Türkiye-Macaristan 9. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Toplantısı, Bakan Kacır ve Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto'nun katılımıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında gerçekleştirildi.

Kacır, burada yaptığı konuşmada, Türkiye ile Macaristan arasındaki köklü dostluk ve kardeşlik bağlarına dikkati çekerek, işbirliklerinin aynı zamanda ortak vizyonla şekillenen stratejik bir ortaklık olduğunu söyledi.

Macaristan'ın Avrupa Birliği (AB), OECD, NATO ve Türk Devletleri Teşkilatı gibi çok taraflı platformlarda da yakın müttefikleri olduğunu vurgulayan Kacır, Macaristan'ın, Gümrük Birliğinin modernizasyonu sürecinde Türkiye'ye verdiği destek, Türk Yatırım Fonu'na katılımı, Kuraklıkla Mücadele Enstitüsü gibi projelerdeki işbirliğine değindi.

Kacır, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın güçlü iradeleri ve ortak vizyonları doğrultusunda geliştirilmiş stratejik ortaklık üzerine yükseltilen ikili ilişkilerin her geçen gün daha stratejik bir boyut kazandığını anlattı.

İki ülke arasında 4,4 milyar dolara yükselen karşılıklı ticareti, hem büyüklüğü hem de çeşitliliği itibarıyla güçlenen ticari ve ekonomik ortaklığın göstergesi kabul ettiklerini belirten Kacır, şu ifadeleri kullandı:

"Liderlerimiz tarafından bizlere gösterilen 6 milyar dolarlık ticaret hedefine kararlılıkla ilerlerken ticaret portföyümüzü yüksek katma değerli ürün ve hizmetlerle çeşitlendirmeyi öncelikli görüyoruz. Bugün Macaristan'da faaliyet gösteren 300'den fazla Türk şirketi ve Türkiye'de yatırım gerçekleştirmiş 100'den fazla Macar firması, iki ülkenin ortaklık ruhuna katkıda bulunuyor, kazanıyor, kazandırıyor. Yürüttükleri başarılı projelerle dünyada bir marka haline gelmiş Türk müteahhitlik sektörünün yol, konut ve enerji santrali inşaatı gibi farklı alanlarda gerçekleştirdikleri 2 milyar dolar değerinde 70 projeyle Macaristan'ın kalkınmasında aktif rol üstlenmeleri bizi ziyadesiyle memnun ediyor. Benzer başarı hikayelerini başta Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkeler olmak üzere diğer coğrafyalarda da birlikte gerçekleştirebileceğimize inanıyoruz."

Ulaştırma belgelerinde yeni izinler görüşülecek

Kacır, artan ekonomik ve ticari ilişkilerin desteklenmesi için güvenli ve etkin ulaştırma altyapısının büyük önem taşıdığını dile getirdi.

Macaristan'ın ulaştırma belgeleri konusundaki yapıcı yaklaşımını takdir ettiklerini dile getiren Kacır, "2024'te Macaristan tarafından sağlanan 6 bin 200 ikili ve 160 bin transit izin için teşekkür ederiz. Bu yıl talep ettiğimiz yeni izinlerin ortak kamu komite toplantısında ele alınmasını bekliyoruz." diye konuştu.

Kacır, Türkiye ve Macaristan olarak ortak geleceklerini bilgi, teknoloji ve yenilik üzerine inşa etmeyi istediklerini ifade etti.

Bu anlayışla "Türkiye-Macaristan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 6. Toplantısı"nda 2025 yılını "Türkiye-Macaristan Bilim ve İnovasyon Yılı" ilan ettiklerini bildiren Kacır, şunları kaydetti:

"Dijitalleşmeden yapay zekaya, bilim ve teknolojiden AR-GE'ye, savunma sanayisinden uzaya, otonom ve elektrikli araçlardan mobiliteye uzanan 15'ten fazla başlıkta 50'ye yakın faaliyet planladık. Türkiye-Macaristan Bilim ve İnovasyon Yılı'nda stratejik işbirliklerini hayata geçirmekte üzere öncelikli alanlarda 20 Türk ve 20 Macar paydaşı, Bakanlığımızın eşgüdümünde buluşturdu. Benzer şekilde AB'nin Ufuk Avrupa ve Dijital Avrupa programlarında da ortak projeler geliştiriyoruz. Bu kapsamda bilim, teknoloji, inovasyon ve sınai mülkiyet alanlarındaki anlaşma metinlerinde uzlaşıya vardık ve bunları en kısa zamanda imzalamayı planlıyoruz. Yılın ikinci yarısında bu çabaları hızlandırarak eylem planının uygulanmasını tamamlayacağımıza ve bu alanlardaki işbirliğimizi en ileri düzeye taşıyacağımıza inanıyorum."

Türk savunma sanayisi "devler ligi"nde

Kacır, bugün ODTÜ Teknokent'te düzenlenecek Smart Hungary 2.0 sergisi vesilesiyle Macaristan'ın inovatif ürünlerini de birlikte inceleme fırsatı bulacaklarını söyledi.

"6. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı"nın iki ülke açısından stratejik önemi yüksek çıktılarından bir diğerinin de savunma teknolojileri alanında AR-GE ve İnovasyon İşbirliği Mutabakat Zaptı olduğunu belirten Kacır, şu değerlendirmede bulundu:

"Türkiye, savunma sanayisinde son 23 yılda büyük atılım gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde ortaya konulan güçlü siyasi irade, milli ve özgün ürünleri önceleyen uzun dönemli AR-GE, yatırım ve tedarik planlamaları ve nitelikli insan kaynağı yatırımlarımız Türk savunma sanayisini 'devler ligi'ne taşıdı. Türkiye, günümüzde eriştiği güçlü teknolojik altyapı, mühendislik yetenekleri ve nitelikli insan kaynağıyla Avrupa'nın ve NATO'nun güvenliğinde çok daha fazla sorumluluk alabilecek kabiliyet ve kapasiteye sahiptir. Bu sorumluluğun yerine getirilmesinde kazan-kazan yaklaşımına dayalı ortaklıkların tüm taraflar için adil ve sürdürülebilir olduğuna inanıyoruz. Nurol Makinenin Macaristan'da 'Ejder Yalçın' üretimi gibi projeler, bu yaklaşımın Macar dostlarımız nezdinde kabul gördüğünün göstergesidir. Macar muhataplarımızla kurduğumuz Savunma İnovasyon Çalışma Grubu Bakanlar Toplantısı'nın ilkini 3 Şubat'ta misafir Savunma Bakanı'mızla Bakanlığımızda gerçekleştirdik. Belirlediğimiz yol haritasıyla savunma teknolojileri ve inovasyonları alanında yeni stratejik ortaklıklar kurmak ve ortak projeler geliştirmek için ilk adımları attık. Önümüzdeki dönemde insansız hava ve kara sistemleri, simülasyon ve eğitim teknolojileri, test ve inovasyon merkezleri gibi stratejik alanlarda yeni ortaklıklarla bu adımların meyvelerini toplayacağız. İlaveten NATO DIANA ve NATO İnovasyon Fonu gibi platformlarda işbirliğimizi daha ileriye taşıyacağız."

Enerjide ortak projeler gündemde

Kacır, enerji alanının da iki ülke ilişkilerinde önemli ve öncelikli gelişim sahası olduğunun altını çizerek, Türkiye'nin son dönemde yaptığı doğal gaz ihracat antlaşmalarıyla Avrupa'nın enerji arz güvenliğindeki rolünü gün geçtikçe perçinlediğini söyledi.

TürkAkım boru hattı üzerinden Macaristan'a sağladıkları 275 milyon metreküplük doğal gaz ihracatının enerjide işbirliği açısından tarihi bir eşik niteliği taşıdığını belirten Kacır, şu ifadeleri kullandı:

"Arzumuz TPAO, BOTAŞ, ve TENMAK ile Macar muhatapları arasında artan işbirliğinin önümüzdeki dönemde yenilenebilir enerji, hidrojen ve nükleer enerji gibi stratejik alanlarda her iki ülkenin ortak kazanımlarını artıracak kalıcı projelerle taçlanmasıdır. Halihazırda Akkuyu ve Paks-2 projeleri bağlamında nükleer atık yönetimi gibi alanlarda da ortak çalışmalar gündemimizde. 2023'te gerçekleştirilen 8. Dönem KEK Toplantısı'nda elde edilen kazanımlar üzerine inşa edilen 9. Dönem Protokolü ile kapsamlı bir yol haritası çizdik. Tarihe yön vermiş ataların evlatları olarak tarihimiz kadar görkemli bir geleceği hep birlikte inşa ediyoruz. Macar dostlarımızla istişareye ve güçlü ortaklıklar inşa etmeye devam edeceğiz."

"Türkiye, Macaristan için enerji arz güvenliğinin garantisi"

Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto da dünyada çatışmaların yaşandığı bir dönemde Türkiye gibi öngörülebilir, güvenilir, dürüst ve işbirliğine açık ortakların öneminin giderek arttığını söyledi.

Szijjarto, iki ülke arasındaki işbirliğinin sürdürülmesinin ülkelerinin temel ulusal çıkarı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Türkiye şu anda Macaristan için enerji arz güvenliğinin garantisidir. Brüksel'de şu anda Zelenski Planı'nı uygulamak için çalıştıklarını belirtmek isterim. Zelenski Planı, Avrupa ülkelerini, yani Macaristan'ı da ucuz Rus petrolü ve ucuz Rus doğal gazından mahrum bırakmakla ilgilidir. Biz, Zelenski Planı'nı reddediyoruz ve ucuz Rus petrolünden ve doğal gazından feragat etmek istemiyoruz. Bu konuda Türkiye'den büyük destek alıyoruz. Çünkü şu anda TürkAkım boru hattı Macaristan'ın doğal gaz arzı güvenliğinin omurgasını oluşturuyor. Zelenski Planı Brüksel tarafından uygulanırsa, bu TürkAkım boru hattının da kapatılacağı anlamına gelir. Bu da Macaristan'daki konut maliyetlerini koruma sistemini havaya uçurur. Bu nedenle Türkiye'den ticari doğal gaz önemlidir. Macar ve Türk petrol sevkiyatı şirketleri arasında anlaşmaya varılmasından dolayı minnettarız. Türk enerji şirketlerinin Macaristan'da kök salmasından memnunuz."