ANKARA

Anayasa Mahkemesi, HDP ve CHP milletvekillerinin, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin kanunun iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle yaptığı başvuruyu reddetti. 

Yüksek Mahkeme heyeti, bazı CHP ve HDP milletvekillerinin "dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin kanunun iptali ve yürürlüğün durdurulması" istemiyle yaptıkları başvuruları birleştirerek ele aldı. 

Heyet, başvuruları reddetti.

Gerekçeli karar

Yüksek Mahkemenin internet sitesinde yayımlanan gerekçeli kararda, dokunulmazlığın kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine ilişkin TBMM kararlarının hukuki niteliği itibarıyla münferit birer parlamento kararı olduğunda duraksama bulunmadığı belirtildi.

Kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Bu sürecin teklif, oylama, kabul ve yürürlüğe girme yönlerinden özel biçim koşulları olduğu gibi, bu süreç sonunda ortaya çıkan Meclis iradesine özel hukuksal sonuçlar bağlanmıştır. Bu suretle kabul edilen Anayasa Değişikliğine ilişkin kanunun esas yönünden denetimi olanaksız olup şekil yönünden ise 148. maddede belirtilen çerçeve içinde denetlenebilmesi mümkündür. Anılan maddeye göre Anayasa değişikliklerinin şekil bakımından denetimi teklif ve oylama çoğunluğu ile ivedilikle görüşülemeyeceği şartına uyulup uyulmadığı hususlarıyla sınırlıdır.

Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların şekil bakımından denetimi, Anayasa değişikliğine ilişkin kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren on gün içinde Cumhurbaşkanı veya TBMM üyelerinin beşte biri tarafından istenebilir. Somut iptal taleplerinde bu şartların gerçekleşmediği de açıktır."

Anayasa'da değişiklik yapan bir kanunun Anayasa Mahkemesince denetiminin ancak Anayasa'nın 148. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca açılan bir iptal davasıyla mümkün olduğunun altı çizilen kararda, söz konusu kanunun, Anayasa'nın 85. maddesi çerçevesinde denetlenebilmesinin mümkün olmadığı kaydedildi.

HDP ve bazı CHP milletvekilleri, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin kanunun iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Yüksek Mahkemeye başvurmuştu. Başvuruların, Anayasa'nın 85. maddesi uyarınca yapıldığı bildirilmişti.

Anayasa'nın 85. maddesi

Anayasa'nın 85. maddesine göre, milletvekilinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine ilişkin karar verilmesi hallerinde, Meclis Genel Kurulu kararının alındığı tarihten başlayarak 7 gün içerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, Anayasa, kanun veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Yüksek Mahkemeye başvurabiliyor. Aynı maddede, Anayasa Mahkemesinin, iptal istemini 15 gün içerisinde kesin karara bağlaması hükmü yer alıyor.