İSTANBUL (AA) - İstanbul Medipol Üniversitesinden Prof. Dr. Süleyman Yıldırım'ın öncülüğünde, Prof. Dr. Lütfü Hanoğlu, Doç. Dr. Nesrin Helvacı Yılmaz ve Dr. Öğr. Üyesi Muzaffer Arıkan'ın katkılarıyla hazırlanan uluslararası çalışma, Gut Microbes'da yayımlandı.

Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, İngiltere'deki King's College London işbirliğinde yürütülen araştırmada, ağız ve bağırsak mikrobiyotasındaki değişimlerin bilişsel bozulmanın erken habercisi olabileceği ortaya konuldu.

Çalışmada, parkinsonun erken evrelerinde ağız ve bağırsak mikrobiyotasında meydana gelen değişiklikler detaylı şekilde incelendi.

Yapay zeka destekli metagenomik analizlerin kullanıldığı araştırmada, 41'i hafif bilişsel bozukluk, 47'si demans tanısı almış parkinson hastasıyla 26 sağlıklı bireyden toplam 228 tükürük ve dışkı örneği değerlendirildi.

Elde edilen veriler, bilişsel gerileme yaşayan parkinson hastalarının bağırsaklarında, özellikle ağızdan taşındığı düşünülen zararlı bakterilerin sayısında belirgin artış olduğunu gösterdi. Bakterilerin bağırsak duvarına zarar vererek iltihaplanmayı tetikleyebileceği ve sinir sistemi üzerinde toksik etkiler oluşturabileceği belirlendi.

Araştırma, parkinsonda yalnızca motor becerilerin değil, bilişsel işlevlerin de etkilendiğine işaret etti. Bulgular, ağızdan bağırsaklara göç eden zararlı bakterilerin beyin fonksiyonlarını etkileyen toksinler üretebildiğini ve bağışıklık sistemini harekete geçirebildiğini ortaya koydu. Mikrobiyotada görülen bu değişimlerin zihinsel bozulmalarla bağlantılı olabileceği vurgulandı.

Çalışmada yer alan bilim insanları, söz konusu zararlı bakterilerin gelecekte 'biyobelirteç' olarak kullanılabileceğini ve parkinsonun erken evrelerinde teşhis olanaklarını artırabileceğini ifade etti. Ayrıca, ağız ve bağırsak sağlığının korunmasının hastalığın seyrini yavaşlatma potansiyeli taşıdığı da araştırma kapsamında ortaya konuldu.

Araştırma ekibi, mikrobiyal değişimlerin hastalığın hangi evresinde başladığını daha iyi anlamak üzere uzun soluklu takip çalışmalarına hazırlanırken, ayrıca, mikrobiyotanın yapay müdahalelerle değiştirilmesinin hastalığın seyrini yavaşlatıp yavaşlatmadığı da ilerleyen dönemde değerlendirilecek.

- 'Mikrobiyota parkinsonun gidişatını etkileyebilir'

Açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Süleyman Yıldırım, ağız ve bağırsak mikrobiyotasındaki bozulmaların, nörolojik hastalıkların gidişatını etkileyebildiğini belirtti.

Çalışmanın, sağlıklı bir mikrobiyomun parkinsonun ilerlemesini yavaşlatmada önemli olduğunu aktaran Yıldırım, 'Diş eti hastalığına neden olan 'Porphyromonas gingivalis' bakterisinin Alzheimer ile ilişkisi daha önce kanıtlanmıştı. Benzer şekilde bazı bakterilerin parkinson hastalarında da etkili olabileceği yönünde güçlü bulgulara ulaştık.' ifadelerini kullandı.

Yıldırım, parkinson hastalarının zamanla bakıma daha fazla ihtiyaç duyması nedeniyle ağız hijyeninin ve beslenmenin ihmal edilebildiğini kaydederek, tutarlı ağız bakımı, dengeli bir diyet ve hedefe yönelik probiyotik uygulamaların mikrobiyotayı destekleyerek hastalık yönetimini kolaylaştırabileceğini vurguladı.​​​​​​​