Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Coşkun Erüz, Romanya liderliğinde Türkiye, Bulgaristan ve Gürcistan'ın katılımıyla yürütülen "Karadeniz'i Sessiz Katiller Hayalet Ağlardan Kurtarma Projesi" hakkında bir otelde düzenlenen programda gazetecilere yaptığı açıklamada, balık avcılığında kullanılmış ancak avlama amacı dışına çıkarak bir şekilde terk edilmiş ya da koparak kaybolmuş ağ ve diğer balıkçılık ekipmanlarının hayalet ağ olarak adlandırıldığını söyledi.

Hayalet ağların denizdeki plastik ağırlıklı çöplerin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturduğunu ifade eden Erüz, bu ağların diğer plastik ve atık malzemeler gibi kütle şeklinde değil, denizde serbest halde bir hayalet şeklinde gezerek avlamaya devam eden malzemeler olduğunu vurguladı.

Erüz, yapılan bilimsel çalışmalarda, hayalet ağların 4 ile 20 yıl arasında aktif olarak denizde avlamaya devam ettiğinin belirlendiğine işaret ederek, "Hayalet ağlar denizlerdeki tüm canlılara zarar veriyor. Denizde sürekli yer değiştiriyor. Farklı bölgelerde, bilinmeyen alanlarda avlamaya, öldürmeye devam eden bir sistem. Bunlara hayalet ağlar, avcılığına da hayalet avcılık diyoruz. İstem dışı, kural dışı bir avcılık gelişiyor." diye konuştu.

Avrupa Birliği Karadeniz Sınır Ötesi İş Birliği Programı kapsamındaki projenin bütçesinin 500 bin avro civarında olduğunu belirten Erüz, KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi olarak projenin Türkiye ayağını yürüttükleri dile getirdi.

Erüz, 18 ay süreli projenin oldukça ilerlediğinin altını çizerek, "Şu ana kadar yaklaşık 500'ün üzerinde insana ulaşarak, bilgilendirme eğitimi ve işbirliği çalışması yürüttük. Balıkçılar, kamu kurumları ve ilgili kurumlarla işbirliği çalışmaları devam ediyor." dedi.

Proje kapsamında denizaltı ve kıyılarda atıklar ve hayalet ağ malzemelerine yönelik tespitler yaptıklarını anlatan Erüz, hayalet ağların yoğunlaştığı ve fazla bulunduğu noktaların haritalandırıldığını ve belgelendirme yapıldığını ifade etti.

Erüz, Karadeniz'den şu ana kadar 2 ton civarında atık çıkarttıklarına dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu:

"Bir ağ attığınızda 100 ya da 300 kilogram ağ denize gidiyor ama çıkartırken parçalandığı için 10 kilogram, 5 kilogram şekilde parça parça çıkarıyorsunuz. Parçalar çok yaygın olduğu için dipten, kayalıktan çıkartmanız gerekiyor. Doğu Karadeniz kıyı alanlarında şu ana kadar 10 bin civarında balıkçılık materyali tespiti yapıldı. 2 bin kilogramın üzerinde malzeme denizden, kıyılardan geri çıkarıldı. Bunlara alansal olarak baktığınızda ise bir ağ 3-5 kilogram ağırlığında ama boyu 100 metreyi, derinliği de 4-5 metreyi buluyor yani 500 metrekarelik bir alanı kaplıyor."

Karadeniz'de her yıl çok sayıda ağın denizde kaybolduğunu belirten Erüz, "Hedefimiz mümkün olabildiğince hayalet ağın kaybolmasını engelleyecek önlemler almak, kaybolanları da mümkünse hem insanlar aracılığıyla hem de su altı robotlarla tespit edip geri kazanmak." değerlendirmesini yaptı.