Sempozyuma ilişkin yapılan açıklamaya göre, Kültür ve Turizm Bakanlığının katkıları, Doğuş Üniversitesi ve Telif Hakları Derneği işbirliğiyle düzenlenen sempozyumda, güzel sanat eserlerinde telif hakları ve sektörün problemleri masaya yatırılacak.

• Güzel sanat eserlerinde telif hakları İstanbul'daki sempozyumda ele alınacak

Doğuş Üniversitesinin Çengelköy Yerleşkesi'nde düzenlenen sempozyum Prof. Dr. Nermin Özcan Özer'in sunumuyla gerçekleşti.

Açılış törenine katılan Telif Hakları Derneği Başkanı Cafer Vayni, Türkiye'de çok fazla ilgi gören "güzel sanatlar" alanının, dünyada rekabet edilebilecek düzeyde olmasına rağmen hakların en fazla ihlal edildiği alan olduğunu kaydetti.

Telif bilincinin oluşmasının Milli Eğitim Bakanlığına ve eğitime daha fazla sirayet etmesiyle gerçekleşeceğine inandıklarını aktaran Vayni, Bakanlık onayıyla Türkiye'de 700 okulda telif hakları kulübü kurulmasını sağladıklarını ve bu sayının gelecekte 10 bine ulaşmasını arzuladıklarını ifade etti.

Vayni, eser sahiplerini yerine sermaye kesimini önceleyen bir anlayışın söz konusu olduğunun altını çizdi.

Telif alanındaki sorunların devam etmesi halinde Türkiye'nin dünyadaki rekabet gücünü kaybedeceğini belirten Vayni, fikri mülkiyet alanında rekabette Türkiye'nin rekabet edememesinin, bu alanda pay alamaması anlamına geldiğini vurguladı.

Cafer Vayni, telif yasasının tamamının değil güncel sorunlarla ilgili kısımlarının yeniden ele alınması gerektiğinin altını çizerek, "Sürdürülebilir ve hak ihlallerinin önüne geçebilir bir telif yasasının yeniden revize edilmesi gerekir." değerlendirmesinde bulundu.

"Telif Hakkı Bir Medeniyet Sözleşmesidir"

Doğuş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Serhat Sarısözen de bu çağda, eserin kalıcılık, özgünlük ve çoğaltılabilirlik arasındaki ince çizgide var oluşunun sorgulandığını, hukukçulara düşen görevin sanatın özündeki yaratıcı emeği ve özgünlüğü, dijitalleşmenin getirdiği yeni sınamalar karşısında koruyabilmek olduğunu dile getirdi.

Bugün bir tuvalin yalnızca boya ve fırça ile değil piksel, algoritma ve yapay zeka ile de dolduğunu kaydeden Sarısözen, bir sanat eserinin artık atölyeden değil, bir ekranın ışığından doğduğuna dikkati çekti.

Sarısözen, telif hakkının insan yaratıcılığının kutsallığını muhafaza eden bir medeniyet sözleşmesi olduğunun altını çizerek, "Bu özgünlüğün korunması sadece sanatçının değil, aynı zamanda toplumun kültürel sürekliliğinin de teminatıdır." ifadelerine yer verdi.

"Emeğin hakkını korudukça güçlü oluruz"

Doğuş Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erkut Altındağ ise sempozyumda, insanlığın binlerce yıldır üzerinde düşündüğü bir hakikati yeniden hatırlamak için bir araya gelindiğini, bu hakikatin "emeğin kutsallığı" olduğunu aktardı.

Telif hakkının, hukuk meselesinden öte, insan emeğine duyulan saygının kurumsallaşmış hali olduğunu belirten Altındağ, dijitalleşme çağında, yapay zekadan doğan melodilerin ya da dijital illüstrasyonların sahipliği gibi konuların artık tartışmanın değil, hukukun konusu haline geldiğine dikkati çekti.

Altındağ, yapımcılığını yaptığı filmin dijital platformda yayınlanmasından 12 saat sonra film sitelerinde, 48 saat içinde Youtube, Daily Motion ve Vimeo platformlarında yayımlandığını, filmin bu mecralardan kaldırılması için de yaklaşık 2 aylık bir hukuk savaşı verdiklerini ifade etti.

Dijital eserler ve yapay zeka konuşuldu

Günün ilk oturumunda, NFT'ler bağlamında Dijital Sanat Eserlerinde Telif Hakkı Sorunu ve "Yapay Zekanın Fırçası" başlığında güzel sanat eserlerinde hususiyetin yeniden tanımlanması konuları işlendi.

İkinci oturumda, Maymun Selfie Davası örneği ile fotografik eserlerde eser sahipliğinin değerlendirilmesi ve Trump Tapes kararı üzerinden kamuya mal olmuş kişilerle yapılan röportajlarda telif hakkı sahipliği tartışmaları sunuldu. Günün son oturumunda ise yapay zekadan yararlanan sanatçıların eserlerinde fikri hak ihlali ve ceza hukuku sorumluluğu ile güzel sanat eserlerinin yeniden yorumlanmasında telif hukukunda sınırlar ve sanatsal ifade özgürlüğü cezai hükümler bağlamında değerlendirildi.

Açılış törenine katılan Doğuş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Alkan Çelik de bir konuşma yaptı.

Yarın sona erecek

Sempozyumun yarın gerçekleşecek oturumlarında Dijital Sanat Eserlerinde Telif Hakları, Dövme Sanatı ve Telif Hakları ile Yapay Zeka Kullanımına İlişkin Güncel Bir Değerlendirme konuları tebliğlerle sunulacak.

Yargı mensuplarının da aralarında bulunduğu akademisyen ve sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşecek panelin ardından sempozyum sona erecek.

Sempozyum hakkında detaylı bilgiye Telif Hakları Derneğinin "telifhaklarisempozyumu.org" internet adresinden ulaşılabiliyor.