Engelli çocuklar için AVM'lere 'duyarlılık' çağrısı

ANKARA - Burcu Çalık

Otizm Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Çayan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, otizm konusunda çok sayıda farkındalık çalışması yürütüldüğünü ama tüm çabalara karşın özellikle otizmli bireyler ve ailelerinin toplumda yer bulabilme konusunda ciddi problemlerle karşı karşıya kaldıklarını ifade etti. 

En son Ankara'da bir alışveriş merkezinde (AVM) 4,5 yaşındaki otizmli bir çocuk ve babasının bir görevlinin tepkisine maruz kalarak çocuk oyun alanından çıkarıldığını ve konunun vakfa intikal ettiğini anlatan Çayan, konuyu AVM yönetimine ilettiklerini bildirdi.

Bunun gibi olayların sık sık yaşanabildiğine dikkati çeken Çayan, otizmli ve tüm engelli çocuklar ile aileleri için tüm kesimlere duyarlı olmaları çağrısında bulundu.

Çayan, özellikle otizmli çocukların farklı sesler çıkarabileceğini ama bunun kimseye zarar vermeyeceğini aktararak şöyle devam etti:

"İnsanlarımız genel olarak farklı olanı kabul etmek istemiyor. Bilmediğinden korkuyor, iletişim kuramıyor veya nasıl iletişim kurması gerektiğini bilmiyor. Bu nedenle de ya kendisi o ortamdan uzaklaşıyor ya da engelli bireyin uzaklaştırılmasını istiyor, onları dışlıyor. Sosyal ortamlarda otizmli insanların da haklarının olduğu düşünülmüyor."

"En büyük engel sevgisizliktir"

Otizmli çocuklar ve ailelerinin toplu taşıma araçları, lokantalar, alışveriş merkezleri, hastaneler, okullar, parklar gibi birçok alanlarda toplumsal tepkilere maruz kalabildiğine işaret eden Çayan, şunları söyledi:

"Son verilere göre, dünyada her 68 çocuktan biri otizmli olarak doğuyor. Bu veri, otizmin yarın birçok insanın başına gelebileceği acı gerçeğini yüzümüze vurmaktadır. Bilinçlenmek, farkında olmak için geç kalınmamalı ve bu toplumsal soruna elbirliği ile çare aranmalı, en azından çare bulmaya çalışanlara engel olunmamalıdır. Bütün kamuoyunu özellikle otizmli çocuklar ve aileleri konusunda duyarlı olmaya çağırıyoruz. Bu dünya hepimizin, paylaşmak zorundayız. Otizmli çocuğun da oyun hakkı var ve engellenemez. Şu bilinmelidir ki en büyük engel sevgisizliktir."

"Empati kurabilirsek yolun yarısını aşmışız demektir"

Otizm Vakfı Başkanı Çayan, otizmin bir hastalık ve engellilikten ziyade hayat boyu süren geniş yelpazeli bir sosyal uyum bozukluğu olduğuna dikkati çekerek araştırmalarda genel olarak otizmli çocuğu bulunan ailelerin stres düzeylerinin çok yüksek olduğunun saptandığını vurguladı.

Çayan, "Otizmli bireylerin bulunduğu ortamlarda sosyal etkileşime otizmin etkisi hakim oluyor. Böylece otizmli çocukla birlikte aile de toplumsal normal sınırlarının dışına itilmektedir. Aileler genellikle kendi içine kapanmakta, ev görüşmeleri ve farklı ortamlarda başkalarıyla birlikte olma giderek azalmakta, çocuğa bağımlı bir yaşam sürdürmektedirler. Yaşlılıklarında ve ölümlerinden sonra çocuğuna ne olacağı sorusu ve endişesi ile yaşamaktadırlar." diye konuştu.

Bu sıkıntıları ortadan kaldırmanın tek yolunun toplumsal farkındalığı artırmak olduğunun altını çizen Çayan, şunları kaydetti:

"Eğitim kurumlarımızda, basın yayın organlarında, sporda, sanatta otizmli bireyler ile tüm engellilere sık sık yer verilmesi gerektiğine inanıyoruz. Böylelikle toplumun farkındalık düzeyi artacaktır. Otizmli çocuklara karşı sabırlı olursak, telaşlanmadan sakin konuşursak, sevgimizi gösterirsek, olumlu bir dil kullanırsak, anlamaya çalışırsak, çocukla ve ailesiyle empati kurabilirsek yolun yarısını aşmışız demektir. Bu konuda özellikle sıkça kullanılan AVM'lerdeki oyun alanlarında da engelli çocuklar için gerekli duyarlılığın gösterilmesini rica ediyoruz. Hem çalışanların bu çocuklara yönelik farkındalığının artırılması hem de oyun alanlarında engelli çocuklar için yapılacak düzenlemeler bizleri çok mutlu edecektir."