Trump, kapıda karşıladığı İsrail Başbakanı ile kameralara poz verdikten sonra görüşmeler için içeriye geçildi.

• Trump, "Orta Doğu'da barış için gerçekten iyi bir şans olduğunu" belirtti

Basına kapalı yapılacak Oval Ofis görüşmesi ve iş yemeği sonrası ikilinin basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.

Trump, Birleşmiş Milletler (BM) 80. Genel Kurulu sırasında bir araya geldiği Türkiye'nin yanı sıra Endonezya, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Pakistan ve Mısır'ın lideriyle ana hatları üzerinde mutabakata vardığı yeni Gazze barış planına İsrail'in de onay vermesini istiyor.

Netanyahu yönetiminin yalnızlığı giderek artıyor

Gazze'deki insani kriz nedeniyle Netanyahu yönetiminin uluslararası kamuoyundaki yalnızlığı giderek artıyor.

Görüşme, Netanyahu yönetiminin saldırılarını sona erdirmesi için ağır uluslararası baskı altında olduğu bir dönemde gerçekleşiyor.

BM 80. Genel Kurulu sırasında bazı Batılı ülkeler, İsrail’in itirazlarına rağmen Filistin Devleti'ni tanıyan ülkeler listesine katıldı. İsrail'e karşı spor ve kültürel alanlarda boykot çağrıları giderek artarken, Avrupa Birliği (AB) de bu ülkeye yaptırım uygulamayı değerlendiriyor.

Netanyahu, 26 Eylül Cuma günü BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, birçok delegenin, Gazze'ye yönelik saldırıları protesto için salonu terk etmesi nedeniyle neredeyse boş bir salona hitap etmek zorunda kaldı.

Diğer yandan Netanyahu hakkında İsrail'de yolsuzluk ve görevi kötüye kullanma davaları devam ediyor. 7 Ekim 2023'te gerçekleşen Hamas saldırılarına kadar İsrail Başbakanı karşıtı sokak gösterileri ülke gündeminin en önemli konusuydu. Muhaliflerine göre, İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı askeri operasyon Netanyahu’nun aşırı sağ partilerle kurduğu kırılgan hükümetin siyasi ömrünü uzattı.

Trump yönetimi bugüne kadar Netanyahu hükümetinin arkasında durdu. Ancak ABD Başkanı Trump son dönemde yaşanan bazı olaylar karşısındaki memnuniyetsizliğini gizlemiyor. Özellikle Katar’da bu ayın başlarında Hamas müzakere delegasyonunu hedef alan İsrail hava saldırısı Washington’u bölgedeki Müslüman müttefikleri karşısında çok zor bir durumda bıraktı.

Yeni Gazze barış planını Müslüman ülkeler genel hatlarıyla destekliyor

ABD Başkanı Trump, aralarında Türkiye'nin de olduğu 7 Müslüman ülke lideri ile BM 80. Genel Kurulu marjında düzenlediği toplantıda bir araya geldi. Görüşme sonrası bir açıklama yapan ABD Başkanı, toplantı için "zirve boyunca yaptığım en önemli toplantı" ifadesini kullanarak Gazze konusunda yakında bir çözüme ulaşmayı umduğunu belirtmişti.

New York’taki bu toplantının ardından 25 Eylül Perşembe günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Trump Beyaz Saray'da bir araya geldi. İki ülke arasında uzun zamandır süren CAATSA yaptırımlarının kaldırılması, Türkiye’nin F-35 programı üyeliği, F-16 satış anlaşması ve Halkbank davası gibi başlıkların yanı sıra toplantıda Gazze konusu da gündeme geldi. İki ülke lideri, Oval Ofis'te yaptıkları basın toplantısında bu hususu doğrularken fazla ayrıntı vermedi.

İsrail ve Amerikan basınına sızan bilgilere göre, ABD Başkanı, 21 maddelik yeni bir barış planı üzerinde çalışıyor. Toplantıda Türkiye ve diğer yedi Müslüman ülkenin genel hatları ile destek verdiği bu plan, Filistinlilerin ülkelerini terk etmeden Gazze’nin imarını sağlarken, Hamas’ın silahlarını bırakmasını ve tamamen tasfiyesini öngörüyor. Yine basına sızan 21 maddelik plana göre, tüm İsrailli esirler serbest bırakılacak, karşılığında da İsrail'in elindeki Filistinli esirler özgürlüklerine kavuşacak. Washington ve Müslüman garantör ülkeler planın içeriğinin değişmesi konusunda esnek. Ancak anlaşmanın tek ve en önemli eksiği İsrail tarafının henüz anlaşmaya yeşil ışık yakmamış olması.

