ЖЕНЕВА (АА) – Околу 204 милиони луѓе низ светот денес живеат во области што се под контрола или поделен надзор на вооружени групи – 30 милиони повеќе во споредба со 2021 година, соопшти денес Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК), јавува Анадолу.

Од нив, 74 милиони се под целосна контрола на вооружени групи, а 130 милиони живеат во спорни области, се вели во соопштението на МКЦК.

Мапирањето на организацијата за 2025 година идентификуваше 383 вооружени групи од хуманитарен интерес во повеќе од 60 земји. Повеќе од една третина се страни во вооружен конфликт и обврзани се со меѓународното хуманитарно право.

Организацијата соопшти дека одржува контакт со околу три четвртини од овие групи за да обезбеди пристап, испорака на хуманитарна помош и за промовирање заштита на цивилите.

„Овие бројки го потврдуваат тоа што го набљудуваме со години: повеќето вооружени групи не се привремени актери, туку длабоко вкоренети на териториите каде што дејствуваат“, изјави советникот на МКЦК за вооружени групи, Метју Бамбер-Зрид.

„Но, несигурноста, ограничувањата во борбата против тероризмот и ограничените ресурси сè повеќе стојат на патот на одржливиот дијалог.“

„Препознавањето на овие реалности – кој што контролира, колку долго и ограничувањата под кои се вклучуваме – е од суштинско значење ако сакаме да допреме до луѓето што живеат во областите што се најпогодени од насилство“, додаде тој.

Истражувањата на терен во Камерун, Ирак и на Филипини, кои се спроведени меѓу 2024 и 2025 година, укажуваат на секојдневни тешкотии и страв меѓу цивилите што се соочуваат со постојани промени во контролата и ризик од одмазди.

Колапсот на основните јавни услуги дополнително ги зголемува ризиците. Во многу конфликтни подрачја ниту државата ниту вооружените групи не обезбедуваат редовно здравствена заштита, образование или основни административни услуги како издавање лични документи. Без документи, луѓето тешко се движат, пристапуваат до услуги или ја докажуваат својата идентификација, што ги прави уште поранливи.

Хуманитарниот пристап останува предизвик и покрај подготвеноста на многу групи за соработка. МКЦК посочува дека пречките се движат од безбедносни ризици до правни и административни ограничувања наметнати од државите.

„Во многу спорни области, колапсот на основните услуги значи дека луѓето преживуваат преку сопствената снаодливост и социјалните мрежи“, рече Арџун Клер, виш советник за политика на МКЦК. „Државите и вооружените групи не можат да ги водат своите војни на грбот на цивилите. Спорната контрола не значи спорни обврски - контролата на територијата носи одговорност за заштита на оние што живеат таму, а не дозвола за нивно напаѓање.“

Организацијата ги повика сите страни да го почитуваат меѓународното хуманитарно право, да ги заштитат цивилите и да овозможат непристрасен хуманитарен пристап.