Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu arasında "TKİ-HÜMAS Örnek Uygulamalarıyla Organik Toprak Düzenleyicisi Kullanımının Yaygınlaştırılması Protokolü" imzalandı.

Protokol kapsamında kömür sahalarından çıkarılan toprağın doğal dengesinin yeniden oluşmasını sağlayan, verimi yükselten, çevreye ve insan sağlığına olumlu etki eden hümik asidin çiftçiler tarafından kullanımının uygulamalı eğitim faaliyetleriyle yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Hümik asit, içindeki faydalı elementlerle ekinleri beslerken, zararlı maddeler üzerinde ise inaktive edici etki oluşturuyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Proje Koordinatörü ve Ziraat Yüksek Mühendisi Murat Mengüloğlu, AA muhabirine, projenin Türkiye'nin 7 bölgesindeki 40 ilde tarla, bağ, bahçe ve serada yaklaşık 600 çiftçinin 5 bin dekar arazisinde 30 bin litre hümik asit ile çiftçi eğitimlerini kapsadığını söyledi.

Projeye dahil olan çiftçilerin, hümik asidi arazilerinin yarısına uyguladığını, bu sayede uygulama yapılmayan alanlar arasındaki farkın görülebileceğini belirten Mengüloğlu, dolayısıyla verim ve kalite sonuçlarının da öngörülebileceğini aktardı.

Mengüloğlu, bugüne kadar Uşak, Denizli, Şanlıurfa Gaziantep ve Diyarbakır, İzmir, Sakarya, Muğla, Isparta, Kars, Konya, Trabzon, Eskişehir ve Adana'da uygulamalı eğitim ve yayın faaliyetleri yapıldığını ve hasat döneminde tarla günleri düzenlenerek sonuçların çiftçilerle paylaşıldığını kaydetti.

Leonardit kullanılarak üretilen TKİ-Hümas sayesinde toprakların kimyasal gübre kaynaklı kirliliğe maruz kalmasının önüne geçilmesinin hedeflendiğini dile getiren Mengüloğlu, "Ayrıca ithal edilen kimyasal gübre ham maddesinin oranını azaltmayı, bu sayede tarım topraklarımızı iyileştirerek verimli hale getirmeyi ve milli ekonomimize de katkı sağlamayı amaçlamaktadır." dedi.

Mengüloğlu, tarımsal faaliyetlerde 50 santimetrelik üst toprağın çok önemli olduğuna, canlı toprak yoksa verimin de düşük kalacağına işaret ederek, proje kapsamında bitki ve hayvan atıklarından oluşan organik maddenin mikroorganizmalar tarafından ayrıştırılmasıyla oluşan humusun faydalarının anlatıldığını bildirdi. Mengüloğlu, hümik asidin humuslu toprakta bulunduğunu ve toprakta bu döngünün sağlıklı şekilde oluşması halinde birim alanda alınan verimin artacağını anlattı.

"Toprak ile karbon arasındaki ilişkiyi çiftçilerimize anlatmaya çalışıyoruz"

Sanayi devrimi etkisiyle toprak ve su tüketiminde artış yaşandığını anımsatan Mengüloğlu, şöyle devam etti:

"Topraktaki canlı yaşamın aslında gezegen sağlığına olan etkisini pek de düşünmeden tarım yaptık, bin yıllar içerisinde oluşan toprağı aşırı işleme, vahşi sulama, kontrolsüz ilaçlamalarla toprak canlılığının ölmesine sebep olduk. Toprak ile karbon arasındaki ilişkiyi çiftçilerimize anlatmaya çalışıyoruz. Humuslu toprak verimli topraktır. Humus oluşumunda mikroorganizma faaliyeti çok önemli. Mikroorganizmaların organik maddeyi ayrıştırması için enerjiye ihtiyaçları var, bu enerjiyi karbondan alırlar. Eğer bizler karbonu toprağın altına indirip topraktaki canlı yaşamını sağlayabilirsek ekolojik döngünün çalışmasını sağlayabiliriz."

Küresel ısınma nedeniyle yağış rejimlerinin bozulduğuna ve sel, kuraklık gibi aşırı hava olaylarının tarım üzerindeki olumsuz etkisinin daha fazla hissedilir hale geldiğine dikkati çeken Mengüloğlu, "Topraktaki organik madde miktarının azalmasıyla su toprağın gövdesine ulaşamıyor ancak hümik asit sayesinde toprağın su tutma kapasitesi artırılabiliyor ve su toprak gövdesinde kalabiliyor. Çiftçilerle yaptığımız eğitim çalışmaları sonucunda, hümik asit kullanımı sayesinde gübre etkinliği arttığı için özellikle sebzelerde ciddi bir verim artışı görüldü." dedi.

Mengüloğlu, proje kapsamında örtü bitkileri, yeşil gübreleme, malçlama ve planlı otlatma gibi koruyucu toprak yöntemleri konularında da eğitimler verildiğini bildirdi.

Atmosferdeki karbonun toprak altına tutulduğu bir senaryoda küresel ısınmada 1,5 derecelik kritik sınırın korunabileceğine işaret eden Mengüloğlu, "Toprağın karbonunu koruyabilmek için minimum toprak işleme yöntemlerine geçiş yapmak gerekiyor. Projemiz kapsamında verdiğimiz bu eğitimlerle hümik asidin bulunduğu humuslu tabakayı koruyucu yöntemlerin tamamı anlatıyor ve iklim değişikliği konusunda farkındalık yaratmaya çalışıyoruz." diye konuştu.

Mengüloğlu, çiftçilerin olumlu dönüşleri de dikkate alınarak projenin tüm illere yayılması için çalışmaların devam ettiğini sözlerine ekledi.