Washington'daki Trump-Netanyahu görüşmesi bu nedenle büyük bir öneme sahip. Görüşmeden bir gün önce Amerikan Fox News haber kanalına konuşan İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD'li muhatapları ile anlaşma üzerinde çalışmaya başladıklarını söylemişti.

ABD Başkanı Trump, ABD merkezli Truth Social hesabından dün yaptığı paylaşımda, "Orta Doğu'da harika şeyler için gerçek bir şansımız var. Hepimiz hayatta ilk kez özel bir şey için hazırız. Başaracağız." ifadelerini kullanmıştı.

İsrail Başbakanı Netanyahu, Katar'a bir daha saldırmama sözü verdi

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, Trump'ın Netanyahu ve Al Sani ile üçlü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği belirtildi.

Netanyahu'yu Oval Ofis'te ağırlayan Trump'ın isteğiyle gerçekleştiği kaydedilen görüşmede, Trump'ın İsrail ile Katar arasındaki ilişkilerin olumlu seyretmesini istediğine işaret edildi.

Açıklamada, üç ülke arasında yeni bir mekanizma kurulacağına atıf yapılarak, "İlk adım olarak, Başbakan Netanyahu, İsrail'in Katar'daki Hamas hedeflerine yönelik füze saldırısında istemeden bir Katarlı askerin hayatını kaybetmesinden derin üzüntü duyduğunu ifade etti. Ayrıca Netanyahu, rehine müzakereleri sırasında Hamas liderlerini hedef alarak İsrail'in Katar'ın egemenliğini ihlal ettiğinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi ve İsrail'in gelecekte bu tür bir saldırı yapmayacağını teyit etti." ifadelerine yer verildi.

Katar Başbakanı Al Sani'nin bu açıklamayı memnuniyetle karşıladığı ve "Katar'ın bölgesel güvenlik ve istikrarına katkı yapmaya devam edeceğini" belirttiği kaydedildi.

İsrail Başbakanlık Ofisi'nden yapılan yazılı açıklamaya göre, Netanyahu, İsrail'in gelecekte Katar'ın egemenliğini bir daha ihlal etme niyeti olmadığını taahhüt etti.

İsrail ve Katar'ın birbirlerine karşı tutumlarından dolayı rahatsızlıklar olduğunu dile getiren Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump'ın iki ülke arasındaki çözülememiş sorunları ele almak için üçlü bir grup kurma fikrini memnuniyetle karşıladığını kaydetti.

Liderler ayrıca, Gazze'deki krizi sona erdirmek için gündemde olan öneriye ilişkin başlıkları da görüşmede ele aldılar.

Katar, İsrail’in Doha saldırısı nedeniyle özür dilediğini açıkladı

Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, telefon görüşmesinde İsrail Başbakanı Netanyahu'nun, İsrail’in Katar topraklarını hedef alan saldırısı dolayısıyla Katar tarafından özür dilediği ve gelecekte Katar topraklarını hedef almayacaklarına dair söz verdiği kaydedildi.

Katar Başbakanı Al Sani'nin ise saldırının tekrarlanmaması gerektiğini dile getirerek, ülkesinin güvenliğine yönelik her türlü ihlalin kabul edilemez olduğunu ilettiği vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, ABD Başkanı Trump’ın, Katar’ın bölgesel ve uluslararası meselelerdeki yapıcı rolüne işaret ederek Doha yönetiminin çabalarını takdir ettiği belirtildi.

Katar Başbakanı Al Sani'nin ise, ABD’nin arabuluculuk girişimlerine teşekkür ederken, uluslararası toplumun bölgedeki istikrarı tehdit eden ihlallere karşı daha kararlı tutum alması gerektiğini vurguladığı aktarıldı.

İsrail'in Katar'a saldırısında 6 kişi yaşamını yitirmişti

İsrail ordusu, 9 Eylül'de Doha'da Hamas müzakere heyetinin bulunduğu binaya savaş uçaklarıyla saldırı düzenlemişti.

Hamas'ın lider kadrosunun kurtulduğu saldırıda, Hamas Siyasi Büro üyesi Halil el-Hayye'nin oğlu ile 4 Hamas mensubu ve bir Katar polisi olmak üzere 6 kişi yaşamını yitirmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise 10 Eylül'de yaptığı açıklamada, Katar'a, "Ya onları sınır dışı edersiniz ya da adalete teslim edersiniz. Bunu yapmazsanız, biz yapacağız." ifadeleriyle yeni saldırı tehdidinde bulunmuştu.