olan ısı pompalarının başta Akdeniz ve Ege bölgeleri olmak üzere, konutların ısıtma ve soğutma taleplerini karşılamada önemli bir görev üstlendiğine işaret eden Düzgün, "Önümüzdeki günlerde Bakanlık olarak, coğrafi bilgi sistemine dayalı, yatırımcıya yol gösterecek, ısı pompasının yatırım yapılabilir alanlarını gösteren bir haritayı kamuoyuyla paylaşacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Düzgün, elektrik şebekesinde verimliliğin sağlanması kapsamında kayıp kaçak oranının yüzde 10'a kadar indirildiğinin altını çizerek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Diğer önemli bir enerji maliyeti olan genel aydınlatma kapsamında da LED dönüşüm süreci başlatıldı. 2024 yılı sonunda 200 bine yaklaşan LED armatür sayısına, 2025'te 500 bin ilave etmeyi planlıyoruz. 2028 sonuna kadar da bu sayının yaklaşık 3,75 milyona ulaşması hedefleniyor. Sadece 2025'te kurulacak 500 bin adet LED armatür ile hedeflenen parasal tasarrufun 750 milyon lira olmasını bekliyoruz."