ЕУ започна постапка против Словачка поради уставните измени

БРИСЕЛ (АА) – Европската комисија денес започна постапка за прекршување против Словачка поради неодамнешната уставна измена која, според Брисел, го доведува во прашање приматот и единствената примена на правото на Европската Унија, пренесува Анадолу.

Во соопштение Комисијата информира дека до словачката Влада е испратено формално известување со кое се бара појаснување и дополнителни објаснувања за новододадените одредби во член 7 од Уставот. Братислава има рок од два месеца да одговори, јави словачката новинска агенција.

Според Комисијата, измената им овозможува на словачките институции, вклучително и на судовите, самостојно да оценуваат дали и во кој обем правото на ЕУ, вклучително и пресудите на Судот на правдата, ќе се применуваат во земјата. Извршната власт на ЕУ потсети дека и претходно ги изразила своите грижи пред официјална Братислава, но законот бил усвоен без измените што Брисел ги препорачал.

Извршното тело на ЕУ нагласи дека веќе ги соопштило своите загрижености до словачките власти пред да се усвои амандманот, но законот бил усвоен без измените што ги одразуваат тие предупредувања.

Словачкиот премиер Роберт Фицо претходно овој месец објави дека Европската комисија се подготвува да дејствува. Тој ги критикуваше приговорите на Брисел, тврдејќи дека спорниот член го зајакнува суверенитетот на Словачка во прашањата за „вредности и етика“.

„Со нетрпение го очекуваме овој конфликт. Не можам да замислам дека некоја меѓународна организација треба да ни наредува колку полови треба да има и кој може да се ожени, а кој не може“, рече Фицо на 7 ноември.

Доколку Словачка не даде задоволително објаснување или не го измени законодавството, Комисијата може да премине на следната фаза и да издаде образложено мислење. Случајот потоа може да заврши пред Судот на правдата на ЕУ, што би можело да резултира со финансиски санкции доколку Словачка не се усогласи со пресудата.

Мартин Вокалек, извршен директор на Институтот за европска политика Еуропеум, за словачката агенција ТАСР изјави дека ваквите постапки вообичаено траат со години, поради што Комисијата првенствено настојува преку дијалог да најде решение без дополнителна ескалација.

„Затоа е во интерес на ЕК, пред сè, да води дијалог со државата и да се обиде да ја реши ситуацијата без понатамошна ескалација“, рече тој.

Спорната уставна измена, која стапи во сила на 1 ноември, дефинира само два биолошки пола – маж и жена – и воведува уставна гаранција за еднаква плата меѓу половите.

Таа содржи и одредби поврзани со посвојувањето и образовниот процес, а Владата ја претставува како обид да се обезбеди суверенитет на Словачка во вредносните, културните и етичките прашања.

Европската комисија паралелно отвори и друга постапка за прекршување против Словачка поради недоволните активности за намалување на емисиите на амонијак кои придонесуваат за загадување на воздухот.