ЖЕНЕВА (АА) - Нов извештај на Конференцијата на ОН за трговија и развој (UNCTAD) денес предупреди дека продолжените израелски воени операции и долгогодишните ограничувања ја вовлекле економијата на окупираната палестинска територија во „најтешката економска контракција“ досега, со што се избришани децении развоен напредок, јавува Анадолу.

Според извештајот, двете години воени дејствија и рестрикции „предизвикаа невиден колапс низ целата палестинска економија“. Оваа рецесија се развива на заднина на длабока економска кревкост, проследена со сериозни социјални и еколошки последици.

Конференцијата на ОН за трговија и развој (UNCTAD) истакна дека масовните оштетувања на инфраструктурата, производствените капацитети и јавните услуги ги вратиле економските и социјалните достигнувања назад со децении.

Вкупната економска криза е рангирана меѓу „10-те најтешки глобално од 1960 година“, додека ситуацијата во Газа е оценета како „најтешка економска криза досега“.

Падот на приходите и задржувањето на фискалните трансфери од страна на израелската Влада сериозно ја ограничиле способноста на палестинските власти да ги одржат основните услуги – токму во момент кога е неопходно огромно инвестирање за обнова на разурнатата инфраструктура и ублажување на влошените социјални и еколошки состојби.

До крајот на 2024 година, палестинскиот БДП се вратил на нивото од 2010 година, додека БДП по глава на жител паднал на нивото од 2003 година – „бришејќи 22 години развоен напредок за помалку од две години“, се наведува во извештајот.

- Обновувањето на Газа може да трае со децении дури и со значителна помош

Во Газа, каде што 2,3 милиони луѓе живеат под строги ограничувања веќе речиси две децении, повторувачките воени операции и лимитираниот влез на стоки и ресурси ја уништиле економската основа на енклавата.

БДП на Газа падна за 83 % во 2024 година во споредба со 2023, што претставува вкупен двегодишен пад од 87 %, на само 362 милиони долари.

БДП по глава на жител се намалил на 161 долар – „меѓу најниските глобално“.

Конференцијата на ОН за трговија и развој (UNCTAD) предупредува дека нарушувањата во образованието, здравството и основните услуги ќе имаат долготрајни последици за човечкиот капитал.

Дури и со значителна меѓународна помош, обновата би можела да трае со децении. Извештајот нагласува дека за „какво било значајно закрепнување“ мора да се гарантира трајноста на прекинот на огнот постигнат во октомври 2025 година, додека хуманитарната помош „не смее да трпи одложување“.

Извештајот исто така укажува дека ширењето на населбите и ограничувањата на движењето продолжуваат да го фрагментираат Западниот Брег, влијаејќи врз повеќе од 3,3 милиони жители. Интензивираните рестрикции од крајот на 2023 година довеле до пад на БДП од 17 % и намалување на БДП по глава на жител за 18,8 % – најтешкиот економски пад во историјата на територијата.

Конференцијата на ОН за трговија и развој (UNCTAD) предупредува дека фискалните притисоци нагло се зголемиле поради задржаните приходи, намалената донаторска поддршка и намалената економија. Во периодот од јануари 2019 до април 2025 година, одбитоците и задржаните трансфери достигнаа вкупно 1,76 милијарди долари, што претставува 12,8 % од БДП во 2024 година.

Според проценките на UNCTAD, потребите за реконструкција и обновување на Газа ќе надминат 70 милијарди долари.

Извештајот повикува на итна, координирана меѓународна акција за запирање на економскиот колапс, враќање на фискалните трансфери, олеснување на ограничувањата и развивање сеопфатен план за закрепнување на палестинската територија